Μονοπάτια γύρω από τη Ζαγορά Πηλίου

Το Πήλιο, με κριτήριο ότι συμπυκνωμένα συγκεντρώνει πολλά διαφορετικά μεταξύ τους ενδιαφέροντα σημεία, είναι ίσως η ομορφότερη περιοχή της Ελλάδας. Πράγματι σε πολύ μικρή απόσταση από το χιονοδρομικό κέντρο στα Χάνια, υπάρχουν πανέμορφες παραλίες με πρασινογάλαζα νερά, μέσα από κατάφυτες διαδρομές πνιγμένες στο πράσινο, από όλη τη γκάμα της βλάστησης, από έλατα, οξιές, καστανιές και δρυς, μέχρι καλλιέργειες με οπορωφόρα δένδρα (κυρίως μηλιές), ελιές και αμπέλια.

Παντού υπάρχουν νερά που κατηφορίζουν σε μικρά ποτάμια, ρυάκια και χείμαρρους ενώ το ανθρώπινο χέρι έχει αφήσει με αρκετό σεβασμό στο φυσικό το αποτύπωμα του. Πλήθος από παραδοσιακά χωριά με τις χαρακτηριστικές στέγες από σχιστόλιθο, μοναστήρια, τοξωτά γεφύρια, νερόμυλοι και καλντερίμια δένουν αρμονικά με το τοπίο και προκαλούν τον επισκέπτη να τα γνωρίσει και να ανακαλύψει τις κρυμμένες γωνιές τους. Όλα αυτά, με τη μυθολογική παρουσία των Κενταύρων να κυριαρχεί και την επίδραση από ένα ιστορικά φορτισμένο παρελθόν, που έχει αφήσει τα σημάδια του στη συνείδηση των κατοίκων. Τέλος, το σκηνικό συμπληρώνεται απότη συμπαθητική πόλη του Βόλου που προσφέρει την επιπλέον υποδομή για τις ανάγκες και τις επιπλέον απαιτήσεις των επισκεπτών.

Επιλέγουμε να γνωρίσουμε μία μικρή γωνιά στην ανατολική πλευρά του Πηλίου, γύρω από τη Ζαγορά, ένα από τα κεφαλοχώρια του, το μεγαλύτερο και ιστορικότερο χωριό του Ανατολικού Πηλίου. Είναι χωρισμένο στις τέσσερις μεγάλες συνοικίες – ενορίες, Αγία Παρασκευή ή Περαχώρα, Αγία Κυριακή, Άγιο Γεώργιο και τη Σωτήρα (Μεταμόρφωση Σωτήρος), που αποτέλεσε και τον πυρήνα του σημερινού χωριού.

Από τα τέλη του 16ου αιώνα άρχισε να αναπτύσσεται γρήγορα. Σ’ αυτό συντελέσαν και τα σχετικά προνόμια που δόθηκαν στην περιοχή επί σουλτάνου Μεχμέτ του Δ’ στα 1669, βασικότερο των οποίων ήταν να μην κατοικούν μονίμως Τούρκοι στην περιοχή. Η Ζαγορά είχε μια ζηλευτή χειροτεχνική και εμποροναυτική δραστηριότητα από τα μέσα του 18ου αιώνα και μετά, ιδιαίτερα στην παραγωγή και εμπορία μεταξιού και σκουτιών, στην ποσότητα και ποιότητα των οποίων είχε την πρωτιά στο Πήλιο. Η ευδοκίμηση των Ζαγοριανών στις πλούσιες χώρες του εξωτερικού και κυρίως στην Αίγυπτο πάρα πολλών Ζαγοριανών είχε εξαιρετικά θετικό αντίκτυπο όχι μόνο στην οικονομική αλλά και στην πνευματική, την πολιτιστική και κοινωνική ζωή της Ζαγοράς. Χάρη στις ευεργεσίες των άξιων παιδιών της από- κτησε πολλά κοινωφελή έργα, ανάμεσα στα οποία και τα πρώτα σχολεία «κοινών γραμμάτων» στο Πήλιο, αλλά και το ανώτερης μόρφωσης «Ελληνομουσείο», που έγινε η πρώτη και με πανελλήνια ακτινοβολία πνευματική κυψέλη στον ευρύτερο πηλιορείτικο χώρο και όπου μαθήτευσαν μεγάλες μορφές του νεότερου Ελληνισμού, ανάμεσα στις οποίες και ο Ρήγας Βελεστινλής.
Ο μεγαλύτερος, μνημειακός και κειμηλιακός πλούτος βρίσκεται στις εκκλησίες και στα μοναστήρια της Ζαγοράς και ξεχωρίζουμε τις τρεις από τις τέσσερις ενοριακές εκκλησίες, όλες τρίκλιτες βασιλικές με δίρριχτες πλακόστρωτες στέγες. Την Αγία Κυριακή (1740), με λαμπρό εσωτερικό διάκοσμο και με θαυμάσιο επίχρυσο ξυλόγλυπτο τέμπλο (1742). Τον Άγιο Γεώργιο, δίπλα από τη σημερινή βιβλιοθήκη της Ζαγοράς, χτισμένο με πρωτοβουλία του πατριάρχη Καλλίνικου του Γ’ στα 1765, στην κεντρική πλατεία του χωριού, με ένα από τα καλύτερα στο Πήλιο ξυλόγλυπτα τέμπλα (1774), με αριστουργηματικά λιθανάγλυφα κατενημένα σε τρείς παράλληλες ζώνες, εξωτερικά στην κόγχη του ιερού βήματος. Τέλος την Αγία Παρασκευή (1803), με λιθανάγλυφα και επίσης πολύ καλής τέχνης ξυλόγλυπτο και επιχρυσωμένο τέμπλο (1810).

Για τη γνωριμία της γύρω περιοχής αρχικά προτείνουμε την πεζοπορική διαδρομή, από τα Χάνια στη Ζαγορά, διάρκειας περίπου 2 ½ ωρών, πάνω στο καλντερίμι Χορευτού – Ζαγοράς – Πορταριάς, το μεγαλύτερο στο Πήλιο. Η διαδρομή, περνώντας από την εκκλησία της Σωτήρας συνεχίζει προς την παραλία Χορευτό, το παλιό λιμάνι της Ζαγοράς, σε περίπου σε 1 ώρα επιπλέον.

Από το Χορευτό ξεκινά προς τα βόρεια, παραλιακό μονοπάτι που περνά διαδοχικά από τις παραλίες Παρίσαινας, Τουρκόβρυσης και άλλες μικρότερες, για να καταλήξει στην παραλία Ανάληψη σε περίπου 1 ώρα.
Από την Ανάληψη ξεκινά τέλος ανηφορικό μονοπάτι, που πολύ γλυκά καλύπτει μια υψομετρική διαφορά 450 μ. και σε 1½ περίπου ώρα καταλήγει στο χωριό Πουρί. Περισσότερες πληροφορίες για τα μονοπά- τια του Πηλίου στο http://walking-pilion.blogspot.gr. Η Ζαγορά αποτελεί μια πολύ καλή επιλογή, καθώς συνδυάζει πεζοπορίες σε δασοσκεπή μονοπάτια με θαλάσσια μπάνια σε πανέμορφες παραλίες και διαθέτει μεγάλη ποικιλία για διαμονή και εστίαση.