Ντόρα Μάρσντεν «Γυναίκα Δεσμώτρια»

Κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Opportuna σε μετάφραση και επιμέλεια Γιώργου Μπουρλή το κείμενο της Aγγλίδας φεμινίστριας Ντόρας Μάρσντεν, Γυναίκα Δεσμώτρια (1911), φέρνοντας για πρώτη φορά το ελληνικό κοινό σε επαφή με τη σκέψη και το έργο της σπουδαίας ατομικίστριας φιλοσόφου. Από την αστείρευτη θεματογραφία της επιλέχτηκε ένα κείμενο για την ελευθερία της γυναίκας και το φεμινιστικό κίνημα, κυρίως επειδή η Μάρσντεν πρωτίστως ήταν ελεύθερη γυναίκα.

Μέσα στην πολυσέλιδη εισαγωγή του ο επιμελητής προσπαθεί να φωτίσει τη θυελλώδη προσωπικότητα μιας γυναίκας, που αγωνίστηκε για την κατοχύρωση του δικαιώματος ψήφου, αλλά ταυτόχρονα οι ισχυρές θεωρητικές της αρχές την έφεραν σε σύγκρουση με την ηγεσία του κινήματος των σουφραζετών. «…Τα υπάρχοντα περιοδικά αφιερωμένα στην ελευθερία των γυναικών», αναφέρει, «βρίσκουν την αφετηρία και το ενδιαφέρον τους στο εξωτερικό πεδίο της ελευθερίας. Ασχολούνται με κάτι που οι γυναίκες μπορούν να αποκτήσουν. Εμείς βρίσκουμε το κύριο μέλημά μας σε αυτό που οι γυναίκες μπορούν να γίνουν».

Το έργο της επικεντρώθηκε απαρέγκλιτα στη ριζοσπαστική σκέψη και την καλλιτεχνική πρωτοπορία. Όπως γράφει σχετικά η Ρεβέκα Ουέστ, «στην πραγματικότητα, [το περιοδικό της Marsden] διέλυσε το ρομαντικό πρόσχημα πως η γυναίκα είχε ως εγγενές το χάρισμα της τέλειας προσαρμογής, ότι βρισκόταν σε μια αδιάφορη κατάσταση ανόρεκτης ευχαρίστησης. Οι γυναίκες ήταν οργισμένα ανθρώπινα όντα που είχαν υποφέρει σφοδρά από την ανδρική ρύθμιση της ζωής και ήταν επικίνδυνες αν δεν τους επιτρεπόταν να διευθετήσουν οι ίδιες τη ζωή τους. Αυτή η παραδοχή είναι ο θεμέλιος λίθος του σύγχρονου φεμινιστικού κινήματος».

Η Μάρσντεν ήταν μια εξεγερμένη που εναντιώθηκε σε όλα… και διέψευσε πολλούς. Ακόμα και κείνους που μεταγενέστερα -και παρότι καλοπροαίρετα και κολακευτικά- την αποκάλεσαν «Μαξ Στίρνερ του φεμινισμού», καθώς η ίδια δεν αποτέλεσε το θηλυκό αντίτυπο κανενός… Ήταν η Ντόρα Μάρσντεν!

«Γυναίκα Δεσμώτρια» |  Ντόρα Μάρσντεν | Επιμέλεια, μετάφραση, εισαγωγή: Γιώργος Μπουρλής | 1η έκδοση 2020 | 51 σελίδες | Εκδόσεις Opportuna