Μαύρος Κύκνος

Ο Μίτσελ, ένα από τα πιο διάσηµα ονόµατα της Βρετανικής λογοτεχνίας, γνωστός στο ελληνικό κοινό κυρίως µε τον Άτλαντα του Ουρανού (Ελληνικά Γράµµατα, 2008) που µεταφέρθηκε στον κινηµατογράφο σε µια ακριβή παραγωγή και µεγάλο καστ, είναι ένας δηµιουργός που δεν επαναπαύεται σε ένα είδος. Οι λογοτεχνικοί τόποι που επισκέπτεται είναι αχανείς, ευφάνταστοι, διατρέχοντας αποστάσεις από την ιστορική λογοτεχνία µέχρι την λογοτεχνία του φανταστικού. Ωστόσο, ο αναγνώστης κάθε φορά νιώθει πως διαβάζει άλλη µια χαρακτηριστική δουλειά του συγγραφέα. Ο πολυσχιδής Μίτσελ µε κάθε του βιβλίο προσθέτει έναν λίθο στο οικοδόµηµα της καλής λογοτεχνίας.

Εδώ χαλιναγωγεί τη φαντασία του και γράφει κάτι προσγειωµένο: η χρονιά ενός νεαρού, στις παρυφές της εφηβείας, σε µια µικρή πόλη της Βρετανίας – black swan green (ο τίτλος του βιβλίου στα αγγλικά). Μια πολίχνη που δεν έχει τίποτα, ούτε καν λευκούς κύκνους στη λίµνη του, όπως λέει ο πρωταγωνιστής προσπαθώντας να κάνει απεγνωσµένα φλερτ σε µια τουρίστρια. Ο νεαρός Τζέισον Τέιλορ έχει προβλήµατα τραυλισµού, αντιµετωπίζει εκφοβισµό και τραµπουκισµό στο σχολείο, η οικογένειά του αντιµετωπίζει τα συνήθη προβλήµατα που µπορεί να µαυρίσουν την ψυχή ενός παιδιού. Κι ενώ τίποτα δεν εξωραΐζεται, η ιστορία είναι ένα παραµύθι µε την ανέµελη φωνή του πρωταγωνιστή της. Τα καθηµερινά βιώµατά του γίνονται ένας µύθος που θα διασκεδάσει τον αναγνώστη, θα τον κάνει να στεναχωρηθεί µε τη σκληρότητα των νταήδων, µε τη ρουτινιάρικη σχολική ζωή, µε εκείνη την προσµονή για το αύριο.

Μα τελικά, πόσο όµορφη µπορεί να είναι η ζωή µέσα από τα µάτια ενός παιδιού; Πολύ! Γιατί ο Μίτσελ επιστρατεύει το δυνατό χαρτί του – αυτή την εξωφρενική ευχέρεια µε την οποία µπαίνει στο πετσί των ηρώων του. Μέσα από την γραφή του ερµηνεύει µάγους, επηρµένους φοιτητές, δαιµόνιους λόγιους, γιατρούς, εµπόρους και αιωνόβιους υπερανθρώπους – εδώ µετουσιώνεται στο νεαρό ήρωά του. Καθώς κι ο ίδιος από µικρός πάσχει από τραυλισµό, γράφει εξορκίζοντας δαίµονες του παρελθόντος. Και τελικά η ανάγνωση γίνεται αυτό: να βγαίνεις από το σαλόνι σου, από το σπίτι σου και να µεταφέρεσαι στα µέσα της δεκαετίας του ‘80, να µπαίνεις στις ντισκοτέκ, να ακούς τα χιτ της εποχής στην Βρετανία της νεολαίας, να µυρίζεις τα καθίσµατα από τα αµάξια και τα τρένα, να νιώθεις τα αδυσώπητα σαγόνια του κυνηγόσκυλου του µουρλού γείτονα στο κατόπι σου.

Είναι ένα απολαυστικό ανάγνωσµα το βιβλίο του Μίτσελ. Αλλά κάποιος για να το απολαύσει θα πρέπει να επιστρατεύσει υποµονή: το βιβλίο είναι εξαντληµένο. Μπορεί, όµως, να σταθείτε τυχεροί, µε µια βόλτα σε βιβλιοπωλεία µεταχειρισµένων, σερφάρισµα στα ηλεκτρονικά βιβλιοπωλεία ή σε κάποια δανειστική βιβλιοθήκη.

Καλή ανάγνωση!