«Ματαρόα: Το ταξίδι συνεχίζεται…» – Ανοιχτή εκδήλωση και προβολή στην ταράτσα του αυτοδιαχειριζόμενου χώρου Τρισέ

Ανοιχτή εκδήλωση με θέμα τις σημασίες του ιστορικού ταξιδιού του Ματαρόα, μια ιστορία που εξακολουθεί να εμπνέει μέχρι σήμερα διοργανώνει η πολιτική συλλογικότητα Αυτενέργεια στην ταράτσα του αυτοδιαχειριζόμενου χώρου Τρισέ την Πέμπτη 23/09 στις 20.00.

Τον Δεκέμβριο του ’45, σχεδόν 200 νέοι επιβιβάζονται στο πλοίο Ματαρόα με τελικό προορισμό το Παρίσι. Η δραματική τους έξοδος από την Ελλάδα, άφησε εν τέλει ανεξίτηλο σημάδι στον πολιτισμό της μεταπολεμικής Ευρώπης.

20.00: Προβολή του ντοκιμαντέρ «Ματαρόα. Το ταξίδι συνεχίζεται…» (2019, διάρκεια: 84′) σε σκηνοθεσία του Ανδρέα Σιαδήμα.

Θα ακολουθήσουν εισηγήσεις/δημόσια συζήτηση. Μιλούν:
– Γιώργος Οικονόμου (δοκιμιογράφος, διδάκτωρ Φιλοσοφίας)
– Μπαχάρας Δημήτρης (εκδότης του βιβλίου «Ματαρόα 1945. Από τον μύθο στην ιστορία»)
– Όλος ο παρευρισκόμενος κόσμος με ερωτήσεις/απόψεις/τοποθετήσεις

Στον χώρο θα διατίθεται το σχετικό βιβλίο «Ματαρόα 1945. Από τον μύθο στην ιστορία», εκδόσεις Ασίνη.

Μπορούμε να σκεφτούμε το Ματαρόα στο σήμερα;

Αρκετοί από τους Έλληνες που ταξίδεψαν εκείνον τον Δεκέμβρη του ’45 στο Παρίσι διέπρεψαν στη Γαλλία, στην Ελλάδα και σε όλο τον κόσμο, αλλάζοντας με τα έργα τους την πορεία της σκέψης, των γραμμάτων, των τεχνών και των επιστημών. Καστοριάδης, Αξελός, Ανδρικοπούλου, Κριαράς, Κρανάκη και τόσοι άλλοι… Με τα χρόνια, καλλιεργήθηκε η ιστορία εκείνη, μιας γενιάς που ταξίδεψε με ένα μυθικό και λίγο εξωτικό πλοίο σε έναν κόσμο δημιουργίας και αναγέννησης των ιδεών. Χρειάζεται όμως να δώσουμε στην αφήγηση αυτή μια κριτική και ιστορική διάσταση, που θα πλουτίσει τις μαρτυρίες, τα τεκμήρια και τις ερμηνευτικές προσεγγίσεις. Το ταξίδι του Ματαρόα έμελλε να γίνει ένα αρνητικό σύμβολο της σύγχρονης Ελλάδας. Τότε, το 1945, σήμαινε τη φυγή από μια εδραιωμένη κατάσταση ανασφάλειας και ανελευθερίας. Οι 200 περίπου νέοι που στοιβάχθηκαν στο Ματαρόα έφευγαν από τη μιζέρια και τη μισαλλοδοξία για να βρουν ένα καλύτερο περιβάλλον να αναπτύξουν τα όνειρά τους και τον εαυτό τους. Οι φυγάδες του ’45 κατάφεραν να δημιουργήσουν αξιόλογο έργο και αρκετοί να επιζήσουν –αφού αν είχαν μείνει στη χώρα τους, οι περισσότεροι, ως αριστεροί, θα κατέληγαν λίγα χρόνια αργότερα είτε στην εξορία είτε στις φυλακές είτε στον θάνατο. Το Ματαρόα υπήρξε μία πραγματική κιβωτός του Νώε.

Το πλοίο αυτό όμως μας ταξιδεύει και στο σήμερα, μας αναγκάζει να δούμε και τη σημερινή πραγματικότητα, οπωσδήποτε πολύ διαφορετική από τη μεταπολεμική εμφυλιακή των ποικίλων καταστροφών. Η χώρα «απολαμβάνει» πια συνθήκες «ομαλού» κοινοβουλευτικού βίου από το 1974. Όμως, υπό μια συνεχιζόμενη κρίση –χρεοκοπία, ανεργία, πανδημία, ανάθεση– και τηρουμένων των αναλογιών, το περιβάλλον παραμένει τοξικό. Παραμένει ακόμη το πνευματικό και πολιτικό κενό, η έλλειψη παιδείας/κουλτούρας, η απουσία σπουδαίας φιλοσοφίας και πολιτικής σκέψης. Κυριαρχεί από τη μια ο εθνολαϊκισμός, οι θρησκευτικές και ακροδεξιές αντιλήψεις και από την άλλη οι αριστερές ψευδαισθήσεις κάθε είδους.

Η ανάγκη για ένα νέο ταξίδι είναι εμφανής. Ταξίδι ατομικό και συλλογικό, ταξίδι όχι φυγής αυτή τη φορά, αλλά επέμβασης στο εδώ και τώρα. Το σκάφος ή η σχεδία όμως πρέπει να κατασκευασθεί από τους ίδιους τους ενδιαφερόμενους. Ίσως και ο ίδιος ο ταρσανάς.