Και αν ο Τειρεσίας ζούσε σήμερα;
Αν ο Τειρεσίας ζούσε σήμερα θα ήταν μια απόδειξη πως ο μύθος μπορεί αν νικήσει το φράγμα του χρόνου. Μεγαλώνουμε μέσα στους μύθους μας και στις παραδόσεις μας και όταν ενηλικιωνόμαστε συνήθως κυριαρχούμαστε από τη δύναμη της εκλογίκευσης οπότε και απορρίπτουμε τη μαγεία των μύθων. Μεγάλη συζήτηση θα μου πείτε και θα έχετε δίκιο. Υπάρχουν αυτοί που πιστεύουν στην αδυναμία μας μέχρι σήμερα να εξηγήσουμε ορθολογιστικά τα σύμβολα της μυθολογίας και υπάρχουν και οι άλλοι που απορρίπτουν εν γένει την οποιαδήποτε πιθανότητα αληθοφάνειας σε αυτά που χαρακτηρίζουν παραμυθάκια για να ξεχνιούνται τα παιδιά.
Είτε στη μία κατηγορία ανήκεις όμως είτε στην άλλη, αν ο Τειρεσίας ζούσε σήμερα είναι πολύ πιθανό να σε είχε πελάτη του. Και αυτό το συμπέρασμα βασίζεται στο βασικό του χαρακτηριστικό. Ο Τειρεσίας ήταν αυθεντία. Αλάνθαστος 100%. ‘Ο,τι προέβλεπε γινόταν και επειδή όσο και αν πρυτανεύσει η δύναμη της λογικής, το μυστήριο και άγνωστο μέλλον πάντα θα μας ελκύει για να το κατακτήσουμε πριν μας φανερωθεί, ο σημερινός Τειρεσίας θα είχε αποσπάσει μεγάλο αριθμό θαυμαστών.
Ο σημερινός Τειρεσίας στο βιβλίο του αγαπητού Κώστα Ακρίβου, αφοσιωμένου υπηρέτη της εκπαιδευτικής αρένας της χώρας μας επί χρόνια, με τίτλο «Τελευταία Νέα από την Ιθάκη», έχει δικαιωματικά το ρόλο που του ανήκει. Μια καπάτσα που λέει τα χαρτιά και ω τι περίεργο μαθές, βγαίνει και αληθινή. Ο πελάτης της μεγάλο και τρανό στέλεχος της Τρόικας υποκλίνεται στη Μάγισσα τέχνη της μαντικής της και αυτή χαίρεται μεγαλεία που ούτε να ονειρευτεί μπορούσε. Βέβαια ο Τειρεσίας του μύθου ήταν ολιγαρκής και καμία σχέση πελατειακή δεν είχε με τους κοινούς θνητούς που κρέμονταν από τα χείλη του για τις προβλέψεις του. Μα εδώ είναι που κείτεται και το μεγαλείο της ιδέας του αγαπητού και πολυδιαβασμένου Κώστα Ακρίβου.
Όπως και ο ίδιος αναφέρει στο βιβλίο του, τι νόημα έχουν οι ήρωες αν μένουν και λιμνάζουν στο έλος της λήθης ή ενός θεωρητικού βιβλίου; Κανένα. Αλήθεια τι νόημα έχει η γνώση αν δεν μπορεί να μετενσαρκωθεί, να μετουσιωθεί και χρησιμοποιηθεί προς βελτίωση της ζωής μας, θα προχωρήσω και εγώ λίγο παραπέρα στην προσωπική μου αυτή απορία. Γιατί η εκπαίδευση αγαπημένοι μου όπως είχε πει πριν πολλά χρόνια ο αγαπημένος μου ψυχολόγος B.F.Skinner είναι αυτό που μένει όταν όλα όσα έχουμε μάθει, έχουν ξεχαστεί. Τρομερό και όμως τόσο εύκολο να το ξεχάσουμε κάθε μέρα είτε υπηρετούμε ενεργά ως εκπαιδευτικοί είτε ως μαθητές ανεξαρτήτως ηλικίας τη μάθηση.
Και έτσι έρχεται ένα τέτοιο βιβλίο «Τελευταία νέα από την Ιθάκη» του Κώστα Ακρίβου και σε φέρνει απέναντι ακριβώς από αυτόν τον χιλιοειπωμένο μα τόσο «αδικοχαμένο» στην καθημερινότητα μύθο του Οδυσσέα. Όλοι ξέρουν ότι ο Οδυσσέας χρειάστηκε 10 χρόνια να επιστρέψει στην πατρίδα του την Ιθάκη και όλοι σίγουρα ξέρουν ότι η Ιθάκη είναι το νησί δίπλα στην Κεφαλονιά. Μα αλήθεια πόσοι συνειδητοποιούν ότι καθένας μας έχει κάποια χαρακτηριστικά αυτών των ηρώων του μύθου; Πόσοι συνειδητοποιούν ότι ο καθημερινός βιοπαλαιστής που δεν υποκύπτει και δεν παραιτείται μπροστά στο βουνό των δυσκολιών του είναι λίγο Οδυσσέας που δεν σταματά την προσπάθεια άφιξης στην Πατρίδα του; Πόσοι γιοι και πόσες κόρες που βιώνουν το χάσμα γενεών ή την απόρριψη των γονιών τους δεν θυμίζουν λίγο το χαμένο αγόρι Τηλέμαχο που χρειαζόταν τη θεά Αθηνά μεταμορφωμένη ως Μέντη να τον ενθαρρύνει για να πιστέψει στον εαυτό του; Πόσοι αδηφάγοι Πολύφημοι σαν τον Κύκλωπα δεν έχουν βρεθεί; Πόσες Κίρκες δεν έχουν αποπροσανατολίσει ανθρώπινες διαδρομές; Πόσοι στάθηκαν ήρωες στο όνομα της πατρίδας τους και σαν τον Αχιλλέα έμειναν αθάνατοι;
Στο «Τελευταία Νέα από την Ιθάκη» χάνεσαι στη μαγεία της συγγραφικής πρώτα απ’ όλα σύλληψης που υπηρετεί την αξία της ουσιαστικής γνώσης, αυτής που όταν όλα όσα έχεις παπαγαλίσει έχουν φύγει. Έπειτα θαυμάζεις την αριστουργηματική σύνθεση και περιγραφή των ηρώων του σήμερα, τη σύνδεσή του με τους ήρωες της Οδύσσειας, την θαυμαστή χρήση της ελληνικής γλώσσας, την παραστατικότητα και την εικονοπλασία.
Και έπειτα μένεις με το τελευταίο κεφάλαιο νωπό στη μνήμη. Ο Σλιμ Γκέιλαρντ υπαρκτό πρόσωπο υπήρξε ένας σύγχρονος Οδυσσέας που από δική του ελεύθερη βούληση διάλεξε το δρόμο της περιπλάνησης. Σήμερα η φωνή του αν την ψάξεις στο διαδίκτυο ακούγεται να τραγουδά ελληνικά, παρακαταθήκη του περάσματός του από έδαφος ελληνικό στην παιδική του ηλικία.
Το βιβλίο του ο Κώστας Ακρίβος το αφιερώνει στη μνήμη του Δ.Ν. Μαρωνίτη, του οποίου και τη μετάφραση παραθέτει στα αποσπάσματα της Οδύσσειας που περιλαμβάνει στις αφηγήσεις του. Το βιβλίο που κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μεταίχμιο χαρακτηρίζεται Μυθιστορίες. Θα προχωρούσα να πω ότι αυτές οι μυθιστορίες είναι απλούστατα τα ψήγματα της στάχτης των απανταχού πολιτισμών μας την οποία κουβαλούμε μέσα μας. Υπάρχουν κάποια σύμβολα παγκόσμια στην Οδύσσεια. Καιρός να σπεύσουν οι εκπαιδευτικοί αλλά και όλοι όσοι ενδιαφερόμαστε να μη λιμνάζουμε να χρησιμοποιήσουν τη δύναμη αυτών των συμβόλων για να βοηθήσουμε τους νεότερους αλλά και εμάς τους μεγαλύτερους να τολμήσουμε επιτέλους να αφήσουμε το λιμάνι της δήθεν ασφάλειάς μας της ψευδεπίγραφης που εξαρτάται από το πόσους και τι φόρους θα πληρώσουμε και να τολμήσουμε να ονειρευτούμε και να χαράξουμε τις πορείες της δημιουργικότητάς μας. Καλή ανάγνωση!
«Τελευταία νέα από την Ιθάκη»
Κώστας Ακρίβος
Εκδόσεις Μεταίχμιο, 2016