Επείγουσα ανάγκη για μέτρα προστασίας στις φυλακές από τον κορονοϊο

Στις 9 Απριλίου 2020, η Επιτροπή Πρόληψης Βασανιστηρίων του Συμβουλίου της Ευρώπης (CPT) δημοσίευσε την έκθεσή της μετά την επίσκεψή της στην Ελλάδα το 2019 (τέλος Μαρτίου με 9 Απριλίου). Η Επιτροπή υπογραμμίζει μεταξύ άλλων, τις συνεχιζόμενες συστημικές αποτυχίες στις φυλακές, συμπεριλαμβανομένων του υπερπληθυσμού, της έλλειψης προσωπικού και των ακατάλληλων υγειονομικών συνθηκών, καθώς και την αναποτελεσματικότητα της διερεύνησης ισχυρισμών κακομεταχείρισης.

Τα ευρήματά της έρχονται σε μια μέρα όπου μια κρατούμενη πέθανε στις γυναικείες φυλακές Ελεώνα Θηβών. Άλλες κρατούμενες αναφέρουν ότι η θανούσα υπέφερε από επίμονο βήχα και πυρετό, και ότι της χορηγήθηκε απλώς παρακεταμόλη. Ως απάντηση, η Γενική Γραμματεία Αντεγκληματικής Πολιτικής δήλωσε ότι ο θάνατος προκλήθηκε από παθολογικά αίτια, και όχι από τον κορονοϊό.

Η Διεθνής Αμνηστία θα ήθελε να επιστήσει την προσοχή στα ευρήματα της Επιτροπής στη σημερινή της έκθεση, ιδιαίτερα στη διατήρηση των εκτεταμένων αποτυχιών σχετικά με την κατάσταση των υγειονομικών υπηρεσιών. Αυτό συμπεριλαμβάνει την πρόσβαση σε υγειονομική περίθαλψη, την ιατρική αξιολόγηση μετά την άφιξη στη φυλακή, ή το ιατρικό απόρρητο, συνθήκες που επιδεινώνονται από τη σοβαρή έλλειψη υγειονομικού προσωπικού και τη διαρκή απουσία μιας ολοκληρωμένης διαχείρισης των υπηρεσιών υγειονομικής περίθαλψης.

Η οργάνωση έχει επίσης ενημερωθεί, από την Πρωτοβουλία για τα Δικαιώματα των Κρατουμένων, ότι οι κρατούμενοι/ες σε διάφορες φυλακές στην Ελλάδα, συμπεριλαμβανομένων των φυλακών στα Γρεβενά, το Δομοκό, τα Χανιά και τον Κορυδαλλό (Ψυχιατρείο και Νοσοκομείο), και τα Τρίκαλα, καταγγέλλουν ότι δεν τους έχουν παρασχεθεί αντισηπτικά, μάσκες και γάντια.

Σε ό,τι αφορά το περιστατικό της θανούσας κρατούμενης στον Ελεώνα, η Διεθνής Αμνηστία συστήνει  στις ελληνικές αρχές να διεξάγουν διερεύνηση για τις αιτίες θανάτου της.

Η οργάνωση θέλει επίσης να υπενθυμίσει στις ελληνικές αρχές ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κράτηση, όπως και το προσωπικό, σε συχνά υπερπλήρεις φυλακές, αντιμετωπίζουν υψηλό κίνδυνο μόλυνσης, σε χώρους όπου είναι ιδιαίτερα δύσκολο να εφαρμοστούν προληπτικά μέτρα, όπως η φυσική αποστασιοποίηση και η απομόνωση. Οι συνθήκες στη φυλακή καθιστούν επίσης δύσκολη τη διατήρηση των αναγκαίων προτύπων υγιεινής, κάτι που αυξάνει τον κίνδυνο μόλυνσης και διάδοσης της ασθένειας. Οι άνθρωποι που βρίσκονται στη φυλακή τείνουν να έχουν χειρότερη υγεία, ενώ πολλοί/ές υποφέρουν από υποκείμενες ασθένειες ή αναπηρίες. Η Ελλάδα έχει την υποχρέωση να παράσχει στους ανθρώπους που βρίσκονται σε κράτηση ένα επίπεδο υγειονομικής περίθαλψης ισοδύναμο με αυτό που είναι διαθέσιμο στον γενικό πληθυσμό. Αυτό είναι ιδιαίτερα σημαντικό, δεδομένου ότι οι άνθρωποι που βρίσκονται σε κράτηση δεν έχουν πρόσβαση σε εναλλακτικές, και εναπόκεινται αποκλειστικά στις αρχές για τη δυνατότητα πρόσβασης σε υγειονομική περίθαλψη και υπηρεσίες.

Για να ελαχιστοποιηθεί η διάδοση του κορονοϊού και να αντιμετωπιστούν οι κίνδυνοι για την υγεία, η Ελλάδα θα πρέπει να διασφαλίσει ότι οι κρατούμενοι/ες έχουν πρόσβαση σε καθαρό νερό, εγκαταστάσεις υγιεινής και προϊόντα προσωπικής υγιεινής, συμπεριλαμβανομένου του σαπουνιού και απολυμαντικών, ώστε να μπορεί να διατηρηθεί το απαιτούμενο επίπεδο υγιεινής. Επιπλέον, οι αρχές θα πρέπει να εξετάσουν μέτρα προσωρινής μείωσης του πληθυσμού των φυλακών, συμπεριλαμβανομένης της αποφυλάκισης των ανθρώπων που είναι προφυλακισμένοι, και να εξετάσουν την πρόωρη ή υπό όρους αποφυλάκιση κρατουμένων που βρίσκονται σε ιδιαίτερο κίνδυνο, όπως οι ηλικιωμένοι/ες ή όσοι/ες έχουν σοβαρά προβλήματα υγείας, συμπεριλαμβανομένων και όσων έχουν εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.