Ευρωπαϊκή Πρωτοβουλία Πολιτών για την απαγόρευση του εμπορίου πτερυγίων καρχαρία στην Ευρώπη

Περιβαλλοντικές οργανώσεις και πολίτες από όλη την Ευρώπη ενώνονται απαιτώντας το τέλος του εμπορίου πτερυγίων καρχαρία στην Ευρώπη (ΕΕ), αλλά και την ενίσχυση της προστασίας των ευάλωτων αυτών ειδών, που διαδραματίζουν ζωτικό ρόλο για τα θαλάσσια οικοσυστήματα.

Τα πτερύγια καρχαριών χρησιμοποιούνται σε παραδοσιακή σούπα της ασιατικής κουζίνας. Λόγω της αυξημένης ζήτησης τα πτερύγια καρχαρία πωλούνται σε υψηλές τιμές στην αγορά, πιάνοντας έως και 650 δολάρια το κιλό. Ωστόσο, το εμπόριο τους βασίζεται στην ανήθικη πρακτική της αφαίρεσης των πτερυγίων (finning). Οι καρχαρίες αλιεύονται, κόβονται τα πτερύγιά τους και τα σώματα απορρίπτονται πίσω στη θάλασσα, με αποτέλεσμα τα ζώα να πεθαίνουν από ασφυξία, καθώς οι περισσότεροι καρχαρίες χρειάζεται να κολυμπούν συνεχώς για να αναπνέουν, χωρίς πτερύγια όμως χάνουν την κολυμβητική τους ικανότητα. Στην ΕΕ, ήδη από το 2013, με ευρωπαϊκή οδηγία έχει απαγορευτεί η πρακτική της αφαίρεσης των πτερύγιών και όλα τα επιτρεπόμενα προς αλίευση είδη καρχαριών πρέπει να εκφορτώνονται υποχρεωτικά με τα πτερύγιά τους σε φυσική συνοχή με το σώμα τους. Ωστόσο, μέχρι σήμερα το εμπόριο πτερυγίων καρχαρία επιτρέπεται στην ΕΕ με αποτέλεσμα αλιείς να στοχεύουν καρχαρίες, όπως ο Γλαύκος και ο Ρυγχοκαρχαρίας, κατά κύριο λόγω για την εμπορική εκμετάλλευση των πτερυγίων τους. Συνεπώς, το εμπόριο πτερυγίων συμβάλλει στη διατήρηση του αυξημένου αριθμού εκφορτώσεων καρχαριών εντός των Ευρωπαϊκών υδάτων, ενώ παράλληλα, καθώς εκφορτώνονται και τα σώματα, οι αλιείς τα εμπορεύονται. Κατά συνέπεια δημιουργείται μια νέα αγορά εντός της ΕΕ για την εκμετάλλευση της σάρκας των καρχαριών.

Οι Ευρωπαϊκοί νόμοι πρέπει να ενισχυθούν

Απαιτώντας το τέλος του εμπορίου πτερυγίων καρχαρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση, οι πολίτες στοχεύουν στην ενίσχυση του Ευρωπαϊκού νομικού πλαισίου. Εάν επιτευχθεί η συλλογή του αριθμού των υπογραφών που απαιτούνται, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή θα αποφασίσει την πρόταση ενός νέου κανονισμού προκειμένου να επιτευχθεί αυτός ο στόχος. Ένας τέτοιος καινούριος κανονισμός θα πήγαινε ένα βήμα παραπέρα το τρέχον Ευρωπαϊκό νομικό πλαίσιο και θα διασφάλιζε αποτελεσματικότερα την προστασία των καρχαριών εντός των Ευρωπαϊκών υδάτων.

Άλλες χώρες είναι πιο μπροστά από την ΕΕ

Τον Ιούνιο του 2019, ο Καναδάς έγινε η πρώτη χώρα της Ομάδας των Εφτά (G7) που απαγόρευσε εισαγωγές πτερυγίων καρχαρία στα εδάφη της. Παράλληλα, όλο και περισσότεροι πολίτες και περιβαλλοντικές οργανώσεις ανά τον κόσμο ζητούν το τέλος της βάναυσης πρακτικής, αλλά και της τροφοδότησης της ασιατικής αγοράς. Η Ευρώπη οφείλει να ακολουθήσει αυτό το παράδειγμα.

Οι Ευρωπαίοι πολίτες έχουν τη δύναμη να δείξουν στους ιθύνοντες της ΕΕ την επιθυμία τους για ισχυρότερη προστασία της άγριας ζωής σε μία περίοδο που η επιστημονική κοινότητα κρούει συστηματικά τον κώδωνα κινδύνου αναφορικά με τη ραγδαία απώλεια της βιοποικιλότητας. Ειδικά για είδη όπως οι καρχαρίες δεν έχουμε άλλη επιλογή από τη ριζική αλλαγή των παραγωγικών και
καταναλωτικών μας μοντέλων. Βασική προϋπόθεση αποτελεί και το τέλος του εμπορίου των πτερυγίων τους.

Η πρωτοβουλία Ευρωπαίων Πολιτών «Σταματήστε το εμπόριο πτερυγίων καρχαρία» ξεκίνησε να συλλέγει υπογραφές την 1η Φεβρουαρίου 2020. Έχοντας μόλις έναν χρόνο στη διάθεσή μας για να συλλέξει ένα εκατομμύριο υπογραφές από Ευρωπαίους πολίτες, η πρωτοβουλία καλεί όλους τους ενεργούς πολίτες της Ευρωπαϊκής Ένωσης να συμμετέχουν συμβάλλοντας στην επίτευξη του στόχου.

Απαιτήστε το τέλος του εμπορίου πτερυγίων καρχαρία στην Ευρωπαϊκή Ένωση εδώ.

Η παρούσα πρωτοβουλία υποστηρίζεται ήδη από 20 περιβαλλοντικές οργανώσεις, συμπεριλαμβανομένων των SEA SHEPHERD, SHARKPROJECT, BLOOM, Blue Sharks, APECE, iSea, The Global Shark Conservation Initiative (TGSCI), STOP FINNING, Sharks Mission France, Sharks Educational Institute (SEI), Aktionsgemeinschaft Artenschutz, Mundus maris, Gesellschaft zur Rettung der Delphine, Deutsche Meeresstiftung, VDST, Deutsche Stiftung Meeresschutz (DSM), Shark Savers Germany, The Dolphins’ Voice, Pro Wildlife και EJF, ενώ καθημερινά προστίθενται περισσότερες.

Οι καρχαρίες είναι ζωτικής σημασίας για υγιείς θάλασσες

Έως 273 εκατομμύρια καρχαρίες σκοτώνονται κάθε χρόνο, ενώ πολλά είδη αντιμετωπίζουν σημαντικό κίνδυνο εξαφάνισης. Οι καρχαρίες αλιεύονται διεθνώς για το κρέας τους και το έλαιο του συκωτιού τους, αλλά η μεγαλύτερη απειλή γι’ αυτούς εξακολουθεί να είναι η αλίευση για τα πτερύγιά τους. Η ραγδαία πτώση των πληθυσμών τους ανά τον κόσμο έχει σοβαρές επιπτώσεις στη διατήρηση της υγείας και της παραγωγικότητας των θαλάσσιων οικοσυστημάτων, καθώς οι καρχαρίες ως ανώτεροι θηρευτές διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στη σταθερότητα και στον έλεγχο της τροφικής αλυσίδας.

Διαδικασία της Ευρωπαϊκής Πρωτοβουλίας Πολιτών

Πρόκειται για ένα μέσο συμμετοχικής δημοκρατίας που δίνει στους πολίτες τη δυνατότητα να προτείνουν συγκεκριμένες νομοθετικές αλλαγές σε οποιονδήποτε τομέα όπου η Ευρωπαϊκή Επιτροπή έχει την εξουσία να προτείνει νομοθεσία, όπως π.χ. το περιβάλλον, η γεωργία, η ενέργεια, οι μεταφορές ή το εμπόριο.

Στο πλαίσιο μιας πρωτοβουλίας, πολίτες από διαφορετικά κράτη μέλη έχουν τη δυνατότητα να συνεργάζονται για ένα θέμα που τους ενδιαφέρει, με σκοπό να επηρεάσουν τη διαδικασία χάραξης πολιτικής της ΕΕ.

Για να ξεκινήσει μια πρωτοβουλία, χρειάζονται 7 πολίτες της ΕΕ, που κατοικούν σε τουλάχιστον 7 διαφορετικά κράτη μέλη και μπορούν να ασκήσουν το δικαίωμα εκλογικής ψήφου βάσει της ηλικίας τους. Μόλις η πρωτοβουλία συγκεντρώσει 1 εκατομμύριο υπογραφές και εφόσον καλυφθεί ένα ελάχιστο κατώτατο όριο σε τουλάχιστον 7 χώρες, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή πρέπει να αποφασίσει αν θα προβεί ή όχι σε ενέργειες.

Οι κανόνες και οι διαδικασίες που διέπουν την πρωτοβουλία πολιτών καθορίζονται από τον κανονισμό της ΕΕ που εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Συμβούλιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης τον Φεβρουάριο του 2011.

Για περισσότερες πληροφορίες, δείτε εδώ.