58ο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης: Οικογενειακή ζωή στην χώρα του θεού και των ανθρώπων

Ferenc Török / 1945

Η τρίτη ημέρα του Φεστιβάλ ήταν γεμάτη από εξαιρετικές ταινίες βγάζοντας πέρα για πέρα αληθινές τις πλούσιες προσδοκίες μου! Πώς θα μπορούσε άλλωστε να γίνει και διαφορετικά; Στο Φεστιβάλ Κινηματογράφου Θεσσαλονίκης είμαι, στην μεγάλη των κινουμένων εικόνων γιορτή είμαι κι όχι σε κάνα πανηγυράκι!

Πρώτη πραγματικά σπουδαία ταινία το “1945” του 46χρονου Ούγγρου Φερέντς Τούρουκ (Ferenc Török / 1945). Ζεστό Αυγουστιάτικο πρωινό. Οι κάτοικοι ενός μικρού χωριού ετοιμάζονται για τον γάμο του γιου του Ληξίαρχου. Η ξαφνική εμφάνιση δυο Ορθοδόξων Εβραίων θα διαταράξει την ηρεμία και θα χαλάσει την γιορτή. Παλιές αμαρτίες θα βγουν στην επιφάνεια και ο κίνδυνος να αποκαλυφθούν θα μετατρέψει την ατμόσφαιρα από γιορτινή σε εκρηκτική!

Μικρό χωριό, μεγάλες αμαρτίες. Δωσιλογισμός, αρπαγές, βία και νοθεία. Κι αυτοί οι δυο Εβραίοι γιατί, άραγε, γύρισαν; Μήπως για να εκδικηθούν; ‘Η για να διεκδικήσουν πίσω τα αρπαγμένα; Δυνατό ασπρόμαυρο κοινωνικό-πολιτικό γουέστερν, που σε κάνει εύλογα να αναρωτηθείς: “Αλήθεια, γιατί οι Έλληνες σεναριογράφοι και σκηνοθέτες δεν αγγίζουν τέτοια θέματα;”. ‘Η κι εάν τα αγγίξουν, γιατί το κάνουν τόσο επιδερμικά, που καλύτερα να είχαν μείνει ανέγγιχτα;

Rungano Nyoni / I Am Not a Witch

Η ταινία “Δεν είμαι μάγισσα” της 35χρονης από την Ζάμπια Ρουνγκάνο Νιόνι (Rungano Nyoni / I Am Not a Witch) είναι μια γροθιά στο στομάχι. Η οκτάχρονη και ορφανή Αφρικάνα Σούλα θα κατηγορηθεί για… μάγισσα και θα εγκλεισθεί σε… στρατόπεδο μαγισσών! Της δίνεται η επιλογή να διαλέξει εάν θα γίνει μάγισσα ή… γίδα. Αυτή “διαλέγει” να γίνει “μάγισσα”. Εάν γίνει γίδα κινδυνεύει να την φάνε…

Η νεαρή σκηνοθέτιδα εντυπωσιάζει με το θαρραλέο ντεμπούτο της, που, από την μια, καταγγέλλει την διαφθορά της εξουσίας και, κυρίως τις προκαταλήψεις κι από την άλλη είναι γεμάτο Ποίηση!

Η μικρή “Σούλα” θα θυσιαστεί για να έρθει η πολύτιμη βροχή. Το τελευταίο πλάνο της ταινίας θα με κυνηγάει για πολύ καιρό: στην ανοικτή καρότσα του φορτηγού, οι ψηλόλιγνες κολώνες καρφωμένες στραβά και στην κορυφή τα μεγάλα καρούλια με την λευκή κορδέλα, που δεν αφήνει τις “μάγισσες” να… πετάξουν στον… Ουρανό!

Vida de Familia – Family Life / Alicia Scherson & Cristián Jiménez

Μετά το “Δεν είμαι μάγισσα” με περίμενε το εξαιρετικό “Οικογενειακή ζωή” του 45χρονου Κριστιάν Χιμένες και της συνομήλικής του Αλίσια Σερσόν (Vida de Familia – Family Life / Alicia Scherson & Cristián Jiménez). Παλιοί γνώριμοι του Φεστιβάλ και οι δυο τους ξαναγύρισαν με μια κεντημένη στο χέρι ταινία δωματίου.

Ο Μπρούνο και η οικογένειά του μετακομίζουν για τρεις μήνες από τη Χιλή στη Γαλλία. Παρά τις όποιες αμφιβολίες τους, αφήνουν τα κλειδιά του σπιτιού στον εργένη Μαρτίν, που ενθουσιάζεται με την ιδέα πως μπορεί να κάνει ένα διάλειμμα από τη θλιβερή του πραγματικότητα. Όλοι μας, όσοι ανεύθυνοι, αποτυχημένοι ή μποέμ και να είμαστε, κάποια στιγμή επιθυμήσαμε ένα άνετο σπίτι και μια “Οικογενειακή Ζωή”. Είναι, όμως, αρκετά;

Ο Κριστιάν Χιμένες ταξίδευσε από το Παρίσι – εδώ κι ένα χρόνο ζει στην Γαλλία προετοιμάζοντας την νέα του ταινία – και μετά την προβολή απάντησε στις ερωτήσεις του κοινού. Για την “Οικογενειακή Ζωή” θα γράψω μετά το Φεστιβάλ, απλούστατα γιατί είναι μια ταινία, που ήρθε για να μείνει – σε αντίθεση με τον Μάρτιν, τον ήρωά της, που ήρθε στο άνετο σπίτι, για να… φύγει!

Francis Lee / God’s Own Country

Η γεμάτη από εξαιρετικές κινούμενες εικόνες Φεστιβαλική μέρα μου “έκλεισε” στο λατρεμένο “Ολύμπιον” (εκεί στην πρώτη σειρά του εξώστη, έτοιμος να κάνω μια βουτιά και να μπω στην οθόνη!) με την ταινία του 48χρονου Φράνσις Λη “Του Θεού η χώρα” (Francis Lee / God’s Own Country).

Σε μια φάρμα στο Γιόρκσαϊρ, ένας απομονωμένος νεαρός κτηνοτρόφος κάνει ό,τι μπορεί για να στεριώσει στο μέρος, που αφιέρωσε ο πατέρας του όλη του τη ζωή. Πνίγει συστηματικά τις καθημερινές του απογοητεύσεις στο ποτό κι επιδίδεται σε περιστασιακό σεξ με άλλους άνδρες, ώσπου η άφιξη ενός Ρουμάνου μετανάστη και εποχικού εργάτη τού αποκαλύπτει κάτι πρωτόγνωρο…

Ο 48χρονος ηθοποιός Φράνσις Λη πραγματικά εντυπωσιάζει με το σκηνοθετικό του ντεμπούτο δημιουργώντας μια ταινία με τον τρόπο των δασκάλων Mike Leigh και Ken Loach.

Από την πόλη των εξαιρετικών κινουμένων εικόνων, εγώ και η μικρή μου “μάγισσα” σας στέλνουμε μια μαγική αγκαλιά από σελλυλόιντ!

Rungano Nyoni / I Am Not a Witch