Η αδάμαστη ελευθερία της ψυχής

Το πέρασμα του χρόνου είναι πραγματικά σαρωτικό. Αλλάζει συνήθειες, τρόπο σκέψης, αλλάζει τα τοπία που βλέπουμε και τους ανθρώπους που αγκαλιάζουμε. Ένα πράγμα δεν αλλάζει όμως. Την επιθυμία να έχουμε μια «πατρίδα». Και όταν μιλάω για πατρίδα, δεν εννοώ φυσικά των τόπων των πατέρων μας, ούτε μιλάω για μια έννοια άκρως φορτισμένη σημασιολογικά στις μέρες μας.

Μιλάω για ένα μέρος με το οποίο μπορεί κάποιος να ταυτιστεί, να βρει την ακολουθία ημερών και συνηθειών που του ταιριάζει, να αισθανθεί ότι ο τόπος στον οποίο κοιμάται και ξυπνάει τον αντέχει κάθε άλλο παρά με δυσκολία, και το ίδιο κάνει και αυτός για τον τόπο. Τον χωράει.

Είναι ίσως μια από τις πιο βασικές μας ανάγκες το να ανήκουμε κάπου, να έχουμε ένα σημείο αναφοράς ασφαλές και οικείο, όσο ανεξάρτητοι και να είμαστε. Άλλωστε, το δέσιμο μας με μια «πατρίδα» δεν πρέπει να είναι ποτέ φορτικό και καταπιεστικό όπως το δέσιμο μας με κάποια πιο απτά πράγματα, αλλά πρέπει μονάχα να μας ακολουθεί όποτε εμείς του επιτρέπουμε και το χρειαζόμαστε.

Ο υπέροχος Σώμερσετ Μωμ γράφει στο βιβλίο του «Το φεγγάρι και μια πεντάρα»:

«Έχω την υποψία ότι κάποιοι άνθρωποι γεννιούνται σε λάθος μέρος. Κάποιο ατύχημα τους προσγείωσε σε συγκεκριμένο περιβάλλον, αλλά πάντα νιώθουν μια νοσταλγία για ένα σπίτι που δεν γνωρίζουν. Είναι ξένοι μέσα στην ίδια τους την πατρίδα, και τα γεμάτα φύλλα δρομάκια που ξέρουν από την παιδική τους ηλικία ή οι πολυσύχναστοι δρόμοι στους οποίους έπαιζαν, παραμένουν απλά ένα πέρασμα για αυτούς. Μπορεί να περάσουν ολόκληρη τη ζωή τους σαν ξένοι ανάμεσα στους συγγενείς τους, και αποστασιοποιημένοι ανάμεσα στους μοναδικούς τόπους που γνώρισαν ποτέ τους. Ίσως είναι αυτό ακριβώς το συναίσθημα του παράξενου που στέλνει τους ανθρώπους σε μέρη μακρινά, αναζητώντας κάτι μόνιμο με το οποίο θα μπορέσουν να δεθούν. Ίσως κάποιος βαθιά ριζωμένος αταβισμός ωθεί τον περιπλανώμενο πίσω στη γη που άφησαν οι πρόγονοί του στο θολό ξεκίνημα της ιστορίας».
(ελεύθερη απόδοση)

Αυτό που ονομάζουμε κάποιες φορές μοίρα, μας καλεί πολλές φορές να αναλογιστούμε άλλωστε το λόγο που βρεθήκαμε εδώ, σε αυτό το σημείο, και το κατά πόσον είμαστε υποχρεωμένοι να σκύψουμε το κεφάλι και να δεχτούμε το πεπρωμένο.

Στην εξαιρετική νουβέλα του Νίκου Ξένιου «Το κυνήγι του βασιλιά Ματθία» -τρίτο βιβλίο για τον συγγραφέα- οι ήρωες ακούνε τα πρωτόγονα ένστικτά τους και πάνε κόντρα στους κανόνες που τους επιβλήθηκαν αναλογικά με το μέρος που βρέθηκαν, σίγουροι πως εκεί έξω τους περιμένει μια άλλη πατρίδα, η πατρίδα με την οποία θα μπορέσουν τελικά να ταυτιστούν.

Μοιρασμένο ανάμεσα στην σύγχρονη εποχή και τον 16ο αιώνα, το Κυνήγι του βασιλιά Ματθία έχει ως πρωταγωνιστές δύο εκ δια μέτρου αντίθετες ζωές που δεν λυγίζουν κάτω από την βαριά εξουσία που τους στερεί την πατρίδα τους, και κοιτάνε μόνο μπροστά, στοχεύουν πάντα στην ελευθερία τους. Κι ας τους ξεγλιστράει αυτή επικίνδυνα σαν πολύτιμο και άγριο ελάφι.

Από τη μία, πέντε μετανάστες που προσπαθούν αν περάσουν τα σύνορα για να φτάσουν από το Κουρδιστάν στη Βουδαπέστη. Πέντε άνθρωποι κυνηγημένοι και ταλαιπωρημένοι που βλέπουν την πατρίδα τους να χάνεται και προσδοκούν ο προορισμός τους να γίνει το μέρος που θα τους δεχτεί και θα τους αγκαλιάσει. Νέοι και γέροι με όνειρα κατακερματισμένα, σχέσεις τσακισμένες και μια εύθραυστη αισιοδοξία για το μέλλον. Από την άλλη, η πριγκίπισσα Μερσούδα που αναγκάζεται να αφήσει τη ζωή της και να παντρευτεί τον βασιλιά Ματθία, γεγονός που θα τη φέρει σε σύγκρουση με την εξουσία.

Δύο ιστορίες που εμπλέκονται διαδοχικά για να φωτίσουν το ίδιο θέμα, το θέμα της αντίστασης και της σκληρής δίωξης, με χαρακτηριστικό λυρισμό και απλή φόρμα, χαρακτηριστικά της γραφής του πεζογράφου Νίκου Ξένιου που τον κάνουν να ξεχωρίζει, και ύφος που παρά τον τρόπο που επιλέγει να παρουσιάσει την θεματολογία του, δεν γίνεται ποτέ διδακτικό.

Μία νουβέλα που διαβάζεται απνευστί, και μέσα στις 100 παρά κάτι σελίδες της καταφέρνει να «παραμυθιάσει» γλυκά τον αναγνώστη με το διαχρονικό της θέμα και να μας θυμίσει το ελαφίσιο πάτημα όσων ψάχνουμε να κερδίσουμε.

[wc_box color=”secondary” text_align=”left”]
«Το κυνήγι του βασιλιά Ματθία»

Εκδόσεις Κριτική

Συγγραφέας: Νίκος Ξένιος
Α’ Έκδοση: 2017
Σελίδες: 97

[/wc_box]