Ο αγώνας που δίνουν οι Αφγανές μόνες μητέρες που βρίσκονται στην Ελλάδα

«Μπορείτε να φανταστείτε να περπατάτε μέσα στο βαθύ χιόνι για πολλές νύχτες στα βουνά, κρατώντας τα παιδιά σας, χωρίς να ξέρετε αν θα καταφέρετε να φτάσετε κάπου ζωντανές; Υπάρχουν εικόνες που με στοιχειώνουν και για τις οποίες δεν μπορώ να μιλήσω...» –
Marzia* (38), αιτούσα άσυλο, με δύο γιους ηλικίας 16 και 6 ετών στην Ελλάδα και μία κόρη που αγνοείται

«Το όνειρό μου είναι να ζήσω κάπου με ασφάλεια με τα παιδιά μου. Θέλω να τα δω να πηγαίνουν ευτυχισμένα στο σχολείο. Θέλω να μάθω τη γλώσσα της χώρας στην οποία ζω και θέλω να γίνω δασκάλα. Θέλω να ζήσουμε κάπου που να μπορούμε να το αποκαλούμε σπίτι μας και θέλω η μικρή μου κόρη να έχει ένα ροζ δωμάτιο, γιατί αυτό είναι το αγαπημένο της χρώμα. Και θέλω όλα αυτά τα προβλήματα που έχουμε τώρα να λυθούν.» – Arezu* (33), αιτούσα άσυλο, με τρία παιδιά ηλικίας 13, 9 και 3 ετών στην Ελλάδα

Οι μόνες μητέρες πρόσφυγες αντιμετωπίζουν αυξημένες προκλήσεις και κινδύνους προστασίας στην Ελλάδα. Πολλές έχουν βιώσει τον χωρισμό των οικογενειών τους, καθώς και κινδύνους εκμετάλλευσης και έμφυλης βίας, σωματικής βλάβης και τραυματισμού. Αυτή η πραγματικότητα τους έχει προκαλέσει πρόσθετο ψυχοκοινωνικό στρες και τραύμα πριν από την άφιξή τους στην Ελλάδα, αλλά και από την άφιξή τους και στο εξής. Τα παιδιά τους διατρέχουν επίσης υψηλότερο κίνδυνο σωματικής ή ψυχικής βλάβης.

Η Υποστήριξη Προσφύγων στο Αιγαίο (RSA) μίλησε με έξι μητέρες από το Αφγανιστάν, οι οποίες περιέγραψαν την κατάστασή τους, τους συγκεκριμένους κινδύνους προστασίας που αντιμετωπίζουν αλλά και τη δύναμή τους. Το κείμενο αυτό ακολουθεί τις ιστορίες τους, θέλοντας να δώσει φωνή στις ίδιες. Η RSA έχει αναλάβει τη νομική εκπροσώπηση όλων αυτών των γυναικών. Όλες, εκτός από μία, έφτασαν στην Ελλάδα τον χειμώνα του 2022 μέσω των χερσαίων συνόρων του Έβρου. Σήμερα ζουν σε Κέντρα Ελεγχόμενης Πρόσβασης (καταυλισμούς) στην ηπειρωτική χώρα, αλλά αντιμετώπισαν την έλλειψη στέγης ή άλλα μη ασφαλή περιβάλλοντα κατά την άφιξή τους στην Αθήνα.

Οι μόνες μητέρες μίλησαν στην RSA για τις προκλήσεις που αντιμετώπισαν προσπαθώντας να προσαρμοστούν σε έναν νέο ρόλο, καθώς είναι πλέον επικεφαλής των οικογενειών τους και αποκλειστικές φροντίστριες των παιδιών τους, γεγονός που εντείνει περαιτέρω την ανάγκη τους για προστασία και υποστήριξη. Επισημαίνουν την πρώτη τους προτεραιότητα: να βρουν, επιτέλους, ασφάλεια για τα παιδιά τους και τις ίδιες. Περιγράφουν τις τραυματικές τους εμπειρίες κατά τη διάρκεια των ταξιδιών τους προς την Ευρώπη.

Νιώθοντας πλέον εγκλωβισμένες σε απομακρυσμένους καταυλισμούς, προσπαθώντας να διαχειριστούν τις διαδικασίες των αιτημάτων ασύλου τους και τη διεκπεραίωση θεμάτων επιμέλειας χωρίς ενημέρωση, χωρίς επαρκείς υπηρεσίες και χωρίς την έγκαιρη λήψη της δικαιούμενης χρηματικής βοήθειας, μιλούν για τη δική τους πορεία προς την ένταξη στην κοινωνία. Αντιμετωπίζουν την ανάγκη να εργαστούν και ταυτόχρονα να διεκπεραιώσουν όλες τις υποχρεώσεις τους, ενώ στερούνται ασφαλών χώρων φιλικών προς τα παιδιά. Ωστόσο, παρ’ όλες τις δυσκολίες, οι φωνές τους αντανακλούν επίσης τη δύναμη και την ελπίδα τους για μια φυσιολογική ζωή, για τα παιδιά τους και τις ίδιες.

* Τα ονόματα των προσώπων που αναφέρονται σε αυτό το κείμενο έχουν αλλάξει για λόγους προστασίας της ασφάλειας και της ιδιωτικής ζωής.

Αναλυτικά τις μαρτυρίες και το κείμενο αυτό ακολουθεί τις ιστορίες των γυναικών προσφύγων, μπορείτε να βρείτε εδώ.