Το τσάι και τα μυστικά του

Οι δύο πιο δυνατές επιρροές που έχουμε όλοι μας όταν ασχολούμαστε με τη διατροφή μας, είναι η δύναμη της συνήθειας και όσα ακούγαμε μικροί στο σπίτι. Αν όμως επιμείνουμε να τρώμε και να πίνουμε μόνο με βάση τις συνήθειές μας ή τα παιδικά μας βιώματα θα χάσουμε πολλές γευστικές εμπειρίες και δεν θα έχουμε την ευκαιρία να γνωρίσουμε νέους κόσμους. Όπως, ας πούμε, την ευκαιρία να δοκιμάσουμε ποικιλίες τσαγιού και να χαθούμε μέσα στις εκπλήξεις που κρύβουν…

Το τσάι είναι ένα γοητευτικό αν και παρεξηγημένο στοιχείο της διατροφής μας. Κι αυτό γιατί έχει καταχωρηθεί στη συνείδησή μας ως το ρόφημα του… κρυολογήματος ή στην καλύτερη περίπτωση ένα ρόφημα που παραπέμπει στους λαούς της Αγγλίας, της Ινδίας ή της Κίνας.
Καμία σχέση!

Στην πραγματικότητα πρόκειται για ρόφημα που μοιάζει με ολόκληρη επιστήμη… Όχι μόνο γιατί κρύβει μια τεράστια ιστορία χιλιετιών, το ξετύλιγμα της οποίας ενώνει την Ανατολή με τη Δύση και σε ταξιδεύει σε απίστευτους κόσμους, αλλά γιατί πρόκειται για ρόφημα που συνδυάζει την απόλαυση, την πολυπλοκότητα, αλλά και τις ευεργετικές επιδράσεις στην υγεία.

Όταν μιλάμε βέβαια για τσάι δεν εννοούμε τις εμπορικές ετικέτες που θα βρείτε στα σουπερ-μάρκετ. Ή τουλάχιστον δεν εννοούμε κυρίως αυτές, γιατί μπορεί και σε ένα ενημερωμένο σουπερμάρκετ να ανακαλύψετε μια μικρή έκπληξη. Μιλάμε για τις εκατοντάδες ποικιλίες και είδη τσαγιού (παρασκευάζονται από το φυτό Camellia sinensis) που θα βρείτε σε ειδικά καταστήματα, καφέ – τεϊοποτεία, ακόμα και σε «ανοιχτόμυαλα» φαρμακεία. Κάθε μία από αυτές τις ποικιλίες κρύβει τα δικά της μυστικά κι όλες μαζί φτιάχνουν το ρόφημα με τη μεγαλύτερη κατανάλωση στον κόσμο μετά το νερό!

Η σωστή «συνταγή» για το τσάι, αν ανήκετε στους σχετικά αρχάριους, είναι να αποφασίσετε να το δοκιμάσετε εμπιστευόμενοι τους ειδικούς. Τα τελευταία δέκα περίπου χρόνια που το τσάι γνωρίζει και στην Ελλάδα μια δεύτερη νιότη, οι φίλοι και οι ενημερωμένοι επαγγελματίες του χώρου είναι πλέον πολλοί. Αφιερώστε τους λίγο χρόνο, αναζητήστε λεπτομέρειες όπως η προέλευση, το χρώμα, το είδος και το σχήμα του κάθε τσαγιού, ξεχάστε τα φακελάκια που ξέρατε, μάθετε για τα γλυκά και άλλα συνοδευτικά, για τον τρόπο προετοιμασίας και σερβιρίσματος, για τις κατάλληλες θερμοκρασίες του νερού, συνδυάστε το τσάι με την ατμόσφαιρα που δημιουργεί ο χώρος που το απολαμβάνετε ή ακόμα και με το σωστό φλιτζάνι ή την τσαγιέρα του και αρχίστε σιγά σιγά να καταλήγετε στο τσάι της προτίμησής σας.

Κάποιοι από σας μπορεί και να βρείτε τον αντικαταστάτη του καφέ (πάντως η τεΐνη είναι σίγουρα καλύτερη από την καφεΐνη και διαρκεί και περισσότερο…), κάποιοι άλλοι θα νιώσετε καλύτερα σε μικρά ή μεγαλύτερα προβλήματα υγείας που αντιμετωπίζατε ως τώρα, ενώ όλοι σας θα ανακαλύψετε μια επιπλέον –γεμάτη ενέργεια– επιλογή για την
έξοδό σας.

Και κάτι τελευταίο: Αν συζητάτε με κάποιον φανατικό του τσαγιού και θέλετε να μιλήσετε για το τσάι στον πληθυντικό, μην πείτε «τα τσάγια», γιατί μπορεί να προκαλέσετε διπλωματικό επεισόδιο. Αφήστε το όπως είναι: «Τα τσάι» είναι το σωστό, σύμφωνα με πολλούς εραστές του είδους…

Κομμάτια ιστορίας
Σύμφωνα με το θρύλο, το τσάι ανακαλύφθηκε μάλλον τυχαία από τον Κινέζο αυτοκράτορα Σεν Νουνγκ, το καλοκαίρι του 2737 π.Χ. όταν στο διάλειμμα μιας «περιοδείας» του, οι υπηρέτες ξεκίνησαν να βράζουν (για λόγους υγιεινής) νερό για να πιει η αυτοκρατορική ακολουθία.

Φύλλα από γειτονικό θάμνο έπεσαν στο τσουκάλι του βρασμού και αφού το χρωμάτισαν, τους έδωσαν μια παράξενη γεύση κι ένα δυνατό άρωμα, που έκανε τον αυτοκράτορα να νιώσει αναζωογονημένος. Αυτό ήταν! Πάνε περίπου πέντε χιλιάδες χρόνια από τότε και ακόμα το τσάι είναι για εκατομμύρια ανθρώπους σε όλες τις γωνιές του κόσμου το καθημερινό τους ρόφημα.

Η μαζική του καλλιέργεια ξεκίνησε τον 3ο αι. μ.Χ., ενώ στην Ευρώπη έφτασε το 1610, από τους Πορτογάλους, που το μετέφεραν για λογαριασμό των Ολλανδών. Στα τέλη του ίδιου αιώνα το ευρωπαϊκό μονοπώλιο της καλλιέργειας έφυγε από την Ολλανδία, η τιμή του έπεσε κι έτσι ξεκίνησε να καλλιεργείται στη Γαλλία κι από κει στις άλλες χώρες της γηραιάς ηπείρου.

Κι ενώ όλοι μας έχουμε συνδέσει το τσάι με τους Άγγλους, αξίζει να πούμε ότι η Βρετανία ήταν μία από τις τελευταίες χώρες που γνώρισε το τσάι, αφού το πρώτο φορτίο έφτασε στο Λονδίνο από την Ινδία μόλις το 1839.