COVID–19 και εργατικά δικαιώματα: Καπιταλιστική εκμετάλλευση, μια ανίατη νόσος
Ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας εργαζόμενων και ανέργων στην ιδιωτική εκπαίδευση σχετικά με τις αλλαγές που επέφερε η κρίση του κορονοιού στο εργασιακό τους καθεστώς αλλά και τις πολιτικές και κοινωνικές της προεκτάσεις όπως οι ίδιοι τις σκιαγραφούν.
Advertisement
Συναδέλφισσες και συνάδελφοι, αντιστεκόμαστε στη στρατιωτικοποίηση της εργασίας και της ζωής μας, στην εργοδοτική τρομοκρατία, τις απολύσεις και τις μεθοδεύσεις για την καταστρατήγηση των εργασιακών μας δικαιωμάτων μέσω του αντιεκπαιδευτικού αποξενωτικού και αλλοτριωτικού εργασιακού μορφώματος της τηλεργασίας. Να διεκδικήσουμε μέτρα προστασίας για εμάς και τις/ους μαθήτ(ρι)ές μας, να μην επιτρέψουμε καμία παραβίαση συμβάσεων, ωραρίου και προσωπικών δεδομένων που επιχειρούν τα αφεντικά.
Οι εργατικές κατακτήσεις στην καραντίνα
Αν για τον 21ο αιώνα μια πανδημία της κλίμακας του COVID–19 αποτελεί πρωτόγνωρη κατάσταση, δεν θα μπορούσαμε να πούμε το ίδιο για την αντιμετώπιση των εργαζομένων από τα αφεντικά. Τα «έκτακτα» μέτρα αμφισβήτησης των δικαιωμάτων μας δεν είναι κάτι που επικαλούνται πρώτη φορά οι εργοδότες, καθώς και το 2015 εν μέσω capital controls και με την πλήρη στήριξη του κρατικού εργοδοτικού συνδικαλισμού της ΓΣΕΕ, δεν ήταν λίγες οι επιχειρήσεις που απέλυαν εργαζομένους «προληπτικά» ή τους έδιναν με το ζόρι τις ετήσιες καλοκαιρινές άδειες. Σήμερα, εκμεταλλευόμενοι την ασυδοσία που τους παρέχει η κυβέρνηση, αποφάσισαν να μην πληρώνουν, επικαλούμενοι φόβους για επερχόμενη ύφεση, πιέζουν για χορήγηση των κανονικών αδειών, αλλά και να απολύουν. Το πρώτο δεκαπενθήμερο του Μαρτίου έγιναν 41.000 απολύσεις και πάνω από 100.000 βλαπτικές μεταβολές συμβάσεων.
Advertisement
Η κυβέρνηση–θιασιώτης της νεοφιλελεύθερης ιδιωτικοποίησης της υγείας, αντί να προσλάβει γιατρούς και νοσηλεύτριες/ες για να αντιμετωπιστεί η διάλυση του συστήματος υγείας, αντί να κάνει μαζικά διαγνωστικά τεστ, είχε ήδη πριν από την επιβολή της καραντίνας ανακοινώσει τα πρώτα μέτρα παράδοσης των εργαζομένων στις ορέξεις των αφεντικών. Έτσι, «αναστέλλεται» η υποχρέωση των εργοδοτών να δηλώνουν κάθε εργασιακή μεταβολή στο «ΕΡΓΑΝΗ», διευκολύνοντας για μια ακόμη φορά τη μαύρη εργασία και κυρίως την υπασφάλιση, η οποία προσδιορίζει συχνά την εργασιακή σχέση όσων εργάζονται στην ιδιωτική εκπαίδευση. Ταυτόχρονα, η κυβέρνηση αφήνει ασύδοτα τα αφεντικά να μην καταβάλουν ασφαλιστικές εισφορές, ενώ «αναστέλλεται», ανοίγοντας τον δρόμο για την οριστική κατάργηση, η καταβολή του δώρου Πάσχα για το καλοκαίρι. Υπενθυμίζουμε ότι η κατάργησή του αποτελεί για τα αφεντικά, εδώ και χρόνια, φετίχ ή άγιο δισκοπότηρο, για να χρησιμοποιήσουμε την ορολογία της μεταφυσικής.
Για αντιστάθμισμα των μέτρων που τα δίνουν όλα στις επιχειρήσεις, η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίδομα 800 ευρώ για 45 ημέρες στις/ους εργαζόμενες/ους σε επιχειρήσεις που έκλεισαν αναγκαστικά, απαλλάσσοντας την εργοδοσία από την υποχρέωση να καταβάλει μισθούς, δίνοντάς τους ταυτόχρονα και απαλλαγή ΦΠΑ και μια σειρά ελαφρύνσεων. Μπορεί για πάρα πολλές/ούς εργαζόμενες/ους ακόμα και αυτά τα λεφτά να είναι απαραίτητα, αλλά η επιδοματική πολιτική ειδικά σε συνθήκες κρίσης δεν παύει παρά να αποτελεί διαχείριση της φτώχειας και της πείνας και συνιστά πολιτική φιλανθρωπίας απέναντι στην εργατική τάξη. Στην πραγματικότητα, πρόκειται για υποκατώτατο μισθό, καθώς αντιστοιχεί σε 533,33 ευρώ για 30 ημέρες.
Advertisement
Το καθεστώς εξαίρεσης: η μονιμοποίηση της έκτακτης ανάγκης
Η κατάσταση καραντίνας διευκολύνει το κράτος και το κεφάλαιο να νομιμοποιήσουν τις τεχνικές άσκησης βιοπολιτικής εξουσίας για την… προστασία της δημόσιας υγείας από τον COVID–19. Το κράτος προτάσσει την ατομική ευθύνη ως τον κύριο τρόπο πρόληψης, ενώ η καπιταλιστική αναδιάρθρωση, εδώ και χρόνια, στοχεύει στην υποβάθμιση της κοινωνικής ασφάλισης, την κατεδάφιση της δημόσιας υγείας, με το κλείσιμο νοσοκομείων, τη μείωση κλινών ΜΕΘ και τη συρρίκνωση των πρωτοβάθμιων δομών υγείας. Τα αφεντικά και το κράτος ενοχοποιούν τους εργαζομένους: «προσέξτε μην κολλήσετε, γιατί το ΕΣΥ θα καταρρεύσει», τη στιγμή που δεν κάνει το παραμικρό, για να υπάρχουν επαρκή μέσα προστασίας για όλες/ους (πόσο μάλλον για το νοσηλευτικό προσωπικό). Οι κανόνες υγιεινής δεν τηρούνται σε χώρους δουλειάς, ενώ η Teleperformance επέβαλε στους εργαζομένους που δουλεύουν από το σπίτι να παρακολουθούνται μέσω κάμερας. Όσες/οι δουλεύουν σε επιχειρήσεις που δεν έχουν ακόμα κλείσει οδηγούνται στα όρια της αντοχής και της συνεχούς επαφής με τον COVID–19 (υπάλληλοι super market, εργαζόμενοι/ες οδηγοί δικύκλου σε courier, delivery).
Σε συνθήκες έκτακτης ανάγκης, το κράτος βρίσκει την ευκαιρία να εφαρμόσει το καθεστώς εξαίρεσης, μέσω προεδρικών διαταγμάτων και πράξεων νομοθετικού περιεχομένου (ΠΝΠ) που έχουν αναγκαστικό χαρακτήρα, καταστρατηγώντας το σύνταγμα και τα θεμελιώδη εργασιακά και κοινωνικά δικαιώματα. Το καθεστώς εξαίρεσης, όπως έχει καθοριστεί από τις πράξεις νομοθετικού περιεχομένου της 14ης και 20ης Μαρτίου για τα κατεπείγοντα μέτρα αντιμετώπισης του COVID–19, περιλαμβάνει το κλείσιμο σχολείων και φροντιστηρίων και άλλων επιχειρήσεων. Με τηλεοπτικό διάγγελμα ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης επέβαλε τη στρατιωτικοποίηση της εργασίας και της ζωής μας με αστυνομικά μπλόκα που ελέγχουν την τήρηση της απαγόρευσης κυκλοφορίας, μην επιτρέποντας οποιαδήποτε κοινωνική επαφή, ακόμα και εντός σπιτιών.
Το καθεστώς εξαίρεσης αποκτά μόνιμο χαρακτήρα σε παρατεταμένες συνθήκες κρίσης ή πολέμου, αναιρώντας κοινωνικά και εργασιακά δικαιώματα. Μετά την αναστολή καταβολής και την υπονόμευση του δώρου Πάσχα, η ΠΝΠ της 20ης Μαρτίου θεσπίζει τη μείωση κατά 50% των μισθών μέσω της εκ περιτροπής εργασίας για διάστημα μεγαλύτερο από αυτό της δηλωμένης καραντίνας, την απαγόρευση διαδηλώσεων και απεργιών, την κατάργηση της κυριακάτικης αργίας και την πλήρη ελαστικοποίηση του εργασιακού ωραρίου στις επιχειρήσεις, με πρόσχημα την αντιμετώπιση των συνεπειών από την επερχόμενη ύφεση που τα αφεντικά εν γνώσει τους εντείνουν, 10 χρόνια τώρα, μέσω της δραματικής μείωσης των μισθών.
Advertisement
Ας μην ξεχνάμε ότι την ίδια περίοδο η κυβέρνηση έστησε και βρίσκεται σε εξέλιξη σκηνικό πολέμου στον Έβρο, μην επιτρέποντας στους/ις πρόσφυγες και τους/ις μετανάστ(ρι)ες να μπορέσουν να περάσουν τα σύνορα από την Τουρκία, με τον κατασταλτικό και στρατιωτικό μηχανισμό, μαζί με φασιστικές πολιτοφυλακές, που οπλοφορούν ελεύθερα, να πυροβολεί και να δολοφονεί. Ας μην ξεχνάμε ότι τα φασιστικά μέτρα χτυπούν μετανάστ(ρι)ες στα στρατόπεδα συγκέντρωσης, φυλακισμένες/ους, άστεγες και αστέγους χρήστες ουσιών, όλες/ους όσες/ους αυτό το σύστημα πετάει στο περιθώριο και στον θάνατο.
Η κατάσταση στην ιδιωτική εκπαίδευση: Απληρωσιά και τηλε–εκμετάλλευση
Όσες/οι δουλεύουμε σε δομές της ιδιωτικής εκπαίδευσης είμαστε από τους πρώτους που βιώνουμε την καπιταλιστική διαχείριση του COVID–19. Είναι πάρα πολλές οι περιπτώσεις εργοδοτών που βρήκαν την ευκαιρία να μην πληρώσουν ή να πληρώσουν τμηματικά δεδουλευμένα προηγούμενων μηνών, επικαλούμενοι τη μη καταβολή διδάκτρων για τους μήνες κατά τους οποίους οι επιχειρήσεις θα είναι κλειστές, έχοντας ωστόσο εισπράξει δίδακτρα για τους μήνες που έχουμε δουλέψει. Είναι δεδομένο ότι αυτό θα έχει αντίκτυπο και στα ένσημά μας και στο επίδομα από το ταμείο ανεργίας που θα λάβουμε το καλοκαίρι. Η προσωρινή «αναστολή» των συμβάσεων εργασίας σημαίνει ότι θα απολυθούμε, χωρίς καμία ουσιαστική εγγύηση ότι θα επαναπροσληφθούμε, καθώς, παρά τη «ρητή» απαγόρευση απολύσεων, το κράτος έχει ήδη νομιμοποιήσει τις απολύσεις μέχρι τις 15 Μαρτίου. Εξάλλου, φροντιστήρια βρέθηκαν να λειτουργούν παρά την απαγόρευση λειτουργίας, ενώ κάποια λειτουργούν με… τηλεργασία μέσα από τον χώρο εργασίας (ειρήσθω εν παρόδω, τήλε σημαίνει: από μακριά).
Αλλά ακόμα και στα φροντιστήρια που έχουν κλείσει, έχει επιβληθεί καθεστώς τηλεργασίας. Οι εκπαιδευτικοί κάνουν μάθημα από το σπίτι τους μέσω σύγχρονης ή ασύγχρονης διδασκαλίας. Δεν είναι τυχαίο ότι τα φροντιστήρια (ειδικά τα μέσης εκπαίδευσης) ξεκίνησαν την τηλεργασία αμέσως μετά το κλείσιμο των εκπαιδευτικών δομών. Το μόνο που απασχολεί το κράτος και τις επιχειρήσεις της ιδιωτικής εκπαίδευσης είναι πώς θα μείνει άθικτη η ιερή αγελάδα των πανελλαδικών εξετάσεων.
Μαζί με την κατάργηση επιδομάτων και απεργιών και την εξαφάνιση μισθών και ενσήμων, η τηλεργασία έρχεται να συμπληρώσει το παζλ της εργασιακής δυστοπίας που κατασκεύασαν εργοδοσία και κράτος. Πολλά φροντιστήρια αναστέλλουν εικονικά τη λειτουργία τους για να επωφεληθούν από τις κρατικές φοροελαφρύνσεις και συνεχίζουν να κάνουν διαδικτυακά μαθήματα. Υπό το πρόσχημα της υποστήριξης των μαθητ(ρι)ών, η εξ αποστάσεως διδασκαλία αποτελεί τον Δούρειο Ίππο για την επιβολή της επιτήρησης και του ελέγχου της δουλειάς μας, την καταγραφή κάθε κίνησής μας, τη βιντεοσκόπηση και τη λεηλασία της προσωπικής μας ζωής. Είναι η πλήρης ελαστικοποίηση των ήδη ελαστικών σχέσεων εργασίας του κλάδου μας, καθώς τα αφεντικά απαιτούν να διορθώνουμε και να επικοινωνούμε με μαθητές, μαθήτριες και γονείς όλη την ημέρα, κάτι που θα χρησιμοποιηθεί ως εργαλείο για τη μείωση των προσλήψεων και την απώλεια θέσεων εργασίας. Πρόκειται για ένα βαθιά αντιπαιδαγωγικό κατασκεύασμα για τη διατήρηση των μαθητ(ρι)ών–πελατών και τη διαιώνιση του εξεταστικοκεντρικού εκπαιδευτικού συστήματος που στον πυρήνα του έχει τις ταξικές ανισότητες και τον αποκλεισμό. Μαθητές και μαθήτριες που δεν έχουν πρόσβαση σε ηλεκτρονικές συσκευές είτε αποκλείονται είτε αναγκάζονται να πληρώσουν, για να αγοράσουν υπολογιστές.
Την ίδια στιγμή, γενικεύεται η τηλεργασία και στα δημόσια σχολεία, με τον ΣΥΡΙΖΑ και το ΚΚΕ–ΠΑΜΕ να έχουν ήδη εκφράσει την απόλυτη αποδοχή τους στην εξ αποστάσεως διδασκαλία ως μέτρο βοήθειας των μαθητ(ρι)ών. Ψελλίζουν την πιθανότητα η τηλεργασία να καταστεί μόνιμη και να οδηγήσει σε αξιολόγηση και ελαστικοποίηση, αλλά πρωτοστατούν στην επιβολή της. Η εθνική ομοψυχία και η προσαρμογή στη νομιμότητα σε καιρούς κρίσης είναι άλλωστε χαρακτηριστικό της καθεστωτικής–κοινοβουλευτικής αριστεράς.
Πώς αντιστεκόμαστε
Συναδέλφισσες, συνάδελφοι,
Βιώνουμε τον χειρότερο εφιάλτη του εργατικού κινήματος. Η απαγόρευση της κυκλοφορίας και των συγκεντρώσεων έχει ουσιαστικά καταστήσει αδύνατη κάθε διά ζώσης μορφή αντίστασης. Το κράτος και ο κατασταλτικός μηχανισμός αποφασίζουν και διατάζουν. Η αποδοχή και η συνέργεια σε αυτήν την κατάσταση νομιμοποιεί τον εκφασισμό και τον κανιβαλισμό. Αναλύσεις που θεωρούν ότι τώρα φαίνεται η γύμνια τους φτιάχνουν πουκάμισα αδειανά. Προσπαθούν να ξορκίσουν το κακό. Χρειάζεται να συνειδητοποιήσουμε ότι το έρεβος είναι αυτό που παρουσιάζεται από τους μηχανισμούς σαν διέξοδος από την κρίση. Η άγρια καπιταλιστική αναδιάρθρωση χρειάζεται απάντηση από τα κάτω. Σε κάθε χώρο δουλειάς εργαζόμενες και εργαζόμενοι δεν διαχωριζόμαστε, δεν οικοδομούμε κοινωνική συμμαχία με τα αφεντικά. Δεν ξεχνάμε ότι γι’ αυτούς είμαστε αναλώσιμες/οι. Η γενικευμένη ανεργία και η υποαπασχόληση χιλιάδων εργαζομένων στον επισιτισμό, στο εμπόριο, στη ναυτιλία, στις αεροπορικές εταιρείες, σε όλους τους χώρους του ιδιωτικού τομέα είναι ο ζόφος που μας περιμένει. Σε αυτές τις συνθήκες, δεν ξεχνάμε ότι εμείς δεν είμαστε το ίδιο με τα αφεντικά, δεν νομιμοποιούμε πρακτικές που μας αλλοτριώνουν (να πάρουμε το υποτιμημένο μεροκάματο για την τηλεργασία, αλλά και το επίδομα των 800 ευρώ μαζί με τα αφεντικά). Δεν κάνουμε συναλλαγές με τα αφεντικά. Θα τις βρούμε αύριο μπροστά μας. Σε αυτές τις συνθήκες χρειάζεται συλλογικά να διεκδικήσουμε από τα αφεντικά, με κείμενο που υπογράφουμε σε κάθε χώρο δουλειάς, τα εργασιακά μας δικαιώματα: να μη δεχτούμε καμία βλαπτική μεταβολή στο ωράριο, καμία μείωση μισθού, αλλά και να μην αποδεχτούμε να μείνει καμία και κανένας άνεργη/ος.
Συναδέλφισσες, συνάδελφοι,
Όσα κατακτήσαμε δεν μας τα χάρισε κανείς. Το 2010, όταν απαγορεύτηκαν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας, και τα αφεντικά της ιδιωτικής εκπαίδευσης ήταν τα πρώτα που κατήγγειλαν τις ΣΣΕ, είδαμε πόσο γρήγορα γκρεμίστηκε το ωρομίσθιο, πώς επικράτησε ο κανιβαλισμός και οι μαύρες λίστες για όσες/ους επέβαλαν τη ΣΣΕ στα αφεντικά. Σήμερα δεν έχουμε παρά να συνεχίσουμε τον ταξικό αγώνα. Με κάθε τρόπο επικοινωνούμε με τους/ις συναδέλφους μας και διεκδικούμε τα δεδουλευμένα και τα δικαιώματά μας.
Με ταξική εργατική αλληλεγγύη να αντισταθούμε στη στρατιωτικοποίηση των χώρων εργασίας και της ζωής μας, στο αντεργατικό καθεστώς εξαίρεσης.
Να αναζητήσουμε το μονοπάτι του ταξικού ακηδεμόνευτου αγώνα με αξιοπρέπεια, ανιδιοτέλεια και αλληλεγγύη
Να κρατήσουμε αναμμένη τη φωτιά στην καρδιά μας. Να μην περάσει ο εκφασισμός και κανιβαλισμός.
Να είμαστε όρθιες και όρθιοι, όταν θα συναντηθούμε ξανά στον δρόμο του αγώνα…
ΠΡΩΤΟΒΟΥΛΙΑ ΕΡΓΑΖΟΜΕΝΩΝ & ΑΝΕΡΓΩΝ στην ιδιωτική εκπαίδευση
[email protected] | erganidekp.wordpress.com
Advertisement
Advertisement