Ιστορίες που είδε ο χαρταετός

Ναι, τον πετάξαμε και φέτος το χαρταετό μας εις πείσμα της συννεφιάς και των σποραδικών σταγόνων. Απ’ την πρώτη απεικόνισή του σ’ ελληνικό αγγείο της κλασικής περιόδου -όπου μια κόρη εμφανίζεται να κρατά λευκή σαΐτα δεμένη με νήμα, ένα είδος αϊτού δηλαδή, την οποία ετοιμάζεται να πετάξει- μέχρι και σήμερα, ο χαρταετός ανεβαίνει πανηγυρικά στους αιθέρες και κοσμεί τους ουρανούς του πλανητικού μας χωριού.

Πολλές οι μορφές του με το εξάγωνο σχήμα να αποτελεί την ελληνική προτίμηση. Στην Κίνα όπου φαίνεται ότι άνοιξε και για πρώτη φορά τα πολύχρωμα φτερά του γύρω στο 1000 π.Χ. φτιαχνόταν από μετάξι και μπαμπού με μορφή δράκου που αποτελεί το θεϊκό σύμβολο του λαού, ενώ στην Ιαπωνία παίρνει τη μορφή των Σαμουράι.

Ως πρώτος δημιουργός του χαρταετού μαρτυρείται σε πολλές πηγές ο μαθηματικός και αρχιμηχανικός Αρχύτας (440-360 π.Χ.), από τον Τάραντα της Νότιας Ιταλίας, καλός φίλος του Πλάτωνα και οπαδός του Πυθαγόρα, ενώ το παιχνίδι του πετάγματός του αποκτά σταδιακά όχι μόνο την ταυτότητα της εορταστικής διασκέδασης αλλά και αυτή του εξαγνισμού.

Πολλά είδαν τα μάτια του στις γειτονιές του κόσμου και κάποιες από τις ιστορίες του μοιράζεται εδώ μαζί μας.

Χρησιμοποιήθηκε για μέτρηση της θερμοκρασίας και της ταχύτητας των ανέμων, για μελέτες της ατμόσφαιρας και του ηλεκτρισμού, για αεροφωτογραφίσεις. Ο Σκωτσέζος μετεωρολόγος Alexander χρησιμοποίησε το 1749 χαρταετούς με θερμόμετρα, προκειμένου να καταγράψει τις θερμοκρασιακές μεταβολές σε μεγάλο υψόμετρο ενώ έχει μείνει διάσημο στην ιστορία το πείραμα του χαρταετού του Βενιαμίν Φραγκλίνου που απέδειξε ότι οι αστραπές δεν είναι τίποτα άλλο παρά στατικός ηλεκτρισμός.

Περιδιαβαίνοντας το διαδίκτυο μαθαίνουμε ότι ο Sir George Cayley άρχισε να πειραματίζεται με τους χαρταετούς στα 1799-1809 προκειμένου να κατασκευάσει μια μηχανή που να έχει τη δυνατότητα να μεταφέρει ανθρώπους στον αέρα. Το 1853 το πρώτο ανεμοπλάνο μπόρεσε να σηκώσει το βάρος ενός ατόμου για σαράντα ολόκληρα δευτερόλεπτα. Οι πρώτες δε αεροφωτογραφίες χρησιμοποιώντας χαρταετούς τραβήχτηκαν το 1887 από τον φωτογράφο, επίσης Σκωτσέζο, Ε. Β. Archibald.

Ενδιαφέρον θα είχε βέβαια η μαρτυρία, στις μετέπειτα γενιές του φετινού χαρταετού μας και της ιστορίας που «είδε» εν έτει 2018. Είδε χαμόγελα «εξαγνισμού»; Πόσα; Είδε καινοτόμες ιδέες; Σίγουρα ένα κρυφό χαμόγελο κάποια απροσδιόριστης ικανοποίησης κάπου το είδε.

Φέτος η Καθαρά Δευτέρα απέχει ένα περίπου μήνα  από την παγκόσμια γιορτή κατά του Ρατσισμού (21/03/2018).  Εύχομαι εις πείσμα των καιρών οι άνθρωποι όλοι μαζί να πετάξουν το χαρταετό της αισιοδοξίας τους ενάντια στη συννεφιά των επιβαλλόμενων εξελίξεων…