Ο πόλεμος του δεκάχρονου
Ο μπαμπάς μου ήταν 10 χρονών όταν ξέσπασε ο Δεύτερος Παγκόσμιος πόλεμος. Γιος μπακάλη στον Πειραιά, τον πρώτο χρόνο του πολέμου δεν πείνασε αυτός και η οικογένειά του. Ο πατέρας του, ο παππούς μου, (πρόσφυγας των διωγμών του 1922 από την Κωνσταντινούπολη) του έλεγε ότι ο πόλεμος δεν θα κρατήσει πάνω από χρόνο. Μοίραζε τα τρόφιμα του μπακάλικου στην γειτονιά και κρατούσε και για την οικογένεια. Και πράγματι, τον πρώτο χρόνο από άποψη φαγητού τουλάχιστον τα κατάφερναν.
Ο πόλεμος όμως δεν κράτησε ένα χρόνο, όπως είχε προβλέψει ο παππούς… Κι εκεί άρχισαν πραγματικά τα δύσκολα. Ο μπαμπάς μάς έχει πει αμέτρητες ιστορίες, θάρρους, θράσους κι εφευρετικότητας για την επιβίωσή τους. Πώς έκλεβαν τους Γερμανούς, πώς και πού έκρυβαν τα κλοπιμαία, όπλα, χλένες, άρβυλα, για να τα πουλήσουν μετά για κανένα σταφιδόψωμο. Πώς πηδούσαν στα φορτηγά με τα τρόφιμα οι λεγόμενοι σαλταδόροι και πετούσαν στο δρόμο τα καρβέλια τα ψωμιά, που ρόλαραν στο δρόμο και ο κοσμάκης έτρεχε να τα φτάσει. Πόσος κόσμος πέθαινε καθημερινά από την πείνα. Μικρά παιδιά εκεί που κάθονταν στο πεζοδρόμιο και ζητούσαν ελεημοσύνη για λίγο φαγητό, ξαφνικά έπεφταν αναίσθητα από την αδυναμία και πέθαιναν εκεί, κατάχαμα…
Πώς ακόμα κι ένα παιχνίδι στην γειτονιά με τα άλλα παιδιά, μπορούσε να αποβεί μοιραίο, καθώς ακόμα θυμάται το πώς έσκασε ένα βαρέλι που κρυβόταν μέσα ένας φίλος του κι έγινε χίλια κομμάτια… Πώς έπιασαν τον αδερφό του το Γιώργο οι Γερμανοί και τον έκλεισαν για ένα μερόνυχτο σε ένα ψυγείο, επειδή είχε κλέψει ψωμί. Πάντα με πολύ πόνο λέει αυτήν την ιστορία. Ο θείος Γιώργος, αν και επέζησε από το βασανιστήριο, έπαθε κρυοπαγήματα, απέκτησε χρόνια προβλήματα και τελικά πέθανε από καρδιά στα 26 του.
Ο μπαμπάς ακόμη και τώρα με την άνοια να του φθείρει το νου και την μνήμη, κρύβει τρόφιμα στα πιο απίθανα σημεία… Και με λίγη «ώθηση» λέει ακόμα αυτές τις απίστευτες ιστορίες της πολύ πρόσφατης και ακόμα ζωντανής Ιστορίας μας. Μιας Ιστορίας που επαναλαμβάνεται, αλλάζοντας ίσως Ήπειρο και θρησκεία, αλλά παραμένει το ίδιο φρικιαστική. Και συνειδητοποιώ πόσα έχουν δει αυτά τα παιδικά μάτια, πόση φρίκη έχουν ζήσει, που θα την θυμούνται και θα τους σημαδεύει για πάντα…