«Μαθήματα δημιουργικής γραφής» – Τα πολλά πρόσωπα της έκφρασης

Η Κλαίτη Σωτηριάδου είναι μια μορφή ιδιαίτερη αγαπημένη στον λογοτεχνικό χώρο. Γιατί χάρη στην εξαιρετική μεταφραστική δουλειά της έβαλε στα σπίτια μας ένα μεγάλο μέρος των ισπανικών βιβλίων, πόσο μάλλον το έργο του Γκαμπριέλ Γκαρσία Μάρκες που έχει μεταφράσει ολόκληρο. Επίσης, είναι πεζογράφος και ποιήτρια, με τα έργα της να έχουν μεταφραστεί σε πολλές γλώσσες. Είναι, λοιπόν, μια γυναίκα που ξέρει τη λογοτεχνία καλά, τόσο ως αναγνώστρια όσο και ως επαγγελματίας, από πολλές πλευρές. Οπότε ήταν αναμενόμενο η νέα συλλογή διηγημάτων της «Μαθήματα δημιουργικής γραφής» (εκδόσεις Μελάνι) να είναι καλογραμμένη και γοητευτική.

Τι έχουμε λοιπόν εδώ; Ακριβώς αυτό που νομίζετε. Μια δασκάλα δημιουργικής γραφής γίνεται η αφηγήτρια του βιβλίου, και παραθέτει τα διηγήματα δεκαεννιά μαθητών-υποψηφίων συγγραφέων.  Στη πραγματικότητα βέβαια πρόκειται για διηγήματα της ίδιας της Σωτηριάδου, από το 2006 μέχρι το 2020.

Κεντρικός άξονας των ιστοριών των μαθητών «μια συνταρακτική εμπειρία τους, ένα αληθινό ή φανταστικό συμβάν, ένα αξέχαστο βίωμα, ή ένα όνειρο, όσο πιο σύντομα μπορούν». Και ανάμεσα στις αφηγήσεις η δασκάλα αλλά και οι μαθητές τους παρεμβάλουν τις σκέψεις τους, σα να μας ανοίγουν λίγο περισσότερο την πόρτα στην αίθουσα του μαθήματος.

Οι ιστορίες ποικίλες. Άλλες συγκινητικές, άλλες χιουμοριστικές, μιλούν για την αναπόφευκτη πορεία προς τον θάνατο, για την ανθρώπινη φύση, για τα χρόνια της Κατοχής, τη σεξουαλική παρενόχληση και πολλά ακόμα που είτε βάζουν την ομάδα σε περισυλλογή είτε ενεργοποιούν την ταύτιση.

Μην σας ξεγελά η θεματική και υφολογική ποικιλία των διηγημάτων που παρουσιάζονται. Αν και διαβάζοντάς τα είσαι σίγουρος ότι παρακολουθείς πράγματι τη γραφή διαφορετικών συγγραφέων, στην πραγματικότητα όλα τα κείμενα είναι γραμμένα από την ίδια την Κλαίτη Σωτηριάδου. Κι αυτό είναι κάτι που κάνει το βιβλίο ακόμα πιο εντυπωσιακό. Η γλώσσα ρέει, η κάθε ιστορία σου δημιουργεί εικόνες δυνατές, ολοζώντανες, κάνουν τη φύση της λογοτεχνίας μια αλληγορία ευανάγνωστη και πολυπρόσωπη. Και ταυτόχρονα, κάθε μια από αυτές, με όπλο την τριτοπρόσωπη αφήγηση, είναι εκεί για να μας θυμίσει πως η συγγραφή είναι ένα σπουδαίο όχημα για να δώσουμε φωνή σε όσα διστάζουμε να ομολογήσουμε, να θυμηθούμε, να παραδεχτούμε.

Για όποιον αγαπά την ανάγνωση, στα διηγήματα της Κλαίτης Σωτηριάδου θα βρει έναν καλογραμμένο χάρτινο σύντροφο με πολλές και ενδιαφέρουσες πτυχές. Και για όποιον έχει πάρει και μέρος σε μάθημα δημιουργικής γραφής τότε το βιβλίο αυτό θα έχει ένα επιπλέον ενδιαφέρον που θα τον κάνει να αναλογιστεί τη μαγεία της φόρμας, της γλώσσας, και τον συναρπαστικό κόσμο που κρύβουν μέσα τους παίρνοντας κάθε φορά άλλη μορφή. Και ίσως του δώσει έμπνευση να συνεχίσει να γράφει.