Όλγκα Τοκάρτσουκ «Τα βιβλία του Ιακώβ»

1752. Η καστελάνα Καταζίνα Κοσακόφσκα και η συνοδός της, η ποιήτρια Ελζμπιέτα Ντρουζμπάτσκα, φτάνουν στο Ροχάτιν του Ποντόλ. Ένας από τους καλεσμένους στο δείπνο υποδοχής τους είναι ο ιερέας Μπενέντικτ Χμιελόφσκι. Αυτός και η ποιήτρια, άνθρωποι που αγαπούν τα βιβλία, βρίσκουν μια κοινή γλώσσα και ξεκινούν μια συζήτηση την οποία θα συνεχίσουν αργότερα στις επιστολές τους.

Λίγο μετά εμφανίζεται εκεί ένας όμορφος και χαρισματικός Εβραίος, ο Ιακώβ Λεϊμπόβιτς Φρανκ. Ο μυστηριώδης νεοφερμένος από τη Σμύρνη αρχίζει να διαδίδει ιδέες που γρήγορα διχάζουν την εβραϊκή κοινότητα. Για τους μεν ένας αιρετικός, για τους δε ένας σωτήρας, που δεν αργεί να συγκεντρώσει έναν κύκλο αφοσιωμένων μαθητών. Το θέμα είναι ότι η αναταραχή που προκαλεί θα μπορούσε να αλλάξει τον ρου των πραγμάτων.

Η Όλγκα Τοκάρτσουκ αντλεί από την παράδοση του ιστορικού μυθιστορήματος και συγχρόνως το διευρύνει. Προσηλωμένη στη λεπτομέρεια, παρουσιάζει τα δεδομένα της εποχής, από την αρχιτεκτονική ως τις μυρωδιές. Επισκεπτόμαστε μαζί της αρχοντικά αριστοκρατών, καθολικά πρεσβυτέρια και εβραϊκά σπιτικά που προσεύχονται βυθισμένα στη μελέτη των γραφών. Η ίδια υφαίνει την εικόνα της παλιάς Πολωνίας, πριν από τους διαμελισμούς της, όπου συνυπήρχαν διαφορετικές θρησκείες.

Απλωμένα σε οχτακόσιες και πλέον σελίδες, τα Βιβλία του Ιακώβ σαγηνεύουν με την πολλαπλότητα των επιπέδων και των δυνητικών ερμηνειών τους. Ένα αναστοχαστικό και μυστικιστικό έργο για την ίδια την ιστορία, τις ανατροπές και τα γυρίσματά της που καθορίζουν τη μοίρα ολόκληρων λαών. Στα μέσα του 18ου αιώνα, στον αιώνα του Διαφωτισμού, η σπουδαία συγγραφέας αντικαθρεφτίζει τη σημερινή μορφή ενός μεγάλου τμήματος της Ευρώπης.

Η Όλγκα Τοκάρτσουκ γεννήθηκε το 1962 στο Σουλέχοφ της Πολωνίας και σήμερα ζει στο Βρότσλαβ. Σπούδασε ψυχολογία στο Πανεπιστήμιο της Βαρσοβίας. Η πρώτη επίσημη εμφάνισή της στα γράμματα έγινε το 1989 με μια ποιητική συλλογή. Κατόπιν αφιερώθηκε σε μια έντεχνη πεζογραφία που συνδυάζει ιστορία και μυθοπλασία, αξιοποιεί τη λαϊκή παράδοση και αντανακλά το ενδιαφέρον της για τον Καρλ Γιουνγκ. Από τα μέσα της δεκαετίας του 1990, με το βιβλίο Το Αρχέγονο και άλλοι καιροί, άρχισε να καθιερώνεται ως μια κορυφαία προσωπικότητα της πολωνικής λογοτεχνίας.

Έχει εκδώσει διηγήματα, μυθιστορήματα και δοκίμια. Έχει αποσπάσει το Βραβείο Nike, τη σημαντικότερη διάκριση της πατρίδας της, δύο φορές. H πρώτη ήταν το 2008 με το μυθιστόρημα Πλάνητες, του οποίου η αγγλική μετάφραση κατέκτησε και το Διεθνές Βραβείο Booker 2018. Η δεύτερη ήταν το 2015 με το έργο της Τα βιβλία του Ιακώβ, που θεωρείται ευρέως το επίτευγμά της. Η συγγραφέας τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία με το Βραβείο Νόμπελ Λογοτεχνίας 2018 «για την αφηγηματική της φαντασία η οποία με εγκυκλοπαιδικό πάθος αναπαριστά το πέρασμα ορίων ως τρόπο ζωής».

«Τα βιβλία του Ιακώβ» | Συγγραφέας: Όλγκα Τοκάρτσουκ | Μετάφραση: Αλεξάνδρα Δ. Ιωαννίδου |
Σελ.: 864 | Ημερομηνία κυκλοφορίας: 28 Νοεμβρίου 2022 | Εκδόσεις Καστανιώτη