Χριστουγεννιάτικη απογραφή Παπαγάλων

Μια νότα από τροπικούς στην καρδιά του χειμώνα. Από τα μέσα Δεκεμβρίου μέχρι τέλος Ιανουαρίου μετράμε για 6η συνεχή χρονιά όλους τους ελεύθερους παπαγάλους στην Ελλάδα. Όπως μας ενημερώνει η Ελληνική Ορνιθολογική  Εταιρεία:

Τα εντυπωσιακά ξενικά πουλιά έχουν πλέον εδραιωθεί σε αρκετά σημεία της χώρας. Γενικά φαίνεται να είναι ευπρόσδεκτοι τόσο για την ασυνήθιστη και εξωτική εμφάνισή τους όσο και για τα πανέμορφα χρώματά τους. Πώς έφτασαν όμως να αποτελούν αναπόσπαστο μέρος του αστικού τοπίου;

Ήδη, από τις αρχές της δεκαετίας του 1990 έχουν αρχίσει να εδραιώνονται πληθυσμοί ελεύθερων παπαγάλων στην Ελλάδα. Η εμφάνισή τους οφείλεται αποκλειστικά στο εμπόριο άγριας ζωής. Κανένας δεν έφθασε μόνος του εδώ από τα μακρινά μέρη της φυσικής του εξάπλωσης.

Κατά καιρούς δραπετεύουν σε περιοχές της χώρας μας παπαγάλοι διαφορετικών ειδών, λίγα είδη ωστόσο κατάφεραν να επιβιώσουν για πολλά χρόνια σε ελεύθερη κατάσταση ή ακόμη και να αναπαραχθούν σε χώρες με εύκρατο κλίμα. Προς το παρόν οι παπαγάλοι καταλαμβάνουν μια καινούρια θέση κυρίως στις σύγχρονες μεγαλουπόλεις, ωστόσο, ως εξωτικά είδη είναι πιθανόν να επηρεάζουν τα οικοσυστήματα στα οποία εμφανίζονται.

Καθώς έχουμε μια καλή εικόνα των πληθυσμών της Αττικής, είναι ιδιαίτερα σημαντική η καταγραφή παπαγάλων σε άλλες περιοχές της Ελλάδας. Οι επόμενες εβδομάδες, μάλιστα, είναι ιδανική περίοδος για μια απογραφή των πληθυσμών τους καθώς αυτή την εποχή απαντώνται τα μεγαλύτερα σμήνη της χρονιάς.

Οι παπαγάλοι είναι ιδιαίτερα φλύαροι την ώρα του κουρνιάσματος -κατά τη δύση του ηλίου- οπότε είναι σχετικά εύκολο να τους εντοπίσουμε εκείνη την ώρα της ημέρας.

Αν γνωρίζεις θέσεις όπου συγκεντρώνονται παπαγάλοι, μπορείς να μας βοηθήσεις!

– Εάν έχεις δει παπαγάλους μακριά από την Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη ή

– Εάν έχεις παρατηρήσει βραδινή κούρνια, είτε στις μεγάλες πόλεις (Αθήνα-Θεσσαλονίκη) είτε αλλού,

μπορείς να καταχωρήσεις τις παρατηρήσεις σου στην ακόλουθη φόρμα: Καταγραφή Παπαγάλων

Βίντεο  με οδηγίες για την καταγραφή:

Κατά καιρούς δραπετεύουν παπαγάλοι διαφορετικών ειδών στην ελληνική ύπαιθρο.

Τέσσερα τουλάχιστον είδη έχουν καταφέρει να επιβιώσουν για πολλά χρόνια σε ελεύθερη κατάσταση ή ακόμη και να αναπαραχθούν.

Γιατί να γίνει απογραφή;

Η σταδιακή εξάπλωση των παπαγάλων παρουσιάζει ιδιαίτερο ενδιαφέρον για διάφορους λόγους. Από τη μια η επέκταση των επικρατειών τους βρίσκεται στα αρχικά στάδια οπότε μπορούμε να παρακολουθήσουμε συστηματικά την εξέλιξή τους. Μέχρι πού θα διασπαρθούν; Μέχρι πότε θα είναι αυξητική η εξέλιξη των πληθυσμών; Θα αλλάξουν συνήθειες τα πουλιά; Με ποιους τρόπους διασπείρονται; Σε ποιά υψόμετρα θα περιοριστούν; Ποια φυσικά εμπόδια (θάλασσα, βουνά κ.λπ.) μπορεί να περιορίσουν την εξάπλωσή τους;

Από την άλλη, αντιμετωπίζοντάς τους ως εξωτικά είδη, θα πρέπει να παρακολουθούμε την επίδρασή τους στο βιοτικό και αβιοτικό περιβάλλον.

Προεργασία

Τα σημεία κουρνιάσματος θα πρέπει να εντοπιστούν τους προηγούμενους μήνες. Αυτό είναι εφικτό επειδή οι κούρνιες συνήθως χρησιμοποιούνται όλο το χρόνο από ορισμένα πουλιά. Τα πουλιά είναι λίγο-πολύ φλύαρα την ώρα του κουρνιάσματος οπότε είναι σχετικά εύκολο να τα εντοπίσουμε.

Εφόσον εντοπίσουμε μια θέση κουρνιάσματος είναι καλό να κάνουμε μια δοκιμαστική καταγραφή. Από ποια σημεία φαίνεται καλύτερα η άφιξη των πουλιών; Χρειάζεται ίσως η ταυτόχρονη συμμετοχή δύο ή περισσότερων ανθρώπων προκειμένου να είμαστε σίγουροι ότι καταγράφουμε τα πουλιά που φθάνουν από διαφορετικές κατευθύνσεις;

Την ίδια περίοδο μπορούν να σημειωθούν άλλα ενδιαφέροντα στοιχεία για τους παπαγάλους (αναπαραγωγή, νέα είδη κ.λπ.).

Καταγραφή παπαγάλων

Οι ημερόβιοι παπαγάλοι που παρατηρούνται στη Ελλάδα συνήθως κουρνιάζουν τα βράδια σε ψηλά δέντρα ή μέσα στις φωλιές τους.

Η περίοδος των Χριστουγέννων είναι από τις ιδανικότερες για την απογραφή των παπαγάλων. Η αναπαραγωγική διαδικασία δεν έχει ξεκινήσει ενώ τα νεαρά πουλιά της τελευταίας γενιάς έχουν αναπτυχθεί τελείως και έτσι ενήλικα και ανήλικα πουλιά κυκλοφορούν μαζί.

Κάποια είδη, μεταξύ των οποίων ο πολυάριθμος Δαχτυλιδολαίμης Ψιττακίσκος, συγκεντρώνονται ομαδικά την ώρα γύρω από τη δύση του ηλίου, συνήθως σε ψηλούς ευκαλύπτους.

Η χριστουγεννιάτικη καταγραφή θα γίνεται σε περιόδους 5 λεπτών (πόσα πουλιά φθάνουν (+) στην κούρνια ή αναχωρούν (-) προσωρινά από αυτή). Ειδικά για τους Μυοψιττακούς θα σημειώνεται ο αριθμός πουλιών που παραμένουν μέσα στην κλαδόπλεκτη φωλιά τους το βράδυ καθώς και ο αριθμός των ενεργών εισόδων κάθε κοινοβιακής φωλιάς.

Η καταγραφή θα ξεκινά περίπου μισή ώρα πριν από τη δύση του ηλίου και θα συνεχίζεται για μισή τουλάχιστον ώρα μετά από τη δύση.

Διευκρινίζεται ρητά ότι η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία δεν επικροτεί ή ενισχύει τη διασπορά εξωτικών ειδών στο φυσικό περιβάλλον