«Δεν γίνονται αυτά…»

Τρίτη 11 Σεπτεμβρίου 2001. Μεσημέρι, λίγο μετά το φαγητό.
Στα γραφεία της εφημερίδας «Ημέρα» στην Πάτρα ασχολούμαστε με την… καταιγιστική τοπική επικαιρότητα. Λίγη γκρίνια για το Δήμαρχο, οι τελευταίες καλοκαιρινές εκδηλώσεις στο Ρωμαϊκό Ωδείο, η φθορά του συστήματος Σημίτη που ήταν πια παραπάνω από ορατή και το απελπιστικά ίδιο κάθε χρόνο ρεπορτάζ για την έναρξη των σχολείων με τις φωτογραφίες των πολιτικών που έκαναν περιοδεία στους αγιασμούς υπό τα… άγρυπνα βλέμματα των μαθητών – μελλοντικών ψηφοφόρων τους.

Ανάμεσα σε έναν ακόμα καφέ και στο ψάξιμο για καμιά φρέσκια είδηση ο Κώστας –νομίζω– πετάγεται για να μας πει ότι κάτι σοβαρό πρέπει να έγινε στην Αμερική. Από τη μόνιμα ανοιχτή τηλεόραση βρεθήκαμε να παρακολουθούμε CNN, που από το 1991 μετέδιδε και ενίοτε κατασκεύαζε την πραγματικότητα.

Κι ενώ ακούγαμε για το αεροπλάνο που είχε πέσει στο έναν από τους δύο Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης, παρακολουθούσαμε ταυτόχρονα σε απευθείας σύνδεση το δεύτερο αεροπλάνο να πέφτει πάνω στο Νότιο Πύργο του Εμπορικού Κέντρου.

Μέχρι να συνειδητοποιήσουμε τι συνέβη, μαθαίναμε ότι ένα ακόμα αεροσκάφος έπεφτε πάνω στο Πεντάγωνο, ενώ κανένα μισάωρο αργότερα μια είδηση έλεγε για ένα τέταρτο αεροπλάνο που κατευθυνόταν προς το Καπιτώλιο ή το Λευκό Οίκο στην Ουάσινγκτον για να πέσει τελικά κάπου στην Πενσυλβάνια. (δείτε εδώ όλο το χρονικό)

Να το παραδεχτούμε ανοιχτά; Σαν να χαρήκαμε αυτά τα πρώτα λεπτά μετά τα γεγονότα. Ξέραμε ότι θα υπήρχαν νεκροί, είχαμε παγώσει από όσα πρωτοφανή συνέβαιναν, όμως όταν κάποιος είπε «χρειαζόταν ένα μάθημα στους Αμερικάνους για να καταλάβουν ότι δεν είναι ανίκητοι», όλοι συμφώνησαν.

Ίσως να είναι κι αυτή η άγρια χαρά που καταλαμβάνει τους δημοσιογράφους όταν βρίσκονται να ζουν ιστορικές στιγμές, ακόμα κι αν αυτές είναι τραγικές, όμως ναι, χαρά υπήρχε κι όπως μάθαμε τις επόμενες μέρες, αντίστοιχες αντιδράσεις σημειώθηκαν και σε άλλα μέσα ενημέρωσης στην Ελλάδα και το εξωτερικό (θυμάμαι χαρακτηριστικά ένα σχετικό άρθρο από διευθυντή μεγάλης αθηναϊκής εφημερίδας που μιλούσε για δημοσιογράφους που σχεδόν χοροπηδούσαν πανηγυρίζοντας, όμως επειδή δεν μπόρεσα να βρω το σχετικό απόσπασμα, δεν γράφω λεπτομέρειες).

Σκέφτομαι πως αν υπήρχε τότε το twitter και το facebook θα είχαμε τελείως διαφορετικές αντιδράσεις. Θα συναγωνιζόμασταν για το ποιος θα γράψει ή θα αντιγράψει την καλύτερη ατάκα, θα είχαμε μέσα σε 10-20 λεπτά αποφασίσει για το ποιοι έκαναν την επίθεση (οι πιο διαβασμένοι θα ήξεραν μέχρι και τα ονόματα των πιλότων), ενώ οι συνήθεις μοιρολογίστρες του facebook θα έγραφαν απλώς RIP (Rest in Peace) και θα ανέβαζαν εικονίδια με δάκρυα, ανθοδέσμες νεκροταφείου και εικόνες της Παναγίας…

Όχι πως δεν είχαμε και τότε ακρότητες, γραφικότητες και ανέκδοτα σε όσα γράφτηκαν στο Ίντερνετ. Στα χιλιάδες μαζικά mail που κυκλοφόρησαν αμέσως μετά (αυτός ήταν ο τρόπος τότε για να μοιράζουμε ανέκδοτα, θεωρίες συνωμοσίες, ωραίες φωτογραφίες, ιούς και άλλες εξυπνάδες) πολλοί θυμούνται ακόμα:

– Τον αστικό μύθο για τους πέντε χιλιάδες εβραίους που στις 11/9/2001 δεν πήγαν στη δουλειά τους επειδή ήξεραν τι θα συμβεί (τέτοια μυστικοπάθεια οι Εβραίοι – δεν το μαρτύρησε κανένας τους…)

– Την όψη του Μητσοτάκη να ξεπροβάλλει σε ένα από τα σύννεφα καπνού που έβγαιναν από τους Δίδυμους Πύργους.

– Την ιστορία του τύπου που δούλευε σε εταιρεία που στεγαζόταν στους Πύργους. Ο άνθρωπος είχε κάνει κοπάνα εκείνη την ημέρα για να στεγάσει κάπου μακριά από το Εμπορικό Κέντρο τον παράνομο έρωτά του. Δεν πήρε όμως χαμπάρι το παραμικρό απ’ όσα συνέβησαν. Τον έψαχναν μάταια οι δικοί του, δεν απαντούσε σε κανένα τηλέφωνο κι όταν το βράδυ γύρισε σπίτι βρήκε τους συγγενείς του να τον μοιρολογάνε σίγουροι ότι έχει σκοτωθεί. Απόρησε, δεν είχε ακούσει τίποτα κι όταν έπεσαν πάνω του κλαίγοντας από χαρά να τον ρωτήσουν τι συνέβη, τους απάντησε πολύ φυσιολογικά: «Στη δουλειά ήμουνα…».

Η αληθινή ιστορία είναι σίγουρα χειρότερη και πολύ πιο τραγική από όσες φωτογραφίες, βίντεο και θεωρίες συνωμοσίες δημοσιεύτηκαν από τότε. Κι είχε χιλιάδες αθώα θύματα. Όχι μόνο μέσα στους Δίδυμους Πύργους, αλλά και στις χώρες που γνώρισαν μετέπειτα τους «ανθρωπιστικούς πολέμους» της Δύσης.

Όλα άλλαξαν από τότε… Κι είχε κάθε δίκιο ο Άλαν Τζάκσον λίγους μήνες αργότερα να ρωτάει στο τραγούδι του: «Εσύ πού ήσουν όταν ο κόσμος σταμάτησε να γυρίζει αυτή τη μέρα του Σεπτεμβρίου;»

Μία φράση μόνο απ’ όσες είπαμε όλοι μας εκείνες τις μέρες, αποδείχτηκε εντελώς άκυρη: «Δεν γίνονται αυτά…», λέγαμε βλέποντας και ξαναβλέποντας τις πτώσεις των αεροπλάνων, τους ανθρώπους που πηδούσαν από τους ουρανοξύστες για να γλυτώσουν, ακόμα και τον πρόεδρο Μπους να ακούει ατάραχος τα νέα ενώ βρισκόταν σε ένα σχολείο.

Έμελλε από τότε να πούμε τόσες φορές αυτή τη φράση που έχασε το νόημά της…