Αλωνίσταινα – Από τον Πάνα στο «Αρκαδικό ιδεώδες»

Σε μια μικρή κοιλάδα, στην καρδιά του Μαινάλου όρους, στα 1.150 μ. υψόμετρο, βρίσκεται βαθειά ριζωμένη η Αλωνίσταινα. Άρρηκτα συνδεδεμένη με τις ιστορίες, τους  θρύλους και τους μύθους του βουνού αποπνέει την ατμόσφαιρα του «Αρκαδικού ιδεώδους».

Οι ελατοσκεπείς πλαγιές τριγύρω, κατά τον Βιργίλιο, ηχούν ακόμη «τα ερωτικά τραγούδια των βοσκών και του Πάνα, που παίζει τη φλογέρα του». Δεν ήταν όμως ο μόνος που εμπνεύστηκε από τα ειδυλλιακά τοπία του Μαινάλου. Ο Γκαίτε, ο Σίλλερ είναι ανάμεσα σε πολλούς άλλους ποιητές και φιλόσοφους που διαμόρφωσαν τη φιλοσοφική τάση και σχολή της «Αρκαδίας» και είναι το Μαίναλο το όρος που πυροδότησε την παγκόσμια αγάπη για την Αρκαδία των ποιμένων και των θεών. Αμέτρητοι θρύλοι και παραδόσεις συνδέονται με το βουνό, στο οποίο έζησαν θεοί και ήρωες της μυθολογίας. Οι ιερείς του Διός και οι ακόλουθοι του Πάνα, οι αυστηρές παρθένες που συντρόφευαν την Αφροδίτη, οι αφοσιωμένες στον Διόνυσο Μαινάδες έχουν αφήσει την αύρα τους. Η αρκαδική ουτοπία, ο επίγειος παράδεισος, επηρέασε βαθιά την ευρωπαϊκή κουλτούρα δημιουργώντας φιλοσοφικά, λογοτεχνικά και καλλιτεχνικά ρεύματα.

Σύμφωνα με αρκετούς ερευνητές (με πρώτο τον Άγγλο τοπογράφο Leak, που ερεύνησε τις θέσεις των αρχαίων πόλεων της Πελλοπονήσου) στην περιοχή της Αλωνίσταινας τοποθετείται ο αρχαίος οικισμός Ελισσών. Η Αλωνίσταινα ανήκει στις αρχαίες πόλεις που συνδέονταν με τους περίφημους αρμακάδες, τους δρόμους της αρχαιότητας, οι οποίοι συνέθεταν το εμπορικό δίκτυο.

Το ρόλο αυτό διατήρησε και στα νεότερα χρόνια καθώς τα χάνια της ήταν ξακουστά για τη φιλοξενία που προσέφεραν στους ταξιδιώτες και ιδιαίτερα τους πολεμιστές. Τα απομεινάρια από ένα τέτοιο χάνι βρίσκονται δίπλα από την πηγή Κεφαλάρι, σημείο αναφοράς για τους κατοίκους, με το μικρό εκκλησάκι του Αγίου Νικολάου.

Η Αλωνίσταινα είναι από τα χωριά με τη μεγαλύτερη συμμετοχή στον απελευθερωτικό αγώνα του ‘21 και συνδέεται στενά με τους Κολοκοτρωναίους των οποίων υπήρξε ορμητήριο στην Επανάσταση. Εξάλλου λίγα χιλιόμετρα νότια βρίσκεται τα Λιμποβίσι γενέτειρα του Θ. Κολοκοτρώνη. Τα λίγα παιδιά του χωριού σήμερα παίζουν, εκεί που ο Γερός του Μοριά έζησε τα παιδικά του χρόνια, καθώς η μητέρα του, Ζαμπία Κωστάκη, καταγόταν από την Αλωνίσταινα.

Στην πλατεία του χωριού ξεχωρίζει η εξαιρετική μονόκλιτη βασιλική εκκλησία της Αγίας Παρασκευής, δεσπόζει από το 1742.

Το χωριό έχει χαρακτηριστεί παραδοσιακός οικισμός. Τα σπίτια του είναι φτιαγμένα από λαγκαδιανούς μαστόρους, και έχουν μεγάλα τοξωτά ανοίγματα και πυργόσχημη κατασκευή. Ξεχωρίζουν η οχυρή πυργόσχημη κατοικία της οικογένειας Δημητρακοπούλου (ή Τουρκοβασίλη), κτίσμα της περιόδου της Επανάστασης και η οικία Κωνσταντάκου Δημητρακόπουλου, πετρόχτιστο διώροφο, που χτίστηκε το 1847.

Σήμερα το χωριό αποτελεί χειμερινό παραθεριστικό θέρετρο καθώς βρίσκεται πολύ κοντά στο χιονοδρομικό κέντρο του Μαινάλου και στην ψηλότερη κορυφή του, την Οστρακίνα (1.980 μ.). Διαθέτει ξενώνες, δύο εστιατόρια και ένα συμπαθέστατο και πολύ ατμοσφαιρικό καφενείο. Προσεγγίζεται από την Τρίπολη ακολουθώντας το δρόμο που διασχίζει το Μαίναλο προς Βυτίνα, μέσα από μια συναρπαστική διαδρομή μέσα από κοιλάδες, χαράδρες και ελατοδάση.

Το Μαίναλο διαθέτει ένα εκτεταμένο δίκτυο πεζοπορικών διαδρομών. Από την Αλωνίσταινα περνούν δύο από αυτές. Η πρώτη προς τα βορειοανατολικά, σηματοδοτημένη με άσπρα-κόκκινα σημάδια και πινακίδες, οδηγεί στο χιονοδρομικό κέντρο και στη συνέχεια στο χωριό Λεβίδι. Η δεύτερη προς τα νοτιοδυτικά, επίσης με άσπρακόκκινα σημάδια, προς τη τοποθεσία Κανελάκια. Παραλλαγή αυτής της διαδρομής οδηγεί στο Λιμποβίσι.

Μια καλή ευκαιρία για να επισκεφτείτε την Αλωνίσταινα είναι το τέλος Νοεμβρίου για τη Γιορτή του Χειμώνα που σηματοδοτείται από τη μεγάλη φωτιά στην πλατεία του χωριού.

Πηγές: el.wikipedia.org, arcadia.ceid.upatras.gr, http://www.traveltripolis.gr/