Λουίτζι Πιραντέλο – «Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ»

«Δεδοµένη αλήθεια δεν υπάρχει. Η σημερινή αλήθεια δεν είναι και αυριανή. Τίποτα δεν είναι αληθινό, αλλά γι’ αυτό ακριβώς καθετί µπορεί να είναι αλήθεια, τη στιγμή που έχει κανείς τη θέληση να το πιστέψει και τη δύναμη να το επιβάλει. Για φανταστείτε: αν υπήρχε µία δεδομένη, σταθερή αλήθεια, η ζωή θα ήταν σαν ένας βηματισµός επιτόπου, µια αποτελμάτωση – θάνατος». Λουίτζι Πιραντέλο (1867-1936)

Ο Ματία Πασκάλ περνά µια ζωή που µοιάζει µε ατέλειωτη αγγαρεία σε µια επαρχιακή πόλη. Τότε, σαν από θεϊκή πρόνοια, κηρύσσεται νεκρός. Συνειδητοποιώντας πως µπορεί να κάνει ένα νέο ξεκίνημα, να τα καταφέρει καλύτερα αυτή τη φορά, µετακοµίζει σε άλλη πόλη, παίρνει άλλο όνοµα και ακολουθεί άλλη πορεία ζωής – µόνο που µέλλεται να ανακαλύψει πως είναι το ίδιο αφόρητη µε την παλιά. Αλλά όταν επιστρέφει στον κόσμο που άφησε είναι πια πολύ αργά. Η δουλειά του δεν υπάρχει και η σύζυγός του έχει ξαναπαντρευτεί. Η µόνη του εναλλακτική είναι να ζήσει ως το φάντασμα του ανθρώπου που κάποτε υπήρξε.

Ο Ματία αφηγείται µε κωμικοτραγικό τρόπο τις περιπέτειες που τον οδήγησαν να γίνει «µακαρίτης» του ίδιου του εαυτού του, επιθυμώντας να σπάσει τα δεσμά των κοινωνικών συµβάσεων και καταδεικνύοντας την αδυναμία του ανθρώπου να κινεί ο ίδιος τα νήματα του πεπρωμένου του. Με το µυθιστόρηµα αυτό, γραμμένο το 1904, ο νομπελίστας Λουίτζι Πιραντέλο γράφει την πρώτη µεγάλη «µεταµόρφωση» της σύγχρονης λογοτεχνίας. Μια διερεύνηση της ταυτότητας και των µυστηρίων της από έναν από τους πιο δηκτικούς και διεισδυτικούς σύγχρονους κλασικούς.

«Αν επιχειρήσει κανείς να αναλύσει τον πεζογράφο Πιραντέλο στα εξ ων συνετέθη, εύκολα θα διαπιστώσει πως διαθέτει τα στοιχεία ενός έξοχου µυθιστοριογράφου της εποχής του. Το παιχνίδι του φιλοσοφικού στοχασμού και της διακειμενικότητας το παίζει άριστα και ξέρει πώς να αναμετρηθεί µε τα θέματα που θα απασχολήσουν τον άνθρωπο του εικοστού αιώνα: ο θάνατος, η φάρσα της ζωής, το ζήτημα της ταυτότητας και της ελευθερίας του ατόµου, η ανθρώπινη επινοητικότητα και τα όρια που θέτουν οι περιστάσεις είναι µόνο µερικά από τα ερωτήματα που θέτει η µικρή οδύσσεια του Ματία Πασκάλ, ζητώντας απαντήσεις από τον ίδιο τον αναγνώστη».
Από τον πρόλογο του Δηµήτρη Στεφανάκη

Από τη σειρά Μεγάλες αφηγήσεις. Στη σειρά εντάσσονται έργα – ορόσημα της παγκόσμιας πεζογραφίας· έργα συγγραφέων που έσπασαν το φράγμα του χρόνου και αξίζει να διαβάζονται από όλους ως µέρος µιας συναρπαστικής επικαιρότητας που µας αφορά.

Ο Luigi Pirandello (Λουίτζι Πιραντέλο, 1867-1936), πεζογράφος και ίσως ο σημαντικότερος σύγχρονος Ιταλός θεατρικός συγγραφέας, γεννήθηκε στο Αγκριτζέντο της Σικελίας, τον αρχαίο Ακράγαντα. Ο ίδιος, μάλιστα, ισχυριζόταν ότι είναι ελληνικής καταγωγής και ότι το επίθετό του είναι παραφθορά του ελληνικού Πυράγγελος. Σπούδασε νομικά, φιλολογία και γλωσσολογία στα πανεπιστήμια του Παλέρμο, της Ρώμης και της Βόννης και δίδαξε ως καθηγητής ιταλικής φιλολογίας στο ανώτατο ινστιτούτο της ιταλικής πρωτεύουσας. Στη Ρώμη ο Πιραντέλο συνεργάστηκε με λογοτεχνικά περιοδικά. δημοσιεύοντας ποιήματα και πεζογραφήματά του. Η πρώτη του ποιητική συλλογή εκδόθηκε το 1899. Η οικονομική καταστροφή του πατέρα του όμως, το 1903, τον ανάγκασε να αποδυθεί σε σκληρό αγώνα επιβίωσης ο οποίος τον έφερε στα πρόθυρα της αυτοκτονίας. Μέσα σ’ αυτή την ατμόσφαιρα έγραψε το κυριότερο μυθιστόρημά του, Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ (1904), που η απήχησή του τον επέβαλε ως πεζογράφο. Ακολούθησαν τα έργα Οι γέροι και οι νέοι (1909), Τερτσέτι (1912), Η τράπουλα (1915), κ.ά. Εκείνο όμως που έμελλε να τον κάνει διάσημο σε όλο τον κόσμο ήταν το θεατρικό του έργο, το πρώτο μέρος του οποίου συνέθεσε και πάλι σε μια οδυνηρή εποχή γι’ αυτόν, εξαιτίας του θανάτου της μητέρας του και της διανοητικής αρρώστιας της γυναίκας του. Τα κυριότερα θεατρικά έργα του, με τα οποία αποκρυσταλλώθηκε το ύφος γνωστό ως «πιραντελισμός», είναι: Έτσι είναι (αν έτσι νομίζετε), 1917, Η ηδονή της τιμιότητας, 1917, Όλα σε καλό, 1920, Έξι πρόσωπα ζητούν συγγραφέα, 1921, Να ντύσουμε τους γυμνούς, 1922, Απόψε αυτοσχεδιάζουμε, 1930, κ.ά. Το 1934 τιμήθηκε με το βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας για το σύνολο του έργου του. Πέθανε στη Ρώμη το 1936.

[wc_box color=”secondary” text_align=”left”]
«Ο μακαρίτης Ματία Πασκάλ»

Εκδόσεις Μεταίχμιο

Συγγραφέας: Λουίτζι Πιραντέλο
Μετάφραση: Δήμητρα Δότση
Πρόλογος: Δημήτρης Στεφανάκης
Τίτλος πρωτοτύπου: Il fu Mattia Pascal
Σειρά: Μεγάλες αφηγήσεις
Ημερομηνία έκδοσης: 31/05/2018
Σελίδες: 360
Διαστάσεις: 14 Χ 20,5

Διαβάστε ένα απόσπασμα από το βιβλίο

[/wc_box]