Ο δεκάλογος του βιοκαταναλωτή

Ίσως και να μην υπάρχει τομέας προϊόντων με περισσότερους μύθους και παρανοήσεις από αυτά που γενικευμένα αποκαλούμε βιολογικά. Είτε πρόκειται για όσους εσκεμμένα δημιούργησαν οι μεγάλες εταιρίες, είτε για όσους η άγνοια και οι κακές αντιλήψεις των ίδιων των παραγωγών (χωρίς να αποκλείονται και αυτοί που οφείλονται σε κοινές παρανοήσεις), οι μύθοι οδηγούν σε λάθος γνώσεις, άρα συχνά στη λάθος κατανάλωση.
Οι παρακάτω αρχές είναι μια προσπάθεια να ξεδιαλύνουμε λίγους μόνο από αυτούς.

1. Ρωτήστε παραγωγό και μέρος που παράγονται.
Κάθε κατάστημα βιολογικών είναι υποχρεωμένο να σας πει το όνομα του παραγωγού και το μέρος όπου παράγονται τα προϊόντα. Έτσι θα γνωρίζετε αν πρόκειται για καθαρή όπως λέμε περιοχή ή για περιοχή στην οποία οι καλλιέργειες έχουν εκτεθεί σε κίνδυνο επιμόλυνσης από συμβατικές καλλιέργειες.
2. Ζητείστε να επισκευτείτε το κτήμα.
Δεν είναι αγένεια, δεν γίνεστε κακός. Κάθε παραγωγός έχει υποχρέωση (τουλάχιστον ηθική) να σας δείξει τι, που και κυρίως ΠΩΣ το παράγει. Αν ο παραγωγός αρνηθεί, ζητήστε να μάθετε το λόγο.
3. Η μεγαλύτερη πιστοποίηση βρίσκεται στη γλώσσα σας.
Από την πρώτη στιγμή αντιμετωπίζουμε την ίδια ερώτηση: «Γιατί κάποια βιολογικά είναι άνοστα;»
Α) γιατί πρόκειται για κοινά υβρίδια, που είναι άνοστα.
Β) γιατί πολύ απλά μάλλον δεν πρόκειται για βιολογικά. Η πιστοποίηση είναι μεν απαραίτητη και θα πρέπει να την ζητάτε πάντα, θα ήταν ψέμα όμως να ισχυριστούμε ότι αποτελεί εγγύηση. Κάποιες φορές οι εταιρίες πιστοποίησης δυστυχώς επιτρέπουν και κάποια σκευάσματα, που απέχουν πολύ από τον όρο βιολογικά. Οι μεγάλες δε αλυσίδες σούπερ μάρκετ, φτιάχνουν δικές τους εταιρίες για να πιστοποιήσουν τα δικά τους προϊόντα (τα συμπεράσματα δικά σας).
4. Μην κρίνετε από την εμφάνιση
Τα βιολογικά προϊόντα, σπανίως έχουν την ομοιόμορφη εμφάνιση των συμβατικών. Αφ’ ενός γιατί οι ποικιλίες είναι διαφορετικές , αφ’ ετέρου γιατί μπορεί να έχουν σημάδια από πουλιά (τα πουλιά τσιμπάνε μόνο τα βιολογικά), πεταλούδες ή και λευκούς λεκέδες από το φύκι που χρησιμοποιείται στη βιοκαλλιέργεια. Προσοχή: οι μπλέ λεκέδες είναι σημάδια φαρμάκων.
5. Ζητήστε να μάθετε τους τρόπους συντήρησης
Η μέθοδος καλλιέργειας δεν είναι αρκετή κι αυτό γιατί όταν ένα προϊόν μπει σε επαγγελματικό ψυγείο, όλα του τα ωφέλιμα συστατικά χάνονται στην διαδικασία της ψύξης.
6. Το «με κοπριά» δεν αρκεί
Πολλές φορές βλέπουμε στις αγορές κάποιους που ισχυρίζονται ότι δεν βάζουν χημικά λιπάσματα, αλλά κοπριά. Εδώ έχουμε δύο παρανοήσεις σε μία:
Α) το να καλλιεργείς με κοπριά δεν σε κάνει βιοκαλλιεργητή. Αυτά τα προϊόντα δεν είναι σε καμία περίπτωση βιολογικά
Β) Η κοπριά έχει κατάλοιπα. Ένας μεγάλος αγώνας κάθε χρόνο είναι να βρούμε κοπριά, φυλλόχωμα και φύκια που να είναι καθαρά. Κι αυτό γιατί στην κοπριά κυρίως υπάρχουν κατάλοιπα των πολύ ισχυρών αντιβιώσεων που δίνουν στα ζώα, αλλά και των γενετικώς μεταλλαγμένων τροφών που τα ταΐζουν. Και τα δύο είναι τρομερά επιβλαβή για τον οργανισμό.
7. Προσέξτε το διαχωρισμό
Άλλο προϊόν βιολογικής καλλιέργειας, άλλο βιολογικό ή οργανικό προϊόν. Στην πρώτη κατηγορία μιλάμε μόνο για τη μέθοδο καλλιέργειας, χωρίς να εξετάζουμε το DNA του σπόρου. Στην δεύτερη κατηγορία μιλάμε για σπόρους παρμένους από ήδη επί καιρώ βιολογικώς καλλιεργούμενων φυτών ή ακόμη καλύτερα για κανονικές οργανικές παραδοσιακές ποικιλίες (προτι-
μάτε τα δεύτερα).
8. Το μικρό μέγεθος δεν είναι εγγύηση.
Μύθος: τα λαχανικά γίνονται μεγάλα μόνο με λιπάσματα
Αλήθεια: ισχύει μεν για τα υβρίδια (παραμένουν μικρά λόγω τροφοπενίας αν δεν τους δώσεις την «τροφή» που ξέρουν), αλλά το φύκι, η τύρφη, το neem (δέντρο που τα φύλλα του χρησιμοποιούμε οι βιοκαλλιεργητές), αποτελούν τροφή φυσική για τα φυτά άρα και πιο εύκολα αφομοιώσιμη, κάτι που τους δίνει μεγαλύτερο μέγεθος.
9. Ζητήστε να μάθετε τα σκευάσματα που χρησιμοποιεί ο παραγωγός.
Είπαμε, επειδή είναι επιτρεπόμενα δεν σημαίνει ότι είναι και φυσικά. Προτιμάτε όσους σας μιλούν για φυσικά σκευάσματα και υλικά.
10. Ίσως ο πιο έξυπνος και «πονηρός» τρόπος να βγάλετε συμπεράσματα.
Η αλήθεια είναι η εξής: κάθε, μα κάθε, βιοπαραγωγός, ασχέτως προϊόντων, τοποθεσίας, είτε είναι 20 είτε 70 ετών, ακολουθεί μια μέθοδο καλλιέργειας (φυσική, οικολογική, αειφορική, βιοδυναμική) ή έχει διαμορφώσει κάποιο συνδυασμό τους με τα χρόνια που ανταποκρίνεται στις δικές του ανάγκες και του κτήματος του. Ρωτήστε και θα δείτε…

Στην Πάτρα θα βρείτε και καταστήματα βιολογικών προϊόντων και τη βιολογική αγορά (κάθε Τρίτη 16:30 – 20:00 στο στάδιο της Παναχαϊκής). Ρωτήστε τους παραγωγούς τις απορίες σας, όσο περίεργες η αδιάκριτες κι αν ακουστούν. Μάθετε για μεθόδους, επισκευτείτε κτήματα, κάντε έρευνα στο Google. Το ξαναλέμε. Δεν είναι αγένεια, δεν είναι χαμένος κόπος, κανένας σωστός παραγωγός δεν θα σας θεωρήσει περίεργο, είναι υποχρέωσή τους.
Αν όντως είμαστε ό,τι τρώμε, έχουμε κάθε δικαίωμα να ξέρουμε!