Τίποτε για εμάς, χωρίς εμάς…

Παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία. Αρχικά ήταν έτος. Ένα έτος. Το 1981. Κατόπιν έγινε δεκαετία. 1983-1992. Ολόκληρη δεκαετία. Και τότε ο ΟΗΕ πήρε τη μεγάλη απόφαση. Ίδρυσε την «παγκόσμια ημέρα ατόμων με αναπηρία». Και ισχύει έτσι ως σήμερα.

Εορτάζεται, λέει, σε όλο τον πλανήτη. Τρίχες. Να σου πω μερικές περιοχές που ούτε καν την έχουν υπόψη τους; Απλό, στις περισσότερες χώρες του κόσμου. Απορείς; Θυμήσου π.χ. ότι το 2007 το θέμα της παγκόσμιας ημέρας ατόμων με αναπηρία ήταν «Αξιοπρεπής Εργασία για τα Άτομα με Αναπηρίες». Τι σημαίνει αυτό; Σημαίνει ότι οι σχετικές δραστηριότητες των κρατών και των διαφόρων οργανώσεων θα εστίαζαν στη δημιουργία συνθηκών αξιοπρεπούς εργασίας για τα άτομα αυτά, που σημειωτέον ότι αξίζουν του σεβασμού αλλά και του θαυμασμού μας. Ούτε στο μικρό τους δαχτυλάκι δεν φτάνουμε εμείς οι υπόλοιποι. Οι αρτιμελείς ή «αρτιμελείς». Επανέρχομαι όμως στο θέμα:

Δεν νομίζω ότι χρειάζεται να επεκταθώ ιδιαίτερα στο αν ικανοποιήθηκε και σε τι βαθμό το λογικότατο αίτημα εν έτει 2007, έτσι; Σε παγκόσμιο επίπεδο. Α! και το ποιο σημαντικό: σε τι αριθμό υπολογίζονται τα άτομα με αναπηρία παγκοσμίως; Ξέρεις; 1 δις αναφέρει σχετικά η ιστοσελίδα του ΟΗΕ παρακαλώ. Σε σύνολο 7,5 δις περίπου που είμαστε όλοι μαζί. Πάρα πολύ σημαντική αναλογία (~13%) που σίγουρα πρέπει να σε βάλει σε πολλές σκέψεις… Ας συνεχίσω όμως με τα της παγκόσμιας ημέρας κι ας δούμε ποιος ήταν ο κεντρικός άξονας κάθε φορά τα τελευταία 5 χρόνια για παράδειγμα:

Τα 2011, 2012, 2013 η θεματολογία των παγκόσμιων ημερών για τα άτομα με αναπηρία ήταν ακριβώς η ίδια αλλά με διαφορετικές λέξεις κάθε φορά: κοινωνική ενσωμάτωση με αναπτυξιακή προοπτική. Εντάξει. Δεν αντέχει και σε ιδιαίτερη κριτική αυτό. Σαν κομματικό τσιτάτο ήταν. Τόσο κούφιο. Εκ του αποτελέσματος.

Το 2014 η διεθνής κοινότητα υποσχέθηκε στα άτομα με αναπηρία ότι θα βάλει όλες τις δυνατές τεχνολογίες στην υπηρεσία τους και για βοήθειά τους. Τεχνολογίες φυσικά υπάρχουν, όντως. Είμαι σε θέση να το γνωρίζω αυτό πολύ καλά. Πολύ συχνά δεν είναι προσβάσιμες όμως. Αιτίες; Πολυπλοκότητα, έλλειψη υποδομών για την πρόσβαση, κόστος, έλλειψη σχετικής εκπαίδευσης χρήσης. Έλλειψη ειλικρινούς διάθεσης για φροντίδα, θα συμπλήρωνα (με αρκετό δηλητήριο ακόμα στο κεντρί μου).

Η φετινή παγκόσμια ημέρα έχει σαν θέμα της 17 στόχους που θέλουν να πετύχουν, λέει, τα επόμενα χρόνια για τα άτομα με αναπηρία. Ναι, και μιλάνε και για στόχους χιλιετίας. Τόσο μακριά και τόσο ψηλά. Οι στόχοι. Αλλού τα άτομα με αναπηρία, αλλού οι στόχοι και αλλού οι ιθύνοντες της διεθνούς κοινότητας. Ένα τρίγωνο με πλευρές που δεν θα συμπλεύσουν ποτέ. Εις βάρος φυσικά, ποιων;

Αντιλαμβάνεσαι, έτσι; Πολύ ωραία. Ξέρεις και κάτι; Κανείς από όλους αυτούς τους μεγαλόσχημους δεν έχει κάνει ποτέ του μία, έστω μία, επίσκεψη σε ένα άσυλο ανιάτων, σε μία κλινική φροντίδας, σε ένα σπίτι στο οποίο ζει ένας ανάπηρος. Κανείς τους δεν έχει παρατηρήσει με τι απίστευτη αξιοπρέπεια και τρομερή δύναμη αντιμετωπίζουν τη ζωή αυτοί οι άνθρωποι, στους οποίους εγώ υποκλίνομαι πάντοτε. Κανείς από τους διεθνείς παράγοντες δεν έχει τύχει να συγκλονιστεί από τις τρομερές κουβέντες και τη δυνατή φαντασία και την προσωπικότητα αυτών των ατόμων, που απλώς έχουν καβαλήσει τη ζωή με έναν διαφορετικό τρόπο από εμάς.

Και εντάξει με τους μεγαλόσχημους και τους ιθύνοντες, λίγο-πολύ δεν περιμέναμε και κάτι περισσότερο από την αφεντιά τους, έτσι; Το θέμα είναι λοιπόν εμείς τι κάνουμε; Εμείς οι υπόλοιποι. Τα υπόλοιπα περίπου 6,5 δις του πλανήτη. Δεν μπορούμε να κάνουμε κάτι για τους συνανθρώπους μας; Αξιοπρέπεια, Ισότητα και Δικαιοσύνη ζητούν στις συχνές διακηρύξεις των οργανώσεων των ατόμων με αναπηρία. Θα μου πεις ότι στους νεφελώδεις καιρούς που ζούμε αυτά είναι βασικά αιτήματα και των υπολοίπων ανθρώπων πλέον. Πράγματι. Άρα κοινά αιτήματα, κοινές επιδιώξεις, κοινός θα πρέπει να είναι και ο αγώνας. Για μια καλύτερη ζωή. Πιο ανθρώπινη. Για όλους. «Τίποτε για εμάς, χωρίς εμάς» είναι βασικό σύνθημα των ατόμων με αναπηρία. Το ενστερνίζεσαι; Αν ναι, βοήθησε όπως μπορείς, όπου μπορείς, όσο μπορείς να γίνεται πράξη. Αυτό και μόνο αρκεί. Οι «παγκόσμιες ημέρες» δεν κομίζουν λύσεις. Οι παγκόσμιες δράσεις όμως, ναι. Κι αυτές υλοποιούνται από όλους εμάς, μαζί.