Δυστυχώς απολύεσαι

Ραντεβού σήμερα με έναν τίτλο κοινότυπο πια, αλλά παρά ταύτα σταθερά και αναλλοίωτα, συναισθηματικά φορτισμένο. Μηχανικός στο επάγγελμα, άρα αυτομάτως κατατασσόμενος στους λεγόμενους τεχνοκράτες, ο συγγραφέας των εννέα ιστοριών του βιβλίου «Δυστυχώς Απολύεσαι» έρχεται να αποδείξει ότι η γραπτή έκφραση και απεικόνιση του συναισθήματος δεν αποτελεί μονοπώλιο των θεωρητικά πεπαιδευμένων.

Αυτό που ξενίζει αρχικά και μετά εκπλήσσει ευχάριστα είναι η έννοια της απόλυσης, όπως προσεγγίζεται στην πρώτη επαφή του συγγραφέα με το κοινό. Η απόλυση εδώ δεν αφορά μεγαλοστέλεχος πολυεθνικής που ξαφνικά μένει στο δρόμο, αλλά χρησιμοποιείται αντί της απεμπόλισης από την οικογενειακή εστία. Μια μεσοαστική οικογένεια παρουσιάζεται αλληγορικά ως μια εταιρεία. Οι κανόνες που τηρούνται ευλαβικά για την ομαλή λειτουργία της εταιρείας – οικογένειας έχουν επιβληθεί από τον πατέρα – δυνάστη, ο οποίος λειτουργεί με τρόπο αφεντικού. Το θύμα της απόλυσης, δηλαδή της στείρας κριτικής και τιμωρίας από την πλευρά της οικογένειας, είναι ο μοναχογιός. Αποτελεί κίνδυνο για την οικογένεια αφού τα έξοδά του ξεπερνούν κατά πολύ τον προϋπολογισμό του πατέρα. Η μητέρα στέκεται σιωπηρή μάρτυρας της απόλυσης – εκδίωξης από το σπίτι του γιου της και κρύβει επιμελώς τα δάκρυά της, φοβούμενη ίσως και τη δική της απόλυση.

Από κει και πέρα ο συγγραφέας περνά σε άλλα μονοπάτια εξερεύνησης του σύγχρονου αυτού εφιάλτη της απόλυσης. Η ειρωνική ματιά και η υιοθέτηση αυτοσαρκασμού θεωρούνται μηχανισμοί άμυνας απέναντι σε καθετί που πολιορκεί με τάσεις σύλησης την ψυχική μας αρμονία και ηρεμία. Ο Καλαμαντής το έχει συνειδητοποιήσει, γι’ αυτό και μοιράζεται μαζί μας όλες τις πιθανές επιδράσεις αυτού του καθημερινού πλέον εφιάλτη. Το ερώτημα που γεννιέται μέσα από την ανάγνωση των ιστοριών του είναι νέο. Μέχρι σήμερα το ερώτημα που μονοπωλούσε τη σκέψη του σύγχρονου ανθρώπου ήταν το θέμα της διαχείρισης των αρνητικών συναισθημάτων, της πίκρας και της θλίψης που κυριαρχούσε στην ψυχή του απολυμένου και των συγγενών – φίλων του. «Τι κάνω μετά την απόλυση; Πώς το αντιμετωπίζω;»

Ο Καλαμαντής ρωτά τώρα πόσο δυστυχής οφείλει να νιώθει ο απολυμένος. Μήπως δηλαδή στη ζωή υπάρχουν κάποιες απολύσεις οι οποίες τυγχάνουν περισσότερης προσοχής από ότι θα ήταν δικαιολογημένο; Μήπως πάλι κάποιες στιγμές απολύουμε, δηλαδή διώχνουμε μακριά μας συνθήκες και καταστάσεις που κάθε άλλο παρά στην υγιή μας ψυχική συνθήκη συντελούν; Μήπως αποτελεί μια απόλυση την ευκαιρία να επαναπροσδιορίσουμε τα θέλω και τα πρέπει μας;