«Απάτητα Βουνά»: Ένα καθεστώς υψηλής προστασίας για 6 ορεινούς όγκους

By Angelos Konstantinidis – Own work, CC BY 4.0, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=78851731

Το υπουργείο Ενέργειας και Περιβάλλοντος ανακοίνωσε την Τρίτη 18 Ιανουαρίου ρύθμιση για τα «απάτητα βουνά». Ένα ειδικό καθεστώς προστασίας για σημαντικούς ορεινούς όγκους, που απαγορεύει την κατασκευή οποιασδήποτε τεχνικής επιφάνειας σε βουνά της χώρας και τα θέτει σε καθεστώς υψηλής προστασίας.

Όπως αναφέρθηκε στη συνέντευξη τύπου:

Τα έξι πρώτα βουνά που προστατεύονται από ανθρωπογενείς παρεμβάσεις είναι τα Λευκά Όρη στην Κρήτη, το Σάος στη Σαμοθράκη, ο Σμόλικας και η Τύμφη στην Ήπειρο και στα Γρεβενά, ο Ταΰγετος στην Πελοπόννησο και το όρος Χατζή στα Τρίκαλα.

Οι συγκεκριμένες περιοχές ορίζονται ως Π.Α.Δ. (Περιοχές Άνευ Δρόμων) δηλαδή ένα κομμάτι γης που πρέπει να έχει έκταση άνω του 1 τετραγωνικού χιλιομέτρου και να απέχει πάνω από 1 χιλιόμετρο από τον πλησιέστερο δρόμο, κάτι που ουσιαστικά σημαίνει την απαγόρευση της διάνοιξης δρόμων και δημιουργίας τεχνητών επιφανειών. Εξαιρούνται έργα και επεμβάσεις λόγω εκτάκτων αναγκών, δηλαδή για σεισμούς, πλημμύρες, θεομηνίες, πυρκαγιές και έργα για σκοπούς εθνικής άμυνας.

Σκοπός της  προστασίας από περαιτέρω ανθρωπογενείς παρεμβάσεις στα βουνά είναι:
– Διατήρηση της βιοποικιλότητας
– Αποφυγή εισόδου ξενικών ειδών
– Δυνατότητα ασφαλών διαδρομών μετανάστευσης και ενδιάμεσων στάσεων σε διάφορα είδη πανίδας
– Δέσμευση άνθρακα και μείωση των επιπτώσεων των αερίων του θερμοκηπίου.
– Προστασία των οικοσυστημάτων
– Επιβίωση της άγριας ζωής
– Διατήρηση των ιδιαίτερων χαρακτηριστικών του φυσικού περιβάλλοντος

Τα έξι «απάτητα βουνά»

– Σάος στη Σαμοθράκη | Έκταση: 97,30 τ.χλμ. – Υψόμετρο: 1.611 μ.
Έχει υπέροχα δάση από βελανιδιές, πλατάνια και σκλήθρα και εκεί ανακαλύφθηκε μόλις πριν από 16 χρόνια ένα ιδιαίτερο ενδημικό φυτό, που ανήκει στην οικογένεια της μαργαρίτας, το οποίο σαφέστατα δίνει υπεραξία στο βουνό και εκεί υπάρχουν 1.441 ενδημικά και εγκλιματισμένα φυτά. Στη δε θαλάσσια έκταση του βουνού, εκεί που το βουνό ακουμπάει στη θάλασσα, υπάρχουν φωλιές φώκιας Μονάχους – Μονάχους.

– Σμόλικας στην Ήπειρο | Έκταση: 102,89 τ.χλμ. –  Υψόμετρο: 2.637 μ.
Είναι το δεύτερο υψηλότερο βουνό στην Ελλάδα και αποτελεί το σπίτι για σπουδαία και σημαντικότατα ενδημικά είδη και άλλα και απειλούμενα, κυρίως ορνιθοπανίδας. Έχουμε αρπακτικά, έχουμε όρνεα, έχουμε χρυσαετούς, γερακαετούς, φιδαετούς, φικιάριδες, γερακίνες, πετρίτες, ξεφτέρια, διπλοσάινα και βραχοκιρκίνεζα που φωλιάζουν σε αυτήν την περιοχή.

– Τύμφη | Έκταση: 202,75 τ.χλμ. – Υψόμετρο: 2.497 μ.
Στο νοτιότερο άκρο της, φωλιάζει κινείται και ζει η καστανή αρκούδα στην Ευρώπη. Επίσης η παρουσία του λίγκα είναι αξιοσημείοτη, ενώ ο βιότοπος είναι σημαντικότατος και για το αγριόγιδο.

– Ταΰγετος | Έκταση: 143,23 τ.χλμ. – Υψόμετρο: 2.407 μ
Υπάρχουν εξαιρετικά σημαντικά αποθέματα χλωρίδας και πανίδας και μάλιστα εδώ υπάρχουν τα 160 σπάνια ενδημικά φυτά

– Λευκά Όρη στην Κρήτη | Έκταση: 382,06 τ.χλμ. – Υψόμετρο: 2.453 μ.
Εδώ υπάρχουν απολιθωμένα είδη κυανοβακτηρίων και σπόγγων ηλικίας 150 εκατομμυρίων ετών, πλούσια και τεράστια δάση και 199 είδη πουλιών. Υπάρχει ο γυπαετός, ο κρητικός αίγαγρος, όπως και στις νότιες θαλάσσιες περιοχές του βουνού, εκεί που συναντάει το βουνό τη θάλασσα έχουμε φωλιές της φώκιας μονάχους – μονάχους.

– Χατζή στη Θεσσαλία | Έκταση: 45,61 τ.χλμ. – Υψόμετρο: 2.038 μ.
Υπάρχουν ψηλά δάση, βελανιδιές, πλατάνια, που σημαίνει ότι έχει πολλά νερά μέσα το βουνό και λόγω των κορυφών του και των χαραδρών του ευνοεί το φαινόμενο του ενδημισμού. Έχουν καταγραφεί τουλάχιστον 90 διαφορετικά είδη πουλιών. Εδώ ξεχωρίζουμε σπάνια αρπακτικά είδη, όπως είναι τα όρνια και ο χρυσαετός. Ενώ συχνά εμφανίζεται και σπιζαετός και η σταχτοχήνα και ο διπλοκεφαλάς.