Βιογραφία και Εργογραφία της Πηνελόπης Δέλτα

Οι Εκδόσεις Πικραμένος κυκλοφορούν εκ νέου τη «Βιογραφία της Πηνελόπης Δέλτα: Πρέπει ο θάνατός μας να ωφελήσει σε κάτι, ειδεμή είναι άχρηστος».

Xάρη σε ποικίλα νέα στοιχεία που προέκυψαν μετά την πρώτη έκδοση του έργου «Η Κυρία με τα Μαύρα» (εκδ. Τετράγωνο, 2012), η οποία ήταν προ πολλού εξαντλημένη, η Μίτση Σκ. Πικραμένου αναθεωρεί και συμπληρώνει το υλικό.

Η «Βιογραφία» εντάσσεται εναργώς πλέον στο γενικότερο συγγραφικό και εκδοτικό εγχείρημα με τίτλο «Αλληλένδετες Βιογραφίες». Πρόκειται για σειρά που εστιάζει σε τέσσερις αινιγματικές και συνάμα εμβληματικές προσωπικότητες της νεότερης ελληνικής ιστορίας, τους Πηνελόπη Δέλτα, Ίωνα Δραγούμη, Παύλο Μελά και Λουίζα Ριανκούρ, γνήσια τέκνα του Ρομαντισμού του 19ου αιώνα, που με την παθιασμένη δράση τους σφράγισαν την Ελλάδα του 20ου αιώνα.

Στο πλαίσιο των «Αλληλένδετων Βιογραφιών» και με την προσθήκη νέων τεκμηρίων, το υλικό της πρώτης έκδοσης ανανεώνεται εμφανώς. Η «Βιογραφία», βασισμένη στα αυτοβιογραφικού περιεχομένου κείμενα, τις πολυάριθμες επιστολές, αλλά και το λογοτεχνικό έργο της Δέλτα, διατηρεί την πρωτοπρόσωπη αφήγηση και εστιάζει κυρίως στα του βίου: στα παιδικά και νεανικά χρόνια, στην οικογενειακή ζωή και τη μητρότητα, στους ανθρώπους και το περιβάλλον και, εννοείται, στην παρουσία που συντάραξε τον ψυχισμό και την ιδεολογική συγκρότηση της Δέλτα και οδήγησε στη δημιουργία μιας συγγραφέως. Αυτήν του Ίωνα Δραγούμη.

Με κέντρο βάρους τη μυθιστορηματική πραγμάτευση και παρουσίαση του καθ’ εαυτό έργου της Δέλτα οργανώθηκε ο πέμπτος και τελευταίος τόμος της σειράς, ο οποίος κυκλοφόρησε για πρώτη φορά ταυτόχρονα με τη «Βιογραφία» στις 17 Φεβρουαρίου από τις εκδόσεις «Πικραμένος».

Πρόκειται για την «Εργογραφία της Πηνελόπης Δέλτα: Ό,τι και να κάνεις, ό,τι και να κάνω, οι ψυχές μας είναι ένα», όπου η Μίτση Σκ. Πικραμένου, καταθέτει τα αποτελέσματα επίμονης κι εκτεταμένης μελέτης αρχείων και πρωτογενών πηγών, επιμένοντας, ωστόσο, να απευθύνεται στο ευρύ κοινό. Όπως και στις βιογραφίες, έτσι κι εδώ η βιογραφούμενη φυσιογνωμία αυτοπαρουσιάζεται. Η Πηνελόπη Δέλτα σε πρώτο πρόσωπο επικεντρώνει στην πνευματική και τη συγγραφική της διαδρομή. Παρουσιάζει και «βιογραφεί» το έργο της, συναρτώντας το τόσο με το πνευματικό κλίμα της εποχής και τις ιστορικές συνθήκες, όσο και με τα προσωπικά της βιώματα και τους έντονους συναισθηματικούς κλυδωνισμούς της.

Ως σημαντικότερη ορίζουσα, βεβαίως, αναδεικνύεται η μορφή του Ίωνα Δραγούμη, και συνακόλουθα η πνευματική του συγκρότηση, η πολιτική του δράση, το ένθερμο ενδιαφέρον του για την παιδεία και τη δημοτική γλώσσα, όλα όσα αποτέλεσαν τελικά για την Πηνελόπη οδοδείκτες και για τη ζωή και για τη γραφή. Όπως εναργώς προκύπτει μέσα από την «Εργογραφία», για τη Δέλτα, ο Ίωνας υπήρξε η πνοή πίσω από το έργο, αλλά και ο φασματικός ιδανικός του αναγνώστης.

Στο δεύτερο μέρος του τόμου, η μυθοπλαστική περσόνα της Δέλτα διηγείται τη γένεση των έργων της, ενώ η αφήγηση φωτίζει αφανείς έως τώρα πλευρές της προσωπικότητάς της και κυρίως αναδεικνύει την ανταπόκρισή της στον παλμό των κρίσιμων ζητημάτων της εποχής της αλλά και την πρόσληψη του έργου από τους συγχρόνους της.

Στο τρίτο μέρος της «Εργογραφίας», γνωστά και άγνωστα κείμενα δημοσιεύονται συγκεντρωμένα για πρώτη φορά. Κείμενα όπως τα «Σαν Παραµυθάκι», «∆ηµοτική και Καθαρεύουσα», «Κατσαντώνης· από την ιστορίαν µας», «Τ’ όνειρο του Τουρκοµερίτη», «Η Μέλισσα», «Στο Κοτέτσι», αποθησαυρισμένα από περιοδικά και εφημερίδες της περιόδου 1909-1922, προσφέρονται ανθολογούμενα μαζί στον σημερινό αναγνώστη, επιχειρώντας να καλύψουν το κενό στην ευρέως γνωστή εργογραφία της Πηνελόπης Δέλτα.

Τα βιβλία είναι διαθέσιμα σε όλα τα βιβλιοπωλεία από τις 18 Φεβρουαρίου 2016.

Η Μίτση Σκ. Πικραμένου γεννήθηκε και κατοικεί στην Αθήνα. Σπούδασε γαλλική φιλολογία και κατόπιν βιβλιοθηκονομία. Πήρε το διδακτορικό της από το Καποδιστριακό Πανεπιστήμιο Αθηνών. Εργάστηκε ως ερευνήτρια στο Εθνικό Ίδρυμα Ερευνών. Παράλληλα, της ανατέθηκαν συγκεκριμένες εργασίες από διάφορους φορείς (Βουλή των Ελλήνων, Μουσείο Μπενάκη, Πανεπιστήμιο Ιωαννίνων, Εταιρεία Κερκυραϊκών Σπουδών, Ελληνικό Λογοτεχνικό και Ιστορικό Αρχείο) ή και ιδιώτες.

Η εργογραφία της Μίτσης Σκ. Πικραμένου περιλαμβάνει περισσότερες από 7.500 σελίδες σε μονογραφίες και έργα υποδομής (ευρετήρια, βιβλιογραφίες, έντυπους καταλόγους βιβλιοθηκών, έκδοση γαλλικών επιστολών του Ιωάννη Καποδίστρια, μετάφραση έργου του Jean Savant, μελέτες για τον Θανάση Πετσάλη-Διομήδη, το «Γλυκυσματοποιείον» του Σπυρίδωνος Παυλίδη, κ.ά.) Από το 2011 στράφηκε στη λογοτεχνία με ιστορικά μυθιστορήματα ή μυθιστορηματικές βιογραφίες, διατηρώντας πάντοτε το φιλέρευνο και φιλομαθές ενδιαφέρον της για τις προσωπικότητες με τις οποίες καταπιάνεται.