Καμιά φορά η ευχαρίστηση έρχεται στα ξαφνικά!

Καμιά φορά η ευχαρίστηση έρχεται στα ξαφνικά. Εκεί που την περιμένεις λιγότερο. Από κάτι που δεν φαντάζεσαι ποτέ ότι θα σου φέρει τέτοια μεγάλη ευχαρίστηση. Και έρχεται ωμή. Και έντονη. Γιατί δεν απαντά σε προσδοκία. Δεν την περιμένεις. Δεν είσαι «έτοιμος». Απλά… είσαι.

Εμένα σήμερα μου την έφερε ένα αντικολλητικό τηγάνι. Στο οποίο –αφού το άφησα να κάψει– πέταξα μέσα μία μοσχαρίσια μπριζόλα. Κυριολεκτικά πέταξα. Χωρίς να την έχω μαρινάρει, χωρίς μπαχαρικά και μυρωδικά, έτσι, γυμνή στην καυτή πλάκα του τηγανιού.

Βλέπεις, έπρεπε κάτι να φάω και δεν είχα καμία μα καμία διάθεση για να ασχοληθώ με αυτό. Γύρισα να την κοιτάξω και από υποχρέωση της έβαλα λίγο θαλασσινό αλάτι.

Επέστρεψα στην προηγούμενη ασχολία μου, με το νου μου να σηκωθώ να γυρίσω την μπριζόλα. Όταν το έκανα, η πάνω πλευρά είχε βγάλει αρκετά υγρά. Την γύρισα τέσσερις φορές, δύο από κάθε πλευρά. Τις πρώτες δυο με τη θερμοκρασία στο φουλ. Τις άλλες δυο, με τη θερμοκρασία στη μέση. Κάθε φορά που τη γύριζα, οι χυμοί της χύνονταν στο τηγάνι και καραμέλωναν στις άκρες του.

Όταν την έβγαλα, την έβαλα σε ένα πιάτο, και κοιτώντας το τηγάνι, θέλησα να εμπλουτίσω κάπως το γεύμα μου. Παίρνω μια κούπα νερό, και μια ξύλινη κουτάλα, χύνω το νερό αργά, τέταρτο – τέταρτο της ποσότητας, στο στεγνό τηγάνι με τους χυμούς του κρέατος στις άκρες να έχουν σχεδόν στεγνώσει. Το νερό πέφτοντας στην καυτή πλάκα τσιτσιρίζει, και εγώ περνώ όλο το τηγάνι με την ξύλινη κουτάλα, ξεκολλώντας τους χυμούς του κρέατος. Την τεχνική αυτήν στα αγγλικά την λένε deglaze. Στη γλώσσα μας δεν την ξέρω. Αλλά με τον τρόπο αυτό φτιάχνονται εξαιρετικές σάλτσες από τους χυμούς ψητών που συμπυκνώνονται σε ταψιά και τηγάνια. Ρίχνω στο λίγο νερό, που βράζει τώρα σαν τρελλό, μισή κούπα ρύζι και ανακατεύω καλά. Μένω εκεί, από πάνω. Λιώνω μισό βιολογικό κύβο λαχανικών σε άλλη μια κούπα νερό, και με την κούπα με το ζωμό στο χέρι, προσθέρω λίγο λίγο στο τηγάνι, με τον ίδιο τρόπο, δηλαδή που σταδιακά προσθέτεις το ζωμό σου σε ένα ριζότο.

Μόλις το ρύζι έχει μισοβράσει, προσθέτω τον υπόλοιπο ζωμό, χαμηλώνω στο μισό τη φωτιά και κλείνω το καπάκι.

Κόβω κομματάκια την μπριζόλα και την περιχύνω με ωμό αγουρέλαιο και πολύ χοντροκομμένο μαύρο πιπέρι. Ανοιγοκλείνω το καπάκι για να τσεκάρω το ρύζι. Μόλις το ρύζι μου είναι τόσο μαγειρεμένο και τόσο χυλωμένο όσο μου αρέσει, πετώ μέσα την ψιλοκομμένη μπριζόλα, τα ανακατεύω μία, και σερβίρομαι.

Η πρώτη μπουκιά ήταν μεγάλη έκπληξη. Το ρύζι τέλεια χυλωμένο να παραδίνεται στο δόντι εύκολα αρχικά, μέχρι που φτάνοντας στο κέντρο του, να καταλαβαίνεις ότι ήθελε ακόμα λίγη φωτιά ακόμα για να μην έχει καμία αντίσταση. Αλλά εσένα να σου αρέσει αυτή… η λίγη… η ασθενής αντισταση του. Τα αρώματα απλά, καθαρά, γνήσια. Καλό μοσχάρι, φρέσκο πρωτόλαδο, πιπέρι, ρύζι. Καμία επιτήδευση. Το κάθε υλικό απλά είναι. Δεν σκεπάζει, δεν ξεχωρίζει, δεν κυριαρχει, δεν εντυπωσιάζει. Απλά υπάρχει. Άκου. Αυτό το φαγητό το τρως σε βαθύ μπωλ και με κουτάλι. έχει σημασία το κουτάλι. Οι μπουκιές σου πρέπει να έχουν πρώτα ξεκουραστεί σε μια φιλόξενη κοιλότητα. Και από εκεί να σου προσφερθούν και να περιέχουν μέσα το σύνολο. Και ρυζι και κρέας και πρωτόλαδο και πιπέρι. Αυτό είναι το τίμιο απέναντί του. Το σύνολο δημιούργησε το αποτέλεσμα, αλλιώς, θα ήταν μία ακόμα μπριζόλα με λίγο ρύζι στο πλάι. Ενώ αυτό το πιάτο, επειδή επετράπηκε σε κάθε υλικό του απλά να υπάρχει μόνο του, έως ότου η ανάγκη για το επόμενο γεννήθηκε μόνη της, ως σύνολο έγινε μια έκπληξη. Ως σύνολο έτερψε πέραν κάθε προσδοκίας και ξεχώρισε.

Και να το θυμάσαι αυτό, εσύ. Ναι ναι, εσένα λέω που κάθεσαι εκεί ως μονάδα και θεωρείς ότι δεν είσαι και τίποτα ξεχωριστό για να κάνεις την έκπληξη. Στο λέω γιατί ειναι αλήθεια. Δεν με γελά εμένα η γεύση μου. Πλησίασε κάποιον που να νιώθεις ότι ταιριάζει στη φύση σου. Όπως το ρύζι ταιριάζει στο κρέας. Και μείνε πλάι του. Και να θυμάσαι. Στο σύνολο, στο οποίο η κάθε γεύση παραμενει αυτούσια και απλά συμπληρώνει την άλλη, χωρίς να κυριαρχεί, χωρίς να ξεχωρίζει, απλά με το να είναι, υπάρχει πάντα έκπληξη. Και μεγάλη ευχαρίστηση επίσης.

α.

Επιστολές γραµµένες στον πάγκο της κουζίνας…
9 Δεκέμβρη του 11