Μαργκερίτ Γιουρσενάρ «Ιστορίες της Ανατολής»

Θρύλοι, μύθοι και παραβολές από την Ελλάδα ως την Κίνα και από τη Σερβία ως την Ιαπωνία, σύντομες αφηγήσεις με αξιοθαύμαστη οικονομία, οι Ιστορίες της Ανατολής γράφτηκαν οι περισσότερες τη δεκαετία πριν από τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο και συνιστούν μια εντελώς ξεχωριστή στιγμή στο έργο της Γιουρσενάρ, κάτι πολύτιμο σαν μικρό ξωκλήσι μέσα σ’ ένα πελώριο ανάκτορο.

Η πραγματικότητα είναι ρευστή, το όνειρο και ο μύθος μιλούν μια γλώσσα καινούρια, ο πόθος και το πάθος καίνε μέσα στις σελίδες αυτές με μια βίαιη, σχεδόν απρόσμενη, φλόγα. Τα μαγικά λόγια του ζωγράφου Γουάνγκ Φο «ο οποίος αγαπούσε την εικόνα των πραγμάτων και όχι τα ίδια τα πράγματα» βρίσκουν τον απόηχό τους στην πικρία του γηραιού Κορνήλιου Μπεργκ που αγγίζει «τα αντικείμενα που δε ζωγράφιζε πια».

Ο Μάρκο Κράλιεβιτς, ο ατρόμητος Σέρβος που ξέρει πώς να εξαπατά τους Τούρκους και τον θάνατο το ίδιο καλά όσο και τις γυναίκες, είναι «αδερφός» του πρίγκιπα Γκέντζι, ήρωα ενός ιαπωνικού μυθιστορήματος του 11ου αιώνα: τους χαρακτηρίζει ο ίδιος εγωισμός του τυφλού καρδιοκατακτητή απέναντι στο αληθινό πάθος.

Ο έρωτας της Αλβανίδας ματρόνας ή το ιερόσυλο πένθος της χήρας Αφροδισίας συνομιλούν με τη θυσία της θεάς Κάλι, «νούφαρο της τελειότητας», που τα παθήματά της θα της διδάξουν τη «ματαιότητα του πόθου»…

Μαργκερίτ Γιουρσενάρ

Η Μαργκερίτ Γιουρσενάρ (Marguerite Yourcenar, 1903-1987), ψευδώνυμο-αναγραμματισμός του πραγματικού επωνύμου της (Grayencour), γεννήθηκε στις Βρυξέλλες, από Γάλλο πατέρα και Βελγίδα μητέρα η οποία πέθανε δέκα ημέρες μετά τον τοκετό. Μεγάλωσε με τον πατέρα της στη Λιλ, όπου έλαβε πολύ καλή μόρφωση κατ’ οίκον, με έμφαση στις ξένες γλώσσες, στα αρχαία ελληνικά και στα λατινικά.

Έζησε κυρίως στο εξωτερικό, στην Ιταλία, στην Ελλάδα, στην Ελβετία και, από το 1939 και έπειτα, στη βορειοανατολική ακτή των Ηνωμένων Πολιτειών, όπου και πέθανε.

Από τις Εκδόσεις Πατάκη, σε μετάφραση Ανδρέα Παππά (2021) κυκλοφορούν οι νουβέλες Αλέξης (1929) και Η χαριστική βολή (1939) που ανήκουν στα νεανικά της έργα. Ακολούθησαν τα βιβλία Φωτιές (1936), Ιστορίες της Ανατολής (1938, Εκδόσεις Πατάκη, 2022, μτφρ. Γιάννης Στρίγκος), Αδριανού απομνημονεύματα (1951, ιστορικό μυθιστόρημα που την έκανε παγκοσμίως γνωστή), Οι αγαθοεργίες της Αλκίππης (1956), Ο οβολός του ονείρου (σε τελική εκδοχή το 1959), Η άβυσσος (1968, βραβείο Femina) κ.ά. Οι Ευλαβικές αναμνήσεις (1974), τα Αρχεία του Βορρά (1977) και το Τι; Η Αιωνιότητα (1988) αποτελούν τρίπτυχο, αποτελούμενο από προσωπικές εξομολογήσεις και σκέψεις, που φέρει τον γενικότερο τίτλο «Ο λαβύρινθος του κόσμου».

Το 1980 έγινε η πρώτη γυναίκα που εξελέγη μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας. Το έργο της Γιουρσενάρ περιλαμβάνει δοκίμια, θεατρικά, καθώς και μεταφράσεις (μεταξύ άλλων αρχαίας ελληνικής ποίησης, ποιημάτων του Καβάφη, νέγρικων γκόσπελ και ύμνων, έργων της Βιρτζίνια Γουλφ και του Χένρυ Τζέιμς).

«Ιστορίες της Ανατολής» (Nouvelles orientales) | Συγγραφέας: Marguerite Yourcenar | Μετάφραση: Γιάννης Στρίγκος | Σχήμα: 14×21 | Σελίδες: 168 | Ημερομηνία κυκλοφορίας: Δεκέμβριος 2022 | Εκδόσεις Πατάκη | Διαβάστε ένα απόσπασμα