Μετρήσεις και διαρκείς ενημερώσεις για την ατμοσφαιρική ρύπανση στην Πάτρα

Η ατμοσφαιρική ρύπανση αποτελεί έναν από τους βασικούς παράγοντες που επηρεάζουν την ανθρώπινη υγεία και μεταβάλλουν τις κλιματικές συνθήκες. Ειδικά οι επιπτώσεις στην υγεία θεωρούνται σημαντικές για μια σειρά από νοσήματα του αναπνευστικού συστήματος και ευαίσθητες κατηγορίες πληθυσμού, όπως οι ηλικιωμένοι και τα μικρά παιδιά. Στην Πάτρα, η ατμοσφαιρική ρύπανση μετράται σε κάποιες μεμονωμένες περιοχές που δεν καλύπτουν επαρκώς την πόλη, ενώ δεν υπάρχει άμεση ενημέρωση για τις τρέχουσες συνθήκες που επικρατούν.

Δύο Πατρινοί επιστήμονες, ο Γιώργος Κοσμόπουλος και ο Βασίλης Σαλαμαλίκης, συνεργάτες του Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου Πατρών, αποφάσισαν να εγκαταστήσουν ένα σύστημα μέτρησης και ενημέρωσης του κοινού για τις τρέχουσες συνθήκες ατμοσφαιρικής ρύπανσης στην Πάτρα.

Για τον εξοπλισμό, ζητείται η συμμετοχική χρηματοδότηση από τους πολίτες, μια διαδικασία που είναι διεθνώς γνωστή ως crowdfunding. Με τον τρόπο αυτό, πολλοί πολίτες έχουν τη δυνατότητα να χρηματοδοτήσουν το εγχείρημα με μικρά ποσά, να το χρησιμοποιήσουν και να υπάρξει η κατάλληλη ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για τον αέρα που αναπνέουμε. Είναι μια διαδικασία που χρησιμοποιείται ευρύτατα στο εξωτερικό και εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Πάτρα.

Το προτεινόμενο σύστημα έχει την ονομασία «ΑΙΘΕΡΑΣ». Αποτελείται από:
– Ψηφιακές κάμερες 180 μοιρών και υψηλής ανάλυσης για την καταγραφή της ορατότητας και των ατμοσφαιρικών συνθηκών στην πόλη της Πάτρας
– Μετρητές για την καταγραφή των αιωρούμενων σωματιδίων
– Διαδικτυακή πλατφόρμα και app για την παρουσίαση της πληροφορίας στο κοινό σε πραγματικό χρόνο και με φιλικό τρόπο.

Το πλήρες σύστημα αναμένεται να εγκατασταθεί στο κέντρο της πόλης, στο νέο λιμάνι, στην περιοχή του Κάστρου και στο Ρίο, ενώ σταθμοί μέτρησης των αιωρούμενων σωματιδίων θα εγκατασταθούν σε περισσότερα μέρη μέσα στην πόλη. Όλα τα δεδομένα θα είναι ελεύθερα διαθέσιμα προς όλους τους ενδιαφερόμενους.

Όπως αναφέρει ο Βασίλης Σαλαμαλίκης, «Ο σκοπός του ΑΙΘΕΡΑ είναι να συμπληρώσει τους υπάρχοντες σταθμούς μέτρησης της αέριας ρύπανσης στην Πάτρα. Η ρύπανση όμως δεν είναι μόνο νούμερα. Σκοπός του ΑΙΘΕΡΑ είναι να παρέχει πληροφόρηση για τις συνθήκες ρύπανσης στην πόλη σε πραγματικό χρόνο και να κάνει τον κόσμο να γνοιαστεί για την ποιότητα του αέρα στην Πάτρα. Στο πλαίσιο αυτό, καλούμε όποιον πολίτη ή φορέα ενδιαφέρετε να συμμετάσχει».

Όπως αναφέρει ο Γιώργος Κοσμόπουλος, «Η Πάτρα είναι η πόλη μας και εδώ θέλουμε να εγκατασταθεί και να αξιοποιηθεί το σύστημα ΑΙΘΕΡΑΣ. Είναι μια πόλη που έχει αρκετή ατμοσφαιρική ρύπανση, είτε λόγω των ανθρώπινων δραστηριοτήτων (π.χ. κυκλοφορία αυτοκινήτων, τζάκια, πυρκαγιές σε αγροτικές περιοχές) είτε από φυσικούς λόγους (π.χ. σκόνη από τη Σαχάρα). Επίσης, παρέχει τα απαραίτητα φυσικά σημεία για την πανοραμική καταγραφή των ατμοσφαιρικών συνθηκών. Τέλος, το σύστημα στην αρχική φάση ανάπτυξή του, θα βοηθηθεί από τις μετρήσεις και τον εξοπλισμό του Εργαστηρίου Φυσικής της Ατμόσφαιρας του Πανεπιστημίου Πατρών.»

Η συμμετοχή στη χρηματοδότηση του συστήματος ΑΙΘΕΡΑΣ (ΑΕΤΗΕR στα αγγλικά) μπορεί να γίνει μέσω της διαδικτυακής πλατφόρμας indiegogo.

Το παρακάτω βίντεο παρέχει πληροφορίες για το σύστημα:

Η Ομάδα του «ΑΙΘΕΡΑ»:

Βασίλης Σαλαμαλίκης:
Διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πατρών, υπεύθυνος για το σχεδιασμό και την αξιολόγηση των μετρήσεων του ΑΙΘΕΡΑ, τηλέφωνο: 698 449 5767

Γιώργος Κοσμόπουλος:
Υποψήφιος διδάκτορας του Πανεπιστημίου Πατρών, υπεύθυνος για τον εξοπλισμό και την εγκατάσταση του ΑΙΘΕΡΑ, τηλέφωνο: 694 756 8096

Επιστημονική καθοδήγηση:
Ανδρέας Καζαντζίδης, Αναπληρωτής Καθηγητής, Εργαστήριο Φυσικής της Ατμόσφαιρας, Πανεπιστήμιο Πατρών, τηλέφωνο: 694 535 6269

e-mail: [email protected]
www.atmosphere-upatras.gr

Στις φωτογραφίες του άρθρου βλέπετε εικόνες της Πάτρας με και χωρίς ατμοσφαιρική ρύπανση