«Οι σκλάβοι της μοναξιάς» – Ήρωες, αντιήρωες ψάχνουν την ταυτότητά τους

«Μια λέξη ποτέ δεν έρχεται μόνη της», είπε ο Ζοζέ Σαραμάγκου. «Ακόμα και η λέξη μοναξιά χρειάζεται κάποιον που να υποφέρει από αυτήν». Κάποιους από αυτούς τους όρθιους και μόνους της φοβερής ερημιάς του κόσμου που υποφέρουν από τη μοναξιά τους μας συστήνει ο Πάτρικ Χάμιλτον με το μυθιστόρημά του «Οι σκλάβοι της μοναξιάς».

Οι σκλάβοι της μοναξιάς είναι συγκάτοικοι του Τεϊοποτείου Ρόζαμουντ σε μια μικρή επαρχιακή πόλη του Λονδίνου στη μέση του Β΄ Παγκοσμίου πολέμου. Πρωταγωνίστρια της αφήγησης η δεσποινίς Ρόουτς. Μοναχική γυναίκα 39 ετών που αποφάσισε να αφήσει πίσω της το Λονδίνο που πλήττεται από τους βομβαρδισμούς και να βρει καταφύγιο για τη μοναχικότητά της στην επαρχία, βιώνει την υποδούλωσή της «στη μοναξιά που διαφεντεύει κάθε της πράξη».

Η καθημερινότητα των συγκατοίκων του Τεϊοποτείου Ρόζαμουντ χαρακτηρίζεται από τα κοινά ανεξαρτήτως χρονικής συγκυρίας πάθη της ανθρώπινης ύπαρξης. Λέξεις και σχόλια βέλη τους ενός για τον άλλο, περιέργεια και τάση κουτσομπολιού, ανησυχία για το μέλλον του κόσμου εξαιτίας του πολέμου μα και μια κρυφή περίεργη χαρά που αυτοί έχουν προς το παρόν γλιτώσει το θάνατο και την εξαθλίωση του πολέμου στο καταφύγιο του Τεϊοποτείου προσωρινού ξενοδοχείου τους.

Η πένα του Πάτρικ Χάμιλτον προσωποποιεί τις δοκιμασίες της μοναχικής καρδιάς μιας ενήλικης, ανύπαντρης γυναίκας που έχει να χειριστεί τις δικές της ανασφάλειες μέσα στον περίγυρο της κοινωνικής της κριτικής. Η άφιξη ενός Αμερικανού Υπολοχαγού που διεκδικεί την προσοχή της, η φιλία της με τη Γερμανίδα Βίκυ που τελικά την πληγώνει, η ανάγκη επαναπροσδιορισμού των θέλω της μέσα στον τυφώνα της παγκόσμιας συγκυρίας δίδονται με ήρεμη ροή, απλή περιγραφή μα τόσο ενδοσκοπική και πινελιές αυτοσαρκασμού και χιούμορ.

Αποτελεί αξιοπερίεργο γεγονός όπως πληροφορούμαστε από την εισαγωγή του μυθιστορήματος, γραμμένη από τη βραβευμένη με Νόμπελ Λογοτεχνίας Ντόρις Λέσινγκ ότι ο Πάτρικ Χάμιλτον ανήκει σε αυτούς που χαρακτηρίζονται ξεχασμένοι συγγραφείς. Ο Πάτρικ Χάμιλτον (1904-1962) έγινε διάσημος στην εποχή του λόγω του θεατρικού του έργου Rope. Αφού πλούτισε από την επιτυχία αυτού του θεατρικού του έργου μετά έμεινε στην αφάνεια. Όπως ισχυρίζεται η Ντόρις Λέσινγκ στην εισαγωγή της, ένας από τους λόγους που τυλίχτηκε με το νέφος της λήθης είναι ίσως το γεγονός ότι οι ήρωες της γραφής του προέρχονται από ένα Λονδίνο παλαιότερης εποχής που δεν υπάρχει πια.

Μα το θαύμα της συγγραφικής πένας που επηρεάζει την αιωνιότητα είναι αναπόσπαστη ιδιότητα της πένας του Χάμιλτον. Γιατί ο Πάτρικ Χάμιλτον στο συγκεκριμένο μυθιστόρημα παρουσιάζει ήρωες που μοιάζουν πολύ με τους σημερινούς της καθημερινότητάς μας. Ήρωες- αντιήρωες που μέσα στις κοσμογονικές και καταστροφικές αλλαγές και εξελίξεις παλεύουν με την εσωτερική τους μοναξιά, ψάχνοντας την ταυτότητά τους, πολεμώντας πολλές φορές ο ένας τον άλλο ύπουλα, έμμεσα ή άμεσα, αναζητώντας την πολυπόθητη ψυχική γαλήνη και ηρεμία με λάθος τις περισσότερες φορές τρόπο.

Με ρωτούν πολλές φορές ποιος είναι ο βασικός λόγος που συστήνω ένα βιβλίο για ανάγνωση. Δεν είναι η τέρψη ούτε το ταξίδι ο πρωταρχικός λόγος. Είναι η ανάγκη μου να βρω και να μοιραστώ κοινά κανάλια επικοινωνίας μας. Και το πιο ωφέλιμο για την ψυχή μας κοινό κανάλι επικοινωνίας είναι η γνώση ότι η μοναξιά της ψυχής μας υπήρχε, υπάρχει και θα υπάρχει. Μόνο αν την μοιραστούμε θα μπορέσουμε να την αξιοποιήσουμε αλλιώς, να την ξορκίσουμε.

Γιατί όσο περισσότερο διαβάζουμε τόσο καλύτερα μαθαίνουμε να διαβάζουμε τον εαυτό μας. Και η κυρία Ρόουζ, ο Αμερικανός Υπολοχαγός, ο βασανιστικός και κουραστικός με τα σχόλιά του συγκάτοικος κος Θουέιτς, ο γιατρός που πιστοποιεί το θάνατό του από φυσικά αίτια, η Γερμανίδα Βίκυ, οι παλιότεροι συνάδελφοι της κας Ρόουζ που την φώναζαν Κατσαρίδα, το τωρινό αφεντικό της του εκδοτικού οίκου στον οποίο εργάζεται ως γραμματέας, η ερωμένη του, είναι όλοι άνθρωποι σαν εμάς με ανασφάλειες, παθογένειες, διλήμματα, πάλεις εσωτερικές της χαμένης αισιοδοξίας τους και της ανάγκης τους να πιστέψουν στη δυνατότητα της ζωής να είναι όμορφη. Σας θυμίζουν κάτι ή μάλλον κάποιον; Καλή σας αναγνωστική πτήση!
[wc_box color=”secondary” text_align=”left”]
«Οι σκλάβοι της μοναξιάς»

Εκδόσεις Στερέωμα

Πρωτότυπος τίτλος: Slaves of Solitude
Συγγραφέας: Πάτρικ Χάμιλτον
Μετάφραση: Κατερίνα Σχινά

[/wc_box]