Για μας ο Οκτώβριος δεν έχει «μη»

«Τι και αν κάποιες φορές πίστη, απιστία, συνέπεια δεν έχουν νόημα. Για μας ο Οκτώβριος δεν έχει “μη”. […] Περισσότερο και από τη λάμψη της νίκης μας συγκινεί η ακεραιότητα απέναντι στις αντιξοότητες, απέναντι στο “μη”. Ναι. Για μας ο Οκτώβριος δεν είχε ποτέ “μη”. Δεν ήταν ποτέ μαλάκας».

Στο διήγημα «Οκτωβριανή Επανάσταση» της συλλογής του «Εφτά λευκά πουκάμισα» που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Άγρα, ο Θοδωρής Γκόνης τολμά ενώνοντας τη φωνή του μαζί με αυτούς που πιστεύουν στην ακεραιότητα της ορθής γραφής, να μάς θυμίσει ότι όσα «μη» και αν σου ζητήσουν να προσθέσεις, καλό είναι να θυμηθείς ότι δεν ήσουν ποτέ μαλάκας. Γιατί απλούστατα δεν γεννήθηκες μαλάκας. Δεν ήρθες επισκέπτης μαλθακός, εύπλαστος χωρίς αποσκευές να γίνεις έρμαιο των επιταγών των «μη» και των «πρέπει». Ήρθες κουβαλώντας ακόμα και αν το έχεις ξεχάσει τα δικά σου «Εφτά λευκά πουκάμισα». Ενδεικτικός ο τίτλος της συλλογής διηγημάτων του Γκόνη που αφιερώνει «Στην  Άρτεμη, για όταν θα είναι πια μεγάλη» το ταξίδι στο οποίο καλεί τον αναγνώστη του.

Με ρωτούν πολλές φορές με ποιο κριτήριο διαλέγω τα βιβλία που διαβάζω. Και η απάντηση δεν είναι μία. Γιατί δεν είναι μία η αίσθηση που βιώνω όταν συναντώ ένα βιβλίο. Η συνάντησή μου με ένα βιβλίο είναι μια πολυεπίπεδη αίσθηση, αυτή που προκαλεί η επιθυμία συμμετοχής μου στις ζωές και στις εμπειρίες των ανθρώπων που θα κάνουν τη δική μου ζωή πιο πλούσια σε αισθήσεις και αισθήματα. Και τα «Εφτά Λευκά Πουκάμισα» του Θοδωρή Γκόνη έδωσαν σε μένα την αναγνώστριά τους το βάφτισμά μου στο μυστήριο του θαύματος.

Το λευκό πουκάμισο, το επίσημο ρούχο που καλείσαι να φοράς σε κάθε σημαντική στιγμή του βίου σου, η παρακαταθήκη σου η ακριβή και προσωπική μπορεί να είναι μία μα έχει τη δυνατότητα να πολλαπλασιάζεται και να σε ζεσταίνει σε κάθε μοναχική, δύσκολη, χωρίς επιστροφή πολλές φορές πορεία. Στο ομώνυμο διήγημα γράφει ο Θοδωρής Γκόνης για τον ψαρά των λέξεων «ξυπνούσε πρωί, πολύ πρωί, πριν ξημερώσει, γιατί όποιος αγαπάει τις λέξεις ζωντανές, πέφτει στη θάλασσα και τις πιάνει μονάχος του, έλεγε». Όποιος αγαπάει τις λέξεις ζωντανές λοιπόν, όποιος αγαπάει τη μουσική των λέξεων και τη μουσικότητα της ζωής, θα βουτήξει στη θάλασσα των λέξεων του Θοδωρή Γκόνη.

Πολλά τα διηγήματά του, 51 στον αριθμό και τραγουδούν -όπως οι στίχοι του συγγραφέα που μας συστήνεται λιτά ως «εργάτης του θεάτρου, που γράφει λόγια για τραγούδια»– τις αλήθειες μας έτσι όπως τις αποτύπωσε για να τις μοιραστεί μαζί μας. Η αλήθεια του πατέρα που στέκεται στην ουρά για να στείλει χρήματα στο γιο του και βλέπει πίσω του τον παππού του και τη μητέρα του όπως στέκονταν και αυτοί κάποτε, πολλά χρόνια πριν για να του στείλουν όταν ήταν νέος, το δικό του «νόμισμα» ως ελάχιστη απόδειξη της θύμησής του στη γιορτή των Χριστουγέννων. Η αλήθεια του Κοέν που περπατά στα δρομάκια της Κομοτηνής και από όλα τα στολίδια που βρίσκει κρατά μόνο το ένα κατακόκκινο κουμπί γιατί ίσως για να γράψει κανείς «το εγχειρίδιο του να μάθεις να ζεις με την ήττα σου» δε θέλει πολλά στολίδια παρά μόνο την έλλειψη φόβου της αλήθειας της ανθρώπινης φύσης σου.

Η ήττα είναι αναπόσπαστο μέρος της ζωής σου. Η αλήθεια του σπιτιού του πατρικού που ακόμα και αν γκρεμιστεί, αν δοθεί αντιπαροχή ή αν πουληθεί, πάντα θα έχει τη δυνατότητα να μεταμορφωθεί σε πουλί και να έρθει να σε βρει όπου και αν είσαι. Γιατί ίσως οι αναμνήσεις δε θέλουν άλλη κατοικία πέρα από την ψυχή μας. Η αλήθεια του καιρού μας «καιρός της αρπαγής και της μικροψυχίας, είναι τα χρόνια αυτά κουτσά, στραβά και ο δολοφόνος επαγγελματίας». Μα και την αλήθεια αυτής της ψυχής που αφουγκράζεται και μελοποιεί όχι μόνο τη χαρά και τη δύναμη, μα και τον πόνο, την απώλεια, το φόβο και την αγωνία, γιατί πάντα η ψυχή ενώνεται με τις άλλες ψυχές που τολμούν να τραγουδήσουν για «να δούμε τώρα τι μας μένει, να μετρηθούμε πάλι από την αρχή με αυτά, να ξεκινήσουμε όπως παλιά, ερωτευμένοι».

Κάθε διήγημα του Θοδωρή Γκόνη είναι μια μορφή μελοποιημένου πεζού λόγου. Κάθε λέξη του έχει τη δική της νότα στο πεντάγραμμο της πραγματικότητάς μας. Ο Θοδωρής Γκόνης τόλμησε να μοιραστεί την δική του ενορχήστρωση μαζί μας. Καιρός μας να τολμήσουμε να ενορχηστρώσουμε και εμείς. Γιατί όπως αποδεικνύεται μέσα από τη γραφή του Θοδωρή Γκόνη, δεν υπάρχει παρατονία ή παραφωνία στη μελωδία της ζωής μας αρκεί να επιλέξουμε να μη φοβηθούμε να την ακούσουμε.
[wc_box color=”secondary” text_align=”left”]
«Εφτά λευκά πουκάμισα»

Εκδόσεις Άγρα

Συγγραφέας: Θοδωρής Γκόνης
Ημερομηνία έκδοσης: Νοέμβριος 2017

[/wc_box]