Παγκόσμια Μέρα Θαλάσσιων Χελωνών

«Σώστε με για να Σωθείτε… από τις Τσούχτρες». Με μια αφίσα από το μακρινό 1981 ο Σύλλογος για την Προστασία της Θαλάσσιας Χελώνας Αρχέλων έρχεται, με αφορμή την παγκόσμια ημέρα των θαλασσίων χελωνών, να υπενθυμίσει την σημασία τους στην θαλάσσια τροφική αλυσίδα και την ισορροπία του οικοσυστήματος της Μεσόγειου.

Πρόκειται για την πρώτη αφίσα για τις θαλάσσιες χελώνες που κυκλοφόρησε στην Ελλάδα, μ’ ένα μήνυμα που γίνεται για μια ακόμη φορά επίκαιρο: «Η θαλάσσια χελώνα, το μόνο ζώο που τρώει μεγάλες ποσότητες από τις τσούχτρες που τελευταία έχουν γεμίσει τις ελληνικές θάλασσες κινδυνεύει δυστυχώς να εξαφανιστεί από τον άνθρωπο. Αν λοιπόν συναντήσετε θαλάσσια χελώνα μην την πειράξετε, αλλά αφήστε τη να συνεχίσει τον ωφέλιμο ρόλο της» έγραφε, μεταξύ άλλων, η αφίσα της Γραμματείας Εθνικού Συμβουλίου Χωροταξίας και Περιβάλλοντος του τότε Υπουργείου Συντονισμού, στην έκδοση της οποίας συνέβαλαν ιδρυτικά μέλη του Συλλόγου Αρχέλων.

Πιο γρήγορη επώαση λόγω κλιματικής αλλαγής

Ακόμα και αν η περιοδική επανεμφάνιση των μεδουσών στις ελληνικές θάλασσες επιβεβαιώνει ότι η φύση και τα οικοσυστήματα συνεχίζουν τον κύκλο τους, υπάρχουν έκδηλες αλλαγές που έχουν να κάνουν με την κλιματική κρίση, καθώς σύμφωνα με τις μακροχρόνιες και συστηματικές καταγραφές του Αρχέλων σε μία από τις πιο σημαντικές παραλίες ωοτοκίας της χελώνας στην Ελλάδα έχουν αναδειχθεί κάποια ενδιαφέροντα στοιχεία.

Πιο συγκεκριμένα, η ανάλυση δεδομένων για τις φωλιές της Καρέττα στον κόλπο του Λαγανά Ζακύνθου από προηγούμενα χρόνια, έδειξε τις επιπτώσεις της υπερθέρμανσης του πλανήτη σε αυτόν τον περιφερειακά σημαντικό πληθυσμό θαλάσσιας χελώνας. Η αύξηση της θερμοκρασίας στη θάλασσα και στη στεριά λόγω της κλιματικής αλλαγής, επηρεάζουν την αναπαραγωγική συμπεριφορά, καθώς τα τελευταία χρόνια, η απόθεση των αυγών και η εκκόλαψή τους ξεκινούν σημαντικά νωρίτερα σε σύγκριση με παλαιότερες χρονιές. Επιπλέον, η διάρκεια της επώασης των αυγών, η οποία εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από την θερμοκρασία της άμμου, μειώνεται με την πάροδο των ετών.

«Μία ανησυχητική επίπτωση της αύξησης της θερμοκρασίας της άμμου είναι ότι ενισχύονται ακόμη πιο πολύ οι αριθμοί των θηλυκών νεοσσών  που εκκολάπτονται και μεταβάλλεται η αναλογία των φύλων των νεοσσών σε βάρος των αρσενικών», λέει η Δάφνη Μαυρογιώργου, Διευθύντρια του Αρχέλων. Προς το παρόν, η επιτυχία εκκόλαψης και η επιτυχία ανάδυσης των μικρών χελωνών φαίνεται ότι αυξάνονται, πράγμα που σημαίνει  ότι οι θερμοκρασίες στην άμμο δεν έχουν φθάσει  σε κάποιο όριο που θα ήταν θανατηφόρο για τα χελωνάκια.

Τα εθελοντικά προγράμματα του Αρχέλων

Τους 7 ερευνητικούς σταθμούς του Αρχέλων στην Ελλάδα, πλαισιώνουν κάθε καλοκαίρι εθελοντές που καταγράφουν και προστατεύουν τις φωλιές της θαλάσσιας χελώνας και ενημερώνουν τους επισκέπτες για το πώς μπορούν να βοηθήσουν . Στις δράσεις συμμετέχουν άνθρωποι άνω των 18 ετών, κυρίως νεαρής ηλικίας, που έχουν καλή φυσική κατάσταση και αγάπη για τη φύση και το περιβάλλον. Τα προγράμματα γίνονται στη Ζάκυνθο, τον Κυπαρισσιακό κόλπο, την Κορώνη, τον Λακωνικό κόλπο, το Ρεθύμνου, τα Χανιά και τη Μεσσαρά, και διαρκούν μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου- μέσα Οκτωβρίου. Η ελάχιστη διάρκεια συμμετοχής είναι 3 εβδομάδες και αιτήσεις γίνονται δεκτές όλη την περίοδο μέσω της ιστοσελίδας του Αρχέλων.

Οι δράσεις στο Κέντρο Διάσωσης Θαλάσσιων Χελωνών (Γλυφάδα Αττικής)

Μία μικρή ομάδα εθελοντών από όλο τον κόσμο υποστηρίζει το προσωπικό του Αρχέλων στην περίθαλψη των 35 τραυματισμένων χελωνών που φιλοξενούνται αυτή την περίοδο στο Κέντρο Διάσωσης στην 3η Μαρίνα Γλυφάδας. Στις δράσεις του Κέντρου Διάσωσης για την διάσωση και την επιστροφή των ζώων στη θάλασσα, την ενημέρωση των επισκεπτών και των σχολείων συμμετέχουν εθελοντές – κάτοικοι Αττικής.

Ανοιχτή συνάντηση παρουσίασης των εθελοντικών δράσεων διοργανώνεται το Σάββατο 18 Ιουνίου, στο Κέντρο Διάσωσης, για την οποία είναι απαραίτητη η δήλωση συμμετοχής με email στο [email protected].

Περίπατος στην παραλία με τους εθελοντές

Για όσους θα βρεθούν φέτος τον Ιούλιο και τον Αύγουστο στο Ρέθυμνο και στην περιοχή του Κυπαρισσιακού κόλπου (Περιβαλλοντικός Σταθμός Αγιαννάκη Μεσσηνίας) δίνεται μία μοναδική ευκαιρία να έχουν μια άμεση και βιωματική εμπειρία των δράσεων προστασίας της θαλάσσιας χελώνας με μια βόλτα στην παραλία. Πρόκειται για μία περιήγηση 45 λεπτών όπου ένας από τους εθελοντές του Αρχέλων εξηγεί τι συμβαίνει στην παραλία ωοτοκίας. Η περιήγηση γίνεται δωρεάν, κατόπιν ραντεβού.