Βαβέλ

Ζούμε σε ένα σύγχρονο πύργο τύπου Βαβέλ. Πολλά πατώματα, πολλά διαμερίσματα, πολλοί περισσότεροι διάδρομοι, ανοικτές τηλεοράσεις παντού και ραδιόφωνα, πεταμένα βιβλία γύρω και εφημερίδες ανεμίζουν ολούθε σε κάθε πνοή του ανέμου και φωνές, πολλές φωνές… Όπου κι αν γυρίσεις το κεφάλι σου, ό,τι συζήτηση κι αν αφουγκραστείς, ό,τι τηλεοπτικό ή ραδιοφωνικό πρόγραμμα κι αν σταθείς να παρακολουθήσεις, ό,τι εφημερίδα ή περιοδικό κι αν καθίσεις να διαβάσεις, το μόνο που θα συναντήσεις, το μόνο που θα αντιμετωπίσεις, το μόνο που θα λάβεις, είναι πολλαπλές αντικρουόμενες φωνές, τσιρίδες, επί δικαίων και αδίκων, από γνώστες και αδαείς, συνηθέστερα από αδαείς, θόρυβο, πολύ θόρυβο μάλιστα, λευκό θόρυβο όπου τίποτα δεν ξεχωρίζει κι όλα μπερδεύονται μέσα στο μυαλό σου χωρίς συγκεκριμένο αποτέλεσμα, αν υποθέσουμε ότι επεδίωκες να καταλάβεις κάτι από όλα αυτά.

Βαβέλ η διαπίστωση λοιπόν. Εκ παραδρομής ή επί τούτου; είναι το ερώτημα που γεννιέται εύλογα. Σοβαρό ερώτημα με πολλές προεκτάσεις. Και τα δύο, θα ήταν μια απάντηση στα μέτρα της Πυθίας. Ανάλογα την περίπτωση και τους στόχους, θα συμπλήρωνε η δαφνομασούσα μάντισσα. Είναι και θέμα εκπαίδευσης, θα συμπλήρωνε ταπεινά η αφεντιά μου. Για να μετέχεις σε ένα διάλογο, για να είσαι ουσιώδης συνομιλητής, για να συντελείς στην κατάληξη ωφέλιμων συμπερασμάτων, θα πρέπει πρώτα να σκέφτεσαι και μετά να μιλάς. Ο μακαρίτης ο παππούς μου μού έλεγε «να βουτάς τη γλώσσα στο μυαλό πρώτα». Δίκιο που είχε. Ο παππούς μου φυσικά δεν ήταν κανένας διάσημος, όμως με το θέμα αυτό έχουν καταπιαστεί και διάσημα πρόσωπα όπως ο Τζον Φιτζέραλντ Κένεντι, που είχε πει πως «πολύ συχνά απολαμβάνουμε την άνεση της γνώμης χωρίς τη στενοχώρια της σκέψης».

Η «στενοχώρια της σκέψης». Μεγάλη κουβέντα, δεν συμφωνείς; Ειδικά όταν η ώριμη και ψύχραιμη σκέψη πάει κόντρα σε επιφανειακές ή και φαύλες επιδιώξεις. Στενοχώρια. Πίεση. Όταν τα σοβαρά οράματα ενός επιπέδου πάνε κόντρα σε ονειρώξεις πεζοδρομίου. Καταπίεση. Στενοχώρια. Πόσο κουραστικό θα φαίνεται να πρέπει να σκέφτονται ώριμα και σοβαρά όλοι αυτοί που απλώς εκφέρουν γνώμες χωρίς επιφύλαξη, με πλέρια άνεση, χωρίς παίδεμα, χωρίς σκέψη, απλά και μόνο για να γεμίζει ο αέρας, το δίστηλο, η κουβέντα με το εγώ τους. Και φυσικά σε ένα τέτοιο σκηνικό τύπου Βαβέλ όπου κανένας δεν μπορεί να συνεννοηθεί με κανέναν, όπου όλοι πάνε κόντρα σε όλους, όπου κουρνιαχτός από «άσφαιρες» γνώμες (αντί για γόνιμες απόψεις) κατακλύζει το σύμπαν γύρω, ποιος ωφελείται; Ποιος κερδίζει; Ποιος έχει θετική σούμα στο τέλος της ημέρας; Ας το σκεφθούμε λίγο…

Φωτογραφία: Tower of Babel by Lucas Van Valckenborch in 1594