Οι κοινωνίες ούτε μας ανήκουν, ούτε μας χωρίζουν

Οι κοινωνίες σαν έννοια και σαν φύση πρέπει να είναι ανοιχτές. Ανοιχτές στις ιδέες, στους ανθρώπους, στις αντιλήψεις, στα ήθη και στον τρόπο ζωής κάθε ανθρώπου.

Κλειστές πρέπει να είναι στο μίσος, στην επιβολή και στο φανατισμό.

Το «πρόβλημα» πάντα σε μια κοινωνία είναι το διαφορετικό, αυτό που ταράζει την συνηθισμένη ευταξία της.  Και η ευταξία είναι κάτι που ίσως θα έπρεπε να υπερασπιστούμε σε μια κοινωνία που οι άνθρωποι ευημερούν, αλλά σε μια κοινωνία σαν τη σημερινή η σταθερότητα είναι συνώνυμο της στασιμότητας, αν όχι της οπισθοδρόμησης.

Με τον φόβο πλέον του κοινώς κατακριτέου ρατσισμού, οι «αυτόκλητοι υπερασπιστές» της σταθερότητας αρχίζουν δειλά – δειλά να δέχονται το διαφορετικό στην κοινωνία που φτιάξανε πριν έρθουν «οι ξένοι». Στην κοινωνία που βάλανε κανόνες και νόμους για να την προστατέψουν, στην κοινωνία «τους».

Οι δικαιολογίες για την υποχώρηση που ετοιμάζονται να κάνουν είναι πολλές. Ανθρωπισμός, δημοκρατία, παράδοση φιλοξενίας, Ξένιος Ζευς κ.ά. είναι μερικές από τις λέξεις που θα ακούσουμε να χρησιμοποιούν, για να νομιμοποιήσουν στη σκέψη τους τη βοήθεια που θα προσφερθεί στους μετανάστες.

Και η αποδοχή; Η ένταξή τους στον κοινωνικό ιστό; Η καθημερινότητα μαζί τους;

Εδώ αρχίζουν οι «παρεξηγήσεις» για το πως αντιλαμβανόμαστε μια κοινωνία ανοιχτή –για κάποιους δημοκρατική– και για το πως θα πρέπει να «δεχθεί» αυτό που την αναστατώνει.

Ακούω να λένε «η κοινωνία μας είναι δημοκρατική», «όλοι ζούμε εδώ ελεύθεροι και όποιος μετανάστης θέλει, μπορεί να ενταχθεί σε αυτή αρκεί να ακολουθήσει τους κανόνες της, όπως τους έχουμε θέσει και με τους οποίους λειτουργούμε». Kάτι δεν πάει καλά.

Από πότε θεωρούν κάποιοι πως πρέπει να επιβάλουμε τους νόμους, τους κανόνες και τον τρόπο ζωής μας όταν οι ίδιοι έτσι και αλλιώς δεν είμαστε ευχαριστημένοι από αυτά;

Οι κοινωνίες αλλάζουν και διαμορφώνονται από ανθρώπους, ανάλογα με τις συνθήκες, και δεν υπάρχουν απλώς για να τις διατηρούμε σε τάξη. Οι παραδόσεις και οι κανόνες συμβάλουν στη συνοχή της κοινωνίας, με τελικό στόχο την ευημερία του ανθρώπου και όχι της κοινωνίας.

Η ατομική ελευθερία είναι προϋπόθεση της ελεύθερης κοινωνίας και αυτή θα φτιαχτεί από ανθρώπους ανοιχτούς που σέβονται τα ήθη, τα έθιμα και τους πολιτισμούς και όχι από αυτούς που προσπαθούν να τα διαφυλάξουν με νόμους και κανόνες.

Οι κοινωνίες όσο και να το θέλουν κάποιοι, ούτε μας ανήκουν ούτε μας χωρίζουν. Δεν υπάρχει η κοινωνία μου και η κοινωνία σου. Αυτό ας το αναζητήσουν στα κράτη και στα σύνορα που βάζουν.