Δόθηκε οικολογική πιστοποίηση σε στόλο αλιείας ερυθρού τόνου, πριν την απαραίτητη ανάκαμψη του πληθυσμού του εν λόγω είδους

Το Marine Stewardship Council (MSC) ανακοίνωσε την πρώτη οικολογική πιστοποίηση στόλου αλιείας ερυθρού τόνου, αναγνωρίζοντας, ωστόσο, ότι θα απαιτηθεί χρονικό διάστημα κατ’ ελάχιστον πέντε ετών προκειμένου οι πληθυσμοί του είδους να ανακάμψουν σε υγιή επίπεδα. Το WWF αντιτίθεται στην πιστοποίηση αυτή, εκτιμώντας ότι θα υπονομεύσει την πλήρη ανάκαμψη ενός εκ των πιο πολύτιμων ιχθυαποθεμάτων παγκοσμίως.

Μετά από διαβούλευση δύο ετών και έπειτα από ένσταση που κατέθεσε το WWF, απορρίφθηκαν εντέλει οι ενστάσεις κατά της πιστοποίησης MSC που δόθηκε σε έναν ιαπωνικό στόλο για την αλιεία ερυθρού τόνου. Εντούτοις, χάρη στην επιστημονική τεκμηρίωση από το WWF, η πιστοποίηση περιλαμβάνει όρο, βάσει του οποίου ο στόλος θα πρέπει μέχρι το 2025 να αποδείξει ότι το ιχθυαπόθεμα έχει φτάσει σε βιώσιμα επίπεδα. Αυτό επιβεβαιώνει την ανησυχία του WWF ότι η πιστοποίηση είναι πρόωρη και θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την ήδη καθυστερημένη ανάκαμψη του ερυθρού τόνου.

Σχολιάζοντας την ανακοίνωση, ο Διευθυντής της Θαλάσσιας Μεσογειακής Πρωτοβουλίας του WWF, Giuseppe Di Carlo, ανέφερε:

«Δίνεις πιστοποίηση σήμερα, στοχεύοντας ωστόσο για βιωσιμότητα το 2025. Αυτό δεν αντανακλά τα αυστηρά πρότυπα πιστοποίησης που θα περιμέναμε να εφαρμοστούν κατά την αξιολόγηση ενός εκ των πιο πολύτιμων ειδών των ωκεανών, το οποίο κάποτε αλιεύθηκε στα πρόθυρα της εξαφάνισης. Η πιστοποίηση του MSC για τον ερυθρό τόνο είναι μια ανησυχητική ένδειξη, ότι το αποτέλεσμα αυτό καθοδηγείται από τη ζήτηση του κλάδου παρά από επιστημονικές αποδείξεις για τη βιωσιμότητα του ιχθυαποθέματος.

Οι καταναλωτές στην Ιαπωνία θα μπορούν να βρουν διαθέσιμο πιστοποιημένο κατά το MSC ερυθρό τόνο, ο πληθυσμός του οποίου όμως δεν θα είναι σε βιώσιμα επίπεδα, ενώ και ένας γαλλικός στόλος που στοχεύει ερυθρό τόνο αναμένεται αντίστοιχα να λάβει παρόμοια πιστοποίηση σύντομα. Αυτή είναι μία μάλλον επικίνδυνη τάση που μπορεί να απειλήσει την πλήρη ανάκαμψη του ερυθρού τόνου και τη δυνατότητά μας να αποκαταστήσουμε την υγεία των ωκεανών παγκοσμίως έως το 2030».

Το WWF και άλλες μη κυβερνητικές οργανώσεις έχουν καταθέσει εκτεταμένα επιστημονικά στοιχεία που αποδεικνύουν ότι η αλιεία του συγκεκριμένου αποθέματος δεν γίνεται ακόμα εντός βιώσιμων ορίων. Η Control Union Pesca, ο διαπιστευμένος Φορέας Αξιολόγησης της Συμμόρφωσης με το πρότυπο MSC (Conformity Assessment Body – CAB), απέτυχε να εφαρμόσει τη βέλτιστη επιστημονική γνώση και υπερεκτίμησε το επίπεδο βιωσιμότητας του αποθέματος ερυθρού τόνου, καταλήγοντας σε μια βαθμολόγηση  που υποστήριξε την πιστοποίηση του στόλου (Αρχή 1 της Πιστοποίησης MSC). Επιπρόσθετα, το WWF κατάφερε να τεκμηριώσει μια επικίνδυνη έλλειψη αντικειμενικότητας εκ μέρους του CAB απέναντι στον στόλο-πελάτη, η οποία στρέβλωσε την αξιολόγηση. Το WWF παρακολουθεί στενά την εν εξελίξει διαδικασία πιστοποίησης του γαλλικού στόλου αλιείας ερυθρού τόνου.

Το αποτέλεσμα αυτής της ένστασης επιβεβαιώνει την πεποίθηση που από καιρό έχει εκφράσει το WWF, σχετικά με την ανάγκη μεταρρύθμισης του προτύπου πιστοποίησης MSC και του συστήματος διασφάλισης. Καθώς οι ωκεανοί σε παγκόσμιο επίπεδο δέχονται αυξανόμενες πιέσεις, το MSC πρέπει να διασφαλίσει ότι οι προδιαγραφές του παραμένουν συνεπείς με τη σημερινή επιστημονική γνώση και τις παγκόσμιες βέλτιστες πρακτικές. Ειδικότερα, το WWF ήδη έχει ζητήσει από τα CABs να διεξάγουν μια αμερόληπτη και αντικειμενική αξιολόγηση, ανεξάρτητη από τους πελάτες τους. Τα CABs πρέπει να χρησιμοποιούν αξιόπιστα επιστημονικά δεδομένα και εξειδικευμένη γνώση προκειμένου να τεκμηριώνουν τη βαθμολογία που δίνουν και, στις περιπτώσεις όπου τέτοια δεδομένα απουσιάζουν, πρέπει να υιοθετούν την αρχή της πρόληψης ως βάση για τις αποφάσεις τους. Η περίπτωση του ερυθρού τόνου καταδεικνύει ότι απέχουμε πολύ από αυτή την προσέγγιση. Επιπλέον, η διαδικασία ενστάσεων πρέπει να περιλαμβάνει τη δυνατότητα ανεξάρτητου επιστημονικού ελέγχου της απόφασης και της τεκμηρίωσης της αξιολόγησης ενός CAB, ειδικά στις περιπτώσεις εκείνες όπου υπάρχει ξεκάθαρη αμφισβήτηση και/ή αντικρουόμενες επιστημονικές αναλύσεις.

«Οι καταναλωτές και το λιανεμπόριο πρέπει να μπορούν να εμπιστεύονται το σήμα πιστοποίησης MSC. Δυστυχώς, είμαστε υποχρεωμένοι να αμφισβητήσουμε την καταλληλότητα αυτού του σήματος για έναν αυξανόμενο αριθμό αλιευτικών στόλων και, τώρα, ακόμα και για τον ερυθρό τόνο» σχολίασε ο JohnTanzer, επικεφαλής του θαλάσσιου τομέα του διεθνούς WWF.«Αφιερώσαμε δύο χρόνια σε μια διαδικασία ώστε να ενδυναμώσουμε τους μηχανισμούς διασφάλισης και να βοηθήσουμε το MSC ώστε να ανταποκρίνεται με αξιοπιστία και συνέπεια στην υπόσχεσή του για ψαρικά από υγιή ιχθυαποθέματα και από ένα υγιές θαλάσσιο περιβάλλον. Είμαστε απογοητευμένοι με το τελικό αποτέλεσμα. Το WWF στο εξής δεν θα συνιστά στους καταναλωτές την αγορά ερυθρού τόνου με πιστοποίηση MSC».

Περισσότερα για το καθεστώς του ερυθρού τόνου και για την παράνομη, λαθραία και άναρχη αλιεία

Η ανησυχία του WWF σχετικά με το απόθεμα του ερυθρού τόνου ενισχύεται και επιβεβαιώνεται από τη συνεχιζόμενη παράνομη αλιεία και τις παρατυπίες που παρατηρούνται σε μεσογειακές χώρες. Το WWF παρακολουθεί τη διαδικασία επί παραβάσει που έχει ξεκινήσει η ΕΕ εναντίον της Μάλτας για την παράτυπη μεταφορά 3.500 τόνων που συλλαμβάνονταν σταθερά από ιταλικούς και γαλλικούς στόλους και διατηρούνταν έγκλειστοι σε κλουβιά για σχεδόν ένα έτος. Το WWF απαιτεί την άμεση απελευθέρωση των τόνων πριν αυτοί πεθάνουν ή διακινηθούν λαθραία. Το 2018 εντοπίστηκε επίσης από την Interpol ένα τεράστιο δίκτυο λαθρεμπορίας ερυθρού τόνου, αξίας άνω των 12 εκατομμυρίων ευρώ/έτος στο οποίο συμμετείχαν διάφορες αλιευτικές εταιρείες και διανομείς ανάμεσα στη Μάλτα, την Ισπανία και άλλες ευρωπαϊκές χώρες.

Για το πλήρες ιστορικό της ένστασης που υπέβαλε το WWF, δείτε εδώ (στα αγγλικά)