ΟΙΕΛΕ: Η συγχώνευση των Παιδαγωγικών Τμημάτων ανοίγει την κερκόπορτα της εμπορευματοποίησης της ανώτατης εκπαίδευσης

Από Thomas Wolf, www.foto-tw.de, CC BY-SA 3.0 de, https://commons.wikimedia.org/w/index.php?curid=46039328

Ανακοίνωση της Ομοσπονδίας ιδιωτικών Εκπαιδευτικών Λειτουργών Ελλάδος (ΟΙΕΛΕ) για τη φημολογούμενη συγχώνευση των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής και Προσχολικής Εκπαίδευσης:

Με ιδιαίτερη ανησυχία η ΟΙΕΛΕ παρατηρεί τις εξελίξεις γύρω από τη φημολογούμενη συγχώνευση των Παιδαγωγικών Τμημάτων Δημοτικής και Προσχολικής Εκπαίδευσης. Η άποψή μας είναι ότι μια τέτοια εξέλιξη, που εντάσσεται σε έναν συνολικό σχεδιασμό αποδυνάμωσης του δημόσιου πυλώνα της ανώτατης εκπαίδευσης, είναι επιστημονικά ανορθολογική και υποκρύπτει προθέσεις ανεξέλεγκτης εισροής ιδιωτικών συμφερόντων στον ευρύτερο χώρο της εκπαίδευσης.

Επιστημονικός ανορθολογισμός

Η Ομοσπονδία μας δείχνει  διαχρονικά ιδιαίτερο ενδιαφέρον για τα Τμήματα Επιστημών της Αγωγής. Είναι η καρδιά της εκπαίδευσης στη χώρα και παράγουν ποιοτικά καταρτισμένο εκπαιδευτικό, ερευνητικό και ακαδημαϊκό προσωπικό. Σύμφωνα με τις έρευνες του ΚΑΝΕΠ-ΓΣΕΕ για την ανώτατη εκπαίδευση και τα στοιχεία του Εθνικού Κέντρου Τεκμηρίωσης, η ακαδημαϊκή εργασία των Παιδαγωγικών Τμημάτων δεν έχει σε τίποτα να ζηλέψει από την αντίστοιχη των ακαδημαϊκών ιδρυμάτων στην Ε.Ε. και θα ήταν ακόμη καλύτερη, ακόμη πιο ποιοτική, αν υπήρχε επαρκής κρατική χρηματοδότηση.

Αναμφίβολα, υπάρχουν ζητήματα που χρονίζουν. Θέματα επιλογής του διδακτικού προσωπικού, εκσυγχρονισμού των αναλυτικών προγραμμάτων, ενίσχυσης της πρακτικής δοκιμασίας των φοιτητών, εναρμόνισης με τις σύγχρονες εξελίξεις στο χώρο της παιδαγωγικής είναι μερικά από αυτά που θα πρέπει να μελετήσουν οι διοικήσεις των Τμημάτων. Ωστόσο, τα όποια προβλήματα δεν μπορούν να αντιμετωπιστούν ούτε με την υποχρηματοδότηση ούτε με ανορθολογικές συγχωνεύσεις.

Τα Παιδαγωγικά Τμήματα Δημοτικής και Προσχολικής Εκπαίδευσης υπηρετούν δύο εντελώς διαφορετικές βαθμίδες και το αναλυτικό τους πρόγραμμα είναι προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες ανάγκες τους. Η προσχολική αγωγή είναι η βαθμίδα υποδοχής του παιδιού στο χώρο της εκπαίδευσης από το στενό του οικογενειακό περιβάλλον και ο καίριος στόχος της δεν είναι η παροχή ακαδημαϊκής ύλης, αλλά η αφόρμηση για τα αντικείμενα και η ανάπτυξη των κοινωνικών δεξιοτήτων. Για το λόγο αυτό τόσο οι εκπαιδευτικές Ομοσπονδίες όσο και πλήθος ερευνητών της εκπαίδευσης θεωρούν λανθασμένη την τακτική της εισαγωγής αμιγώς διδακτικών αντικειμένων (πχ, ξένων γλωσσών) στη βαθμίδα αυτή. Αντιθέτως, η πρωτοβάθμια εκπαίδευση έχει ως κεντρικό στόχο την παροχή γνώσης οργανωμένης σε αναλυτικό πρόγραμμα.

Η απόπειρα συγχώνευσης των Τμημάτων και της «παραγωγής» εκπαιδευτικών που μπορούν «να τα κάνουν όλα» είναι μια παρωχημένη και πλήρως αποτυχημένη λογική κοπιαρισμένη από την Αγγλία, όπου οι μαθητές ξεκινούν την πρωτοβάθμια εκπαίδευση στα 5 έτη. Έρχεται, δε, σε πλήρη αντίθεση με την επιτυχημένη και παιδαγωγικά ορθολογική αντίληψη των σκανδιναβικών συστημάτων που διαχωρίζουν με σαφήνεια τις δύο βαθμίδες σε ακαδημαϊκό επίπεδο (στη Φινλανδία τα παιδιά πηγαίνουν στο δημοτικό στην ηλικία των 7 ετών).

Η κερκόπορτα της εμπορευματοποίησης

Η στρατηγική της αποδυνάμωσης των Παιδαγωγικών Τμημάτων δια της συγχώνευσης και της επιστημονικά λανθασμένης πρόσμιξης των ακαδημαϊκών αναγκών δύο διαφορετικών εκπαιδευτικών βαθμίδων ανοίγει ορθάνοιχτα την κερκόπορτα για την εμπορευματοποίηση της ανώτατης Παιδείας που ήδη είχε παραβιαστεί από την ισοτίμηση των τίτλων των Κολλεγίων με αυτούς των Πανεπιστημίων. Ήδη πληροφορούμαστε ότι πρόθεση του Υπουργείου Παιδείας είναι η αναγνώριση  μεταπτυχιακών που έχουν κτηθεί σε Κολλέγια για το χώρο της δημόσιας εκπαίδευσης, γεγονός εξαιρετικά επικίνδυνο. Όχι μόνο διότι παραβιάζεται ευθέως το άρθρο 16 του Συντάγματος, αλλά και επειδή ο χώρος των Κολλεγίων είναι απολύτως ανεξέλεγκτος. Ουδείς γνωρίζει με τι διαδικασίες και προσόντα προσλαμβάνεται το προσωπικό, αποφασίζεται το αναλυτικό πρόγραμμα, διενεργούνται οι εξετάσεις. Επίσης, τα πτυχία που εκδίδονται δεν προκύπτουν από αξιόπιστες, διαφανείς διαδικασίες, πιστοποιημένες από την πολιτεία, όπως συμβαίνει σε όλες τις ευρωπαϊκές χώρες και εφαρμόζονται, πχ, στο χώρο των ΙΕΚ.

Είναι, επομένως, προφανές ότι η διαδικασία συγχώνευσης των Παιδαγωγικών Τμημάτων προκύπτει, όχι για λόγους εξορθολογισμού του Ακαδημαϊκού Χάρτη (που είναι απαραίτητος, αλλά πρέπει να προκύψει από εξαντλητικό δημόσιο διάλογο και σε συνάρτηση με τις αναπτυξιακές ανάγκες της χώρας), αλλά ανορθολογικά και με σκοπό την περαιτέρω εμπορευματοποίηση του εκπαιδευτικού αγαθού. Δηλώνουμε ότι στεκόμαστε στο πλευρό των διοικήσεων και του εκπαιδευτικού προσωπικού των Παιδαγωγικών Τμημάτων και ζητούμε την αποφασιστική τους ενίσχυση και όχι την εσκεμμένη, υπέρ των επιχειρηματιών της εκπαίδευσης, διάλυσή τους.