Κεφαλλονιά – Ιθάκη: Πρωτοβουλία για δημιουργία ανοιχτής συνέλευσης ενάντια στην εξόρυξη υδρογονανθράκων

Στην Κεφαλλονιά και στην Ιθάκη επιχειρείται να δημιουργηθεί μια Ανοιχτή Συνέλευση με σκοπό τη διερεύνηση, τη συζήτηση και τη δράση ενάντια στην εξόρυξη υδρογονανθράκων στην περιοχή. Όπως αναφέρει μεταξύ άλλων η Πρωτοβουλία στην ανακοίνωσή της:

«Αποφασίζουμε να οργανωθούμε από τα κάτω και στα νησιά της τρίμηνης επιβίωσης και της εννιάμηνης χειμέριας νάρκης να ακουστεί μία διαφορετική φωνή. Οδηγός μας για να σταθούμε εμπόδιο στην καταστροφή του τόπου μας, είναι η δύναμη των Ανθρώπων στις Σκουριές της Χαλκιδικής (εξόρυξη χρυσού), στην Λευκίμμη της Κέρκυρας (δημιουργία ΧΥΤΑ) και όπου αλλού αντιστάθηκαν. Ενάντια στην καταστροφή που προτάσσουν για εμάς, εις βάρος μας και εν αγνοία μας, καλούμαστε να κάνουμε πράξη την επανοικειοποίηση των νησιών μας με τους δικούς μας όρους…»

Ολόκληρη η ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας:

Τα πετρέλαια στο πιάτο μας

Τα τελευταία χρόνια, έχει έρθει στην επιφάνεια το ζήτημα της έρευνας και εξόρυξης υδρογονανθράκων (φυσικού αερίου – πετρελαίου) στην περιοχή του Ιονίου. Χαρακτηριστικά η συγκεκριμένη δραστηριότητα περιλαμβάνει δύο βασικά σκέλη, την Έρευνα και την Εξόρυξη. Η σύμβαση που υπογράφει το κράτος με ενδιαφερόμενες μεγαλοεταιρείες όπως Repsol, Energeian oil, EΛ.ΠΕ, αναφέρεται ως έρευνα και εκμετάλλευση, που σημαίνει πως απ’ τη στιγμή που οι εταιρίες ξεκινήσουν τις γεωτρήσεις (έρευνα), σε περίπτωση που εντοπίσουν κοιτάσματα, προχωρούν στην εξορυκτική δραστηριότητα. Το εξορυκτικό σχέδιο περιλαμβάνει τη Δυτική Ελλάδα, τις χερσαίες περιοχές της Ηπείρου, Αιτωλ/νιας και ΒΔ Πελ/σου και τις θαλάσσιες Βόρεια της Κέρκυρας ως ΝΔ της Κρήτης. Έχοντας λοιπόν ως ζωντανό παράδειγμα την περιοχή της Ηπείρου, όπου η ερευνητική δραστηριότητα έχει ξεκινήσει ήδη και οι κάτοικοι της έχουν καταφέρει να δημιουργήσουν ένα κίνημα ενάντια στην επικείμενη εξόρυξη, κάτοικοι της Κεφαλονιάς και της Ιθάκης, αντιλαμβανόμενοι το βάρος του ζητήματος, επιχειρούμε τη δημιουργία μιας Ανοιχτής Συνέλευσης στα δύο νησιά, με σκοπό τη διερεύνηση, τη συζήτηση και τη δράση.

Λεηλασία της φύσης

Από μια ελαφρότητα χαρακτηρίζονται τα προκαθορισμένα όρια που τίθενται για την προστασία θαλάσσιων ειδών όπως θηλαστικά και χελώνες καρέτα-καρέτα που κατοικούν στο Ιόνιο. Η απόφαση του ΥΠΕΝ δίνει σαν οδηγία στην εταιρία να γίνουν όσο το δυνατόν λιγότερες έρευνες ανά θαλάσσιο οικόπεδο και να υπάρχουν χρονικά κενά μεταξύ των σημείων έρευνας, ώστε να μπορούν οι θαλάσσιοι πληθυσμοί να μετακινούνται από το ένα οικόπεδο στο άλλο (όπως αντιμετωπίζει η «πολιτισμένη» Δύση τους μετανάστες στην μέση Ανατολή ένα πράμα). Όρια τίθενται και για τις περιοχές Natura, όπου οι εξορύξεις μπορούν να γίνονται σε απόσταση ενός χιλιομέτρου από αυτές, θεωρώντας δε, βάση έγγραφου του ΥΠΕΝ, ότι αυτό είναι αρκετό σε περίπτωση επικείμενης καταστροφής. Μόνο το παράδειγμα της πετρελαιοκηλίδας της Exxon Valdez στην Αλάσκα, που δημιουργήθηκε το 1989, φτάνει για να μας διηγηθεί τι μπορεί να συμβεί, όταν τότε, μέσα σε ένα 24ωρο η κηλίδα απλώθηκε σε ακτίνα ενενήντα χιλιομέτρων λόγω των δυνατών ανέμων. Η παραπάνω εταιρία, είχε υπογράψει ότι αναγνωρίζει όλα τα μέτρα ασφαλείας που έθετε η αμερικανική κυβέρνηση, καθώς και ότι θα αποκαταστήσει πλήρως την περιοχή σε περίπτωση διαρροής, παρόλα αυτά μέχρι και σήμερα η περιοχή παραμένει μολυσμένη.

Αναφορικά με την θαλάσσια περιοχή του Ιονίου και τους κινδύνους που εγκυμονούν τέτοιες δραστηριότητες, η εμπειρία αλλά και έρευνες έχουν δείξει ότι εξορυκτικές διαδικασίες σε θαλάσσιες περιοχές αποφέρουν καταστροφικές συνέπειες για τα νερά και τους οργανισμούς που ζουν σ’ αυτά. Μακροπρόθεσμα επομένως τα νησιά μας θα αποτελέσουν έναν απρόσιτο οικονομικό-πετρελαϊκό παράδεισο. Πέραν τούτου, το Ιόνιο αποτελεί μια από τις πιο σεισμογενείς περιοχές σε ολόκληρη την Ευρώπη (τα τελευταία 4 χρόνια συνέβησαν 3 σεισμοί μεγαλύτεροι των ΕΞΙ ΡΙΧΤΕΡ, ο τελευταίος οδήγησε στην εντονότερη εμφάνιση διαρροής πετρελαίου νότια της Ζακύνθου), γεγονός το οποίο καθιστά αδύνατη την οποιαδήποτε «ασφαλή» διαδικασία έρευνας και εξόρυξης. Επομένως εύκολα μπορούμε να κάνουμε εικόνα τον υδροφόρο ορίζοντα του ιονίου σε περίπτωση διαρροής πετρελαίου (όπως στην περίπτωση του κόλπου του Μεξικού) λόγω μίας όχι απίθανης σεισμικής δόνησης κατά την διάρκεια των ερευνών.

Σε μία ενδεχόμενη εξορυκτική διαδικασία τα νησιά μας, θα χάσουν ανεπιστρεπτί τους βασικότερους και διαχρονικότερους τομείς ανάπτυξης της τοπικής οικονομίας όπως οι αγροτικές και αλιευτικές δραστηριότητες ενώ όπως προαναφέρθηκε δεν θα μπορεί να ικανοποιηθεί ούτε ο τουρισμός, καθώς πλέον οι θάλασσες θα κοσμούνται από πλατφόρμες και πετρελαιοκηλίδες.

«Ανάπτυξη» για κέρδος των εταιριών, κόντρα στο μέλλον των λαών

Το πλαίσιο περιβαλλοντολογικών μελετών που θεσπίστηκε από τον τωρινό υπουργό περιβάλλοντος, Σταθάκη, για το Ιόνιο, χαρακτηρίζεται από μια δημιουργική ασάφεια. Αρχικά, η ολοκληρωμένη μέριμνα για την πρόληψη, τον περιορισμό και την αντιμετώπιση των επιπτώσεων στο περιβάλλον, θα ανατεθεί σε διακριτή Μονάδα Περιβάλλοντος (ΜΠ). Η ΜΠ αυτή θα οργανωθεί και θα λειτουργεί με αποκλειστική ευθύνη της εκάστοτε εταιρίας, ενώ θα «επιβλέπεται» από την Αρχή Σχεδιασμού του υπουργείου. Μερικά από τα θέματα που θα είναι υπεύθυνη η ΜΠ είναι καθήκοντα ασφάλειας περιβαλλοντολογικού χαρακτήρα, έρευνα για νέες τεχνολογίες της διεθνούς σκηνής εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων, καθώς και ενημέρωση τοπικών κοινωνιών και διοικητικών οργάνων επί των παραπάνω. Αξίζει να επισημανθεί ότι η εταιρεία απαλλάσσεται αποζημίωσης όταν το ατύχημα προκληθεί από φυσικά αίτια.

Τίθεται ρητά ότι τα αποκλειστικά δικαιώματα έρευνας και εκμετάλλευσης υδρογονανθράκων μπορούν να χορηγηθούν με τη σύναψη τις σύμβασης μίσθωσης του κράτους με τον ανάδοχο έργου. Αυτά τα δικαιώματα είναι αποκλειστικά και ακατάσχετα, ενώ ο ανάδοχος είναι ο μόνος που μπορεί να τα ασκεί, αποκλείοντας κάθε άλλο τρίτο μέρος (συμπεριλαμβανομένου και του Δημοσίου). Αυτό σημαίνει ότι τα κέρδη από τα προϊόντα και υποπροϊόντα που θα παράγονται, με μεγάλο ρίσκο για το οικοσύστημα, και θα πωλούνται μέσω φορτηγών πλοίων αλλά και μεγάλων αγωγών που προβλέπεται να κατασκευαστούν στον πυθμένα του Ιονίου, θα τα καρπώνεται η εκάστοτε εταιρία. Μοναδικό -απατηλό- όφελος για τις ντόπιες κοινωνίες, λιγοστές θέσεις εργασίας και έμμεσα οφέλη για το κράτος από την φορολογία. Μάλιστα, το νομικό πλαίσιο θέτει σαν παράθυρο για την εκμετάλλευση των προϊόντων από τον κρατικό μηχανισμό, την κατάσταση πολέμου. Μια τέτοια κατάσταση όμως προφανώς δεν συμφέρει κανέναν μας, διότι ο πόλεμος οδηγεί μόνο στην καταστροφή του φυσικού περιβάλλοντος και της κοινωνίας, εξυπηρετώντας πάντα τα συμφέροντα του εγχώριου και διεθνούς κεφαλαίου. Τέλος, πρέπει να αναφέρουμε ότι σύμφωνα με τις καλύτερες προβλέψεις των εταιριών, το μέγιστο κέρδος που θα προσκομίσει το κράτος δεν θα ξεπερνά ούτε το 1/25 του τζίρου που προέρχεται από την τουριστική δραστηριότητα στο Ιόνιο.

Τι επιλέγουμε εμείς

Στον αντίποδα όλων αυτών των σκοταδιστικών σχεδίων αποφασίζουμε να οργανωθούμε από τα κάτω και στα νησιά της τρίμηνης επιβίωσης και της εννιάμηνης χειμέριας νάρκης να ακουστεί μία διαφορετική φωνή. Οδηγός μας για να σταθούμε εμπόδιο στην καταστροφή του τόπου μας, είναι η δύναμη των Ανθρώπων στις Σκουριές της Χαλκιδικής (εξόρυξη χρυσού), στην Λευκίμμη της Κέρκυρας (δημιουργία ΧΥΤΑ) και όπου αλλού αντιστάθηκαν. Ενάντια στην καταστροφή που προτάσσουν για εμάς, εις βάρος μας και εν αγνοία μας, καλούμαστε να κάνουμε πράξη την επανοικειοποίηση των νησιών μας με τους δικούς μας όρους. Να επισημάνουμε ότι οι προοπτικές που έχει ο τόπος μας δεν περιορίζονται μόνο στον τουρισμό και την μονοθεματική ενασχόληση με αυτόν, αλλά και στις παραδοσιακές βιοποριστικές δραστηριότητες, όπως η αλιεία, η παραγωγή ελαιολάδου και κρασιού, κτηνοτροφία και πολλές άλλες. Η μεταξύ μας ζύμωση, ανταλλαγή απόψεων και δράση είναι απαραίτητη και χρήζει μαζικής συμμετοχής.

Η απάντηση χρειάζεται να δοθεί συλλογικά, γι’ αυτό θα ακολουθήσει σύντομα κάλεσμα σε πρώτη Ανοιχτή Συνέλευση. Επιλέγουμε να σταθούμε αλληλέγγυες/οι σε αυτοοργανωμένες κινήσεις και εγχειρήματα που αγωνίζονται ενάντια στα σχέδια καταστροφής του περιβάλλοντος, ήτοι στην αφαίρεση της ελεύθερης μας ύπαρξης. Γι’ αυτό καθιστούμε σαφές ότι εντός των ανοιχτών διαδικασιών των συνελεύσεων, δεν θα γίνουν ανεκτές επιβλητικές συμπεριφορές και άτομα που φέρουν φασιστικές, ρατσιστικές, σεξιστικές και ομοφοβικές αντιλήψεις.

Αφετηρία για έναν νέο σχεδιασμό πάνω στις ενεργειακές μας ανάγκες, θα πρέπει να είναι η διαπαιδαγώγηση της κοινωνίας ως προς τη χρήση της ενέργειας και την μη κατασπατάληση της και συγχρόνως η αναζήτηση τρόπων αξιοποίησης ανανεώσιμων πηγών ενέργειας, που δεν λεηλατούν τη φύση και η ενέργεια που παράγουν επιστρέφει στην κοινωνία, χωρίς εταιρίες-μεσάζοντες.

Όπως αναφέρει και οξύμωρα το υπουργείο: «Η πλέον καθαρή μορφή ενέργειας είναι η… μη χρήση ενέργειας. Στη βάση της λογικής αυτής, η βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης αποτελεί βασική συνιστώσα της στρατηγικής της κυβέρνησης για την επίτευξη των εθνικών ενεργειακών και περιβαλλοντικών στόχων».

ΕΝΑΝΤΙΑ ΣΤΗΣ ΦΥΣΗΣ ΤΗ ΛΕΗΛΑΣΙΑ – ΑΓΩΝΑΣ ΓΙΑ ΤΗ ΓΗ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑ

Ανοιχτή Συνέλευση Κεφαλλονιάς-Ιθάκης ενάντια στην Εξόρυξη Υδρογονανθράκων

email: [email protected]