Οι λέξεις ταξιδεύουν

Ραντεβού σήμερα με το βιβλίο του Eduardo Galeano που έχει εκπλήξει ευχάριστα το αναγνωστικό κοινό, χάρη βέβαια και στη «χαρισματική» μετάφραση της Ισμήνης Κανσή.

Το βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Πάπυρος μας θυμίζει κάτι που δεν είναι και τόσο σίγουρο ότι θυμόμαστε. Ο τίτλος του το διαλαεί ότι «Οι λέξεις ταξιδεύουν». Πού ταξιδεύουν οι λέξεις; Ταξιδεύουν στον κόσμο των ιδεών που σημαίνουν και εκπροσωπούν. Μα ταυτόχρονα –και αυτό είναι το πιο μαγικό– ταξιδεύουν όπου κάθε ένας επιθυμεί να ταξιδέψει. Γιατί κάθε λέξη παίρνει τη σημασία που ο χρήστης της θέλει να της δώσει. Όμορφος τίτλος, ενδιαφέρουσα και προκλητική ιδέα, μα πάνω από όλα ταλαντούχα και αφοπλιστική γραφή.

Οι λέξεις λοιπόν ταξιδεύουν με την πένα του Galeano και μαζί του ταξιδεύουμε και εμείς, οι αναγνώστες και θαυμαστές του. Κάθε λέξη αφήνεται ελεύθερη και τοποθετείται στη σελίδα του με τέτοιο τρόπο που όχι μόνο δε χάνει τη δύναμή της αλλά αυξάνει και τη δυναμική της. Οι λέξεις εξαρτώνται από τον τρόπο και το «χώρο» στον οποίο «χρησιμοποιούνται» και αυτό ο Galeano φαίνεται να το έχει συνειδητοποιήσει καλά.

Ακούγεται θεωρητική η προσέγγιση της ανάγνωσης των ιστοριών του μα είναι τόσο μαγική και ταξιδιάρικη η αίσθησή τους που οποιαδήποτε άλλης μορφής μεταφορά τους θα φαινόταν αν μη τι άλλο να υπολείπεται του μεγαλείου τους. Ιστορίες σε μορφή διηγήματος μα και ποιητικής φόρμας –σε μεγάλη βέβαια έκταση– για τα καθημερινά «αποσπάσματα» των συνταξιδευτών μας.

Ιστορίες για πάθη αναομολόγητα ή όμολογημένα, για μίση, για αγάπες και έρωτες, για δυστυχίες ή χαμόγελα. Ιστορίες μόχθου, αγωνίας, ελπίδας που ποτέ δεν κάμπτεται. Ιστορίες ταξιδιάρικες που σε παρασύρουν όχι τόσο στην πλοκή τους –η οποία όλο και κάτι σου θυμίζει– μα στη σαρωτική τους δύναμη να σε σηκώνουν ψηλά και να σε παίρνουν πάνω, μαζί τους, εκεί στον «άλλον τόπο» από τον οποίο όλα φαίνονται ίδια όπως τα ξέρουμε μα και τόσο διαφορετικά.

Θεωρώ ότι το βιβλίο με το οποίο σας καλώ για ραντεβού μαζί του σήμερα ξεχωρίζει πρώτιστα χάρη στον τρόπο γραφής και «καλέσματος» των λέξεων να υπηρετήσουν τις ιστορίες του. Θαρρείς και όλο το βιβλίο θέλει να σου πει μια ιστορία με πολλά πρόσωπα. Και η ιστορία είναι τούτη η απλή. Κάθε λέξη σε ταξιδεύει αρκεί να μην ξεχνάς να της δίνεις υπόσταση.

Καλή ανάγνωση!