Δικαστικός αγώνας παιδιών, από πυρόπληκτες περιοχές της Πορτογαλίας, κατά κρατών της Ε.Ε.

Μια ομάδα παιδιών από την Πορτογαλία σε συνεργασία με το Παγκόσμιο Δίκτυο Νομικής Δράσης (Global Legal Action Network – GLAN) προσφεύγουν στο Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων, όχι κατά ενός κράτους, αλλά κατά όλων εκείνων των κρατών που, ανάμεσα στα 47 κράτη που έχουν κυρώσει την Ευρωπαϊκή Σύμβαση Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων (ΕΣΔΑ), έχουν τα υψηλότερα επίπεδα εκπομπών αερίων.

Τον φετινό Ιούνιο τα παιδιά αυτά, έζησαν μια από τις καταστροφικότερες δασικές πυρκαγιές στη χώρα τους. Είδαν τον τόπο τους να καίγεται σε μια φωτιά που στοίχισε τη ζωή σε περισσότερους από 60 ανθρώπους καθώς και τον τραυματισμό εκατοντάδων άλλων.

Οι τραγωδίες αυτές έχουν ως κύρια αιτία τους την κλιματική αλλαγή και σύμφωνα με τους προσφεύγοντες όσο οι κυβερνήσεις στην Ευρώπη (και πέραν αυτής) δεν επιτυγχάνουν τις απαραίτητες περικοπές στις εκπομπές αερίων θα γίνονται αναπότρεπτος κανόνας.

Από το Δικαστήριο θα ζητήσουν να αποφασίσει δύο πράγματα: Πρώτον, πως τα κράτη αυτά πρέπει να ενισχύσουν τις πολιτικές τους υπέρ της περαιτέρω μείωσης των εκπομπών ρύπων και δεύτερον, πως πρέπει να δεσμευτούν να κρατήσουν την πλειοψηφία των αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων εκεί που ανήκουν, στο έδαφος.

Από το Πόρτλαντ ως το Πακιστάν, οι πολίτες, και ειδικά τα παιδιά, το μέλλον των οποίων εξάλλου απειλείται περισσότερο από την κλιματική αλλαγή, έχουν μεταφέρει τον αγώνα κατά της κλιματικής αλλαγής στις αίθουσες των δικαστηρίων. Καινοτόμα νομικά επιχειρήματα επιστρατεύονται ενώπιον δικαστών σε όλη την υφήλιο, με σκοπό να αναγκαστούν οι κυβερνήσεις να ενισχύσουν τη δράση τους κατά της κλιματικής αλλαγής. Και τα επιχειρήματα αυτά πείθουν. Το 2015, για παράδειγμα, το Urgenda Foundation μαζί με περισσότερους από 800 Ολλανδούς πολίτες, προσέφυγε κατά της Ολλανδικής κυβέρνησης σε μια πραγματικά ιστορική υπόθεση, στα πλαίσια της οποίας το Ολλανδικό Πρωτοδικείο διέταξε την Ολλανδία να περιορίσει τις εκπομπές αερίων θερμοκηπίου κατά πολύ μεγαλύτερο βαθμό από αυτόν που είχε δεσμευτεί.

Φέτος υπήρξαν πολυάριθμα καταστροφικά καιρικά φαινόμενα που συνδέονται με την κλιματική αλλαγή, από τους πρόσφατους τυφώνες που κατέστρεψαν πολλά μέρη της Καραϊβικής και των ΗΠΑ έως τις πλημμύρες που σκότωσαν περισσότερους από χίλιους ανθρώπους στη Νότια Ασία. Μέχρι στιγμής οι παγκόσμιες θερμοκρασίες έχουν αυξηθεί κατά 1ºC. Όμως αυτός ο δρόμος μπορεί να μας οδηγήσει σε αύξηση της θερμοκρασίας κατά περίπου 5ºC πριν από το τέλος αυτού του αιώνα. Εάν δεν ληφθούν επείγοντα μέτρα, όλοι μας θα αντιμετωπίσουμε καταστροφικές απειλές για τη ζωή, την υγεία και την ποιότητα ζωής μας.

Τα καλά νέα είναι ότι είναι ακόμα δυνατό να αποφευχθεί η καταστροφή. Αλλά ο χρόνος τελειώνει πολύ γρήγορα. Με αυτό τον αγώνα επιχειρείται να διασφαλιστεί πως οι χώρες που έχουν προσχωρήσει στην Ευρωπαϊκή Σύμβαση για τα Ανθρώπινα Δικαιώματα (ΕΣΔΑ) θα κάνουν μεγάλες περικοπές στις εκπομπές τους – και θα το κάνουν έγκαιρα.

Από τα 47 κράτη που έχουν κυρώσει την ΕΣΔΑ, εκείνα με τα υψηλότερα επίπεδα εκπομπών είναι συλλογικά υπεύθυνα για το 15% των παγκόσμιων εκπομπών αερίων θερμοκηπίου. Κατέχουν επίσης ένα σημαντικό ποσοστό των γνωστών αποθεμάτων ορυκτών καυσίμων παγκοσμίως. Επομένως, μια νίκη στην υπόθεση αυτή θα ήταν τουλάχιστον μνημειώδης, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη πως οι τα κράτη που έχουν κυρώσει την ΕΣΔΑ έχουν αναλάβει την υποχρέωση να συμμορφώνονται προς τις αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων.

Τα παιδιά και η νομική ομάδα που ασχολείται με την υπόθεση, προσπαθούν να συγκεντρώσουν το χρηματικό ποσό που απαιτείται για την υπόθεση μέσω διαδικτυακής έκκλησης για συγκέντρωση πόρων που αναρτήθηκε στην ιστοσελίδα CrowdJustice, μια ιστοσελίδα που βοηθά στη συγκέντρωση χρημάτων που απαιτούνται για δικαστικές μάχες.