Κάλεσμα συμμετοχής από το Σκασιαρχείο στην Απεργία Τετάρτη 15/2

Το Σκασιαρχείο καλεί στην Απεργία της Τετάρτης 15 Φεβρουαρίου με προσυγκέντρωση στις 11:00 πμ στην πλατεία Κοραή, έξω από τον Χώρο Ιστορικής Μνήμης (1941-1944), χώρος αφιερωμένος στα θύματα του Ναζισμού, (δίπλα στην είσοδο του κινηματογράφου ΑΣΤΥ). Αντί ανακοίνωσης αναφέρουν:

Και τι τα θέλουμε τα «μικρά» σχολεία;

(από το 22ο τεύχος του ένθετου του Σκασιαρχείου στην ΕΦΣΥΝ)

Πολλοί «καλοθελητές», ειδικά οι υψηλά ιστάμενοι και έχοντες την ευθύνη για την εκπαιδευτική πολιτική της χώρας μας, θα επιχειρηματολογούσαν εύκολα υπέρ της ολοκληρωτικής κατάργησης των μικρών/ολιγοθέσιων σχολείων και της μη χρησιμότητά τους. Σίγουρα θα υπερτόνιζαν το δήθεν υψηλό κόστος λειτουργίας τους, την δεινή οικονομική θέση της πατρίδας μας, την ανάγκη οικονομικού εξορθολογισμού, τη δήθεν έλλειψη κοινωνικοποίησης των μαθητών τους, τα περιορισμένα γνωστικά αντικείμενα που διδάσκονται, την απομόνωση.

Επίσης, θα υπογράμμιζαν τη δεδομένη, επί δεκαετίες, ροή των κατοίκων των ακριτικών και αγροτικών περιοχών της Ελλάδας προς τα αστικά κέντρα, άρα και την αναμενόμενη μείωση του πληθυσμού τους, καθώς επίσης και τις τελευταίες διεθνείς εκπαιδευτικές τάσεις που δεν συνάδουν με το ελληνικό εκπαιδευτικό γίγνεσθαι.

Η υποτιθέμενη απάντηση των «καλοθελητών» δεν είναι αποκύημα της φαντασίας του γράφοντος αλλά η ερμηνεία στην πολιτική που ακολουθείται συστηματικά τα τελευταία χρόνια. Η συνεχής υποβάθμιση των μικρών σχολείων, που κατοπινά μετατρέπεται σε κατάργησή τους, δεν αφήνει την παραμικρή αμφιβολία πως η στόχευση των εκπαιδευτικών «εγκεφάλων» είναι η πλήρης εξαφάνιση τους από τον εκπαιδευτικό χάρτη.

Η στόχευσή τους βέβαια αυτή δεν είναι τυχαία. Εδράζεται στη γενικότερη νεοφιλελεύθερη πολιτική που υλοποιείται συστηματικά τα τελευταία χρόνια από όλες τις κυβερνήσεις. Χαρακτηριστικά αναφέρεται πως, ενώ το 1979 τα ολιγοθέσια σχολεία αποτελούσαν τον βασικό πυλώνα της πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης (6.356 μικρά σχολεία σε σύνολο 8956 δημοτικών σχολείων– ποσοστό 70% περίπου), το 2020 τα μικρά σχολεία αποτελούσαν τον «φτωχό συγγενή» (μόλις 747 μικρά σχολεία σε σύνολο 4429 δημοτικών σχολείων – ποσοστό περίπου 16%).

Έτσι όλα αφήνονται στον βωμό του κέρδους. Ας κλείσουμε τα μικρά σχολεία. Σε τι μας χρησιμεύουν; Ας γλιτώσουμε το οικονομικό κόστος της λειτουργίας τους. Ας δημιουργήσουμε μεγάλα πολυδύναμα σχολικά κέντρα. Ας γλιτώσουμε και από εκεί ό,τι μπορούμε. Και ας αφήσουμε τα παιδιά της επαρχίας και των ακριτικών νησιών στα χέρια της «αμάθειας» δημιουργώντας πολίτες κατώτερης κατηγορίας. Ή στην καλύτερη περίπτωση, ας αφήσουμε αυτά τα παιδιά στα χέρια της «θεσμοθετημένης» τηλεκπαίδευσης ή της ιδιωτικής εκπαίδευσης.

Τι τους χαλάει (ή καθυστερεί) μέχρι στιγμής τα σχέδια;

Από τη μια μεριά το γεωγραφικό ανάγλυφο της χώρας μας. Η πατρίδα μας είναι γεμάτη με διάσπαρτα νησιά και μικρά ορεινά χωριουδάκια, είναι πρακτικά δύσκολο (κυρίως λόγω του πολιτικού κόστους που ουδείς θέλει να αναλάβει εξ’ ολοκλήρου) να «αφανίσει» άμεσα τα μικρά σχολεία. Δεν συμβαίνει όμως αυτό εξαιτίας των καλών τους  προθέσεων. Δεν συμβαίνει γιατί συμμερίζονται τις ανάγκες των λιγοστών κατοίκων των εσχατιών της Ελλάδας. Απλά εκτελούν το «θεάρεστο» και καλά μελετημένο έργο τους σταδιακά χρόνο με τον χρόνο.

Έτσι, οι καθιερωμένες κάθε χρόνο υπουργικές αποφάσεις συγχωνεύσεων και καταργήσεων σχολείων προσθέτουν με συνέπεια όλο και περισσότερες μικρές σχολικές μονάδες στο χρονοντούλαπο της ιστορίας. Ακόμα και σε περιπτώσεις που θα έπρεπε το κράτος να δείξει μεγαλύτερη πρόνοια. Βασικά, όχι μόνο πρόνοια, αλλά αλληλεγγύη, ώστε να αποτελέσει μοχλό ανάπτυξης. Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η υποβάθμιση και κατάργηση διψήφιου αριθμού μικρών σχολείων της πολύπαθης, τα τελευταία χρόνια Εύβοιας.

Από την άλλη μεριά, αυτό που τους χαλάει τα σχέδια είναι η ίδια η φύση του μικρού σχολείου. Η «ζεστή αγκαλιά» που προσφέρει στους μαθητές τους, η οικογενειακή του φύση, η άμεση κοινωνικοποίηση των μαθητών του, η επικοινωνία εκπαιδευτικού και μαθητών, η σύνδεση τοπικής κοινωνίας και μελών της σχολικής κοινότητας, η  λειτουργία του ως «φάρο πολιτισμού» για την κοινότητα, οι καινοτόμες διδακτικές προσεγγίσεις, οι εναλλακτικές μέθοδοι διδασκαλίας, η παιδαγωγική του υπεροχή.

Ακόμα και ο πιο ευέλικτος και αποδοτικός τρόπος αντιμετώπισης σύγχρονων εκπαιδευτικών προβλημάτων όπως ο σχολικός εκφοβισμός. Δεν είναι άλλωστε τυχαίο πως διαχρονικά μερικοί από τους σπουδαιότερους «δασκάλους» της παιδαγωγικής επιστήμης (Φρενέ, Ντιούι, Ντρεκολί, Μοντεσσόρι, Νιλ κ.α.) οραματίστηκαν και υλοποίησαν τις σπουδαίες μεθόδους τους σε περιβάλλοντα μάθησης που έχουν πολλά κοινά σημεία με τα ολιγοθέσια σχολεία.

Τσιαπλές Νίκος, Δάσκαλος,

Παιδαγωγική ομάδα Το Σκασιαρχείο: www. skasiarxeio.wordpress.com | facebook| youtube