«Πάσπαργος» – Εκεί που οι άνθρωποι…

Τρεις άνθρωποι που έγιναν «πρόσφυγες», τρεις άνθρωποι που εγκατέλειψαν τα σπίτια τους για να επιβιώσουν από ένα πόλεμο που δεν ζήτησαν. Από ένα πόλεμο που τους επιβλήθηκε, καθώς οι ίδιοι δεν διεκδικούσαν τίποτα. Μόνο λίγη πατρίδα. Να μείνουν στον τόπο τους, να πραγματοποιήσουν τα όνειρά τους, να ζήσουν λίγες στιγμές με τους δικούς του ανθρώπους. Αυτό, τους το στέρησαν, όχι κάποιες κακές, μεγάλες, αόρατες δυνάμεις αλλά εμείς οι απλοί άνθρωποι συστρατευμένοι με την αδιαφορία μας.

Η θεατρική παράσταση Πάσπαργος (νησίδα ανάμεσα στην Χίο, και στη Μικρά Ασία) βασίζεται σε τρία κείμενα που μιλούν για το προσφυγικό ζήτημα. Έναν άνδρα Έλληνα το 1942, μια γυναίκα από τη Συρία το 2015 και έναν άνδρα από την Συρία το 2019. Οι τρεις ιστορίες, μας περιγράφουν το πως εξελίχθηκε η ζωή για τρεις διαφορετικούς ανθρώπους παλιότερα και σήμερα. Η εγκατάλειψη της πατρίδας για επιβίωση από την φρίκη του πολέμου, συνιστά κοινό άξονα στις τρεις ιστορίες. Αυτά που έζησαν, οι δυσκολίες που αντιμετώπισαν, ζωντανεύουν μέσα από τις αφηγήσεις των προσώπων στη σκηνή του θέατρου act, στην παράσταση που σκηνοθετεί ο Τηλέμαχος Τσαρδάκας.

Ο τρόπος που παρουσιάζονται οι δυο από τις τρεις ιστορίες μέσα από ένα θέατρο ντοκουμέντο (μορφή προσωποποιημένου αφηγηματικού θεάτρου) μας αποκαλύπτουν τους κοινούς άξονες ανάμεσα στους δύο πρώτους πρωταγωνιστές της παράστασης. Ο Έλληνας που φεύγει από την Χίο μέσω Τουρκίας για να καταλήξει να πολεμήσει εναντίον των Γερμανών και η Σύρα που φεύγει από την πόλη της μέσω Τουρκίας για ένα καλύτερο αύριο. Οι δυο ιστορίες έχουν κοινή συνισταμένη τη συνοριακή γραμμή Χίου Σμύρνης, καθώς και τη Νησίδα Πάσπαργος, που με τον φάρο της φωτίζει και δίνει ελπίδα στους ανθρώπους που βρίσκονται μέσα στη θάλασσα. Οι δυο άνθρωποι βιώνουν τις ίδιες καταστάσεις μέσα στη βάρκα, από τους φύλακες που συναντούν, από τις συνθήκες της καθημερινότητας. Στην τρίτη ιστορία βλέπουμε σαν μια συνέχεια των ιστοριών της πλοκής -ξεχωριστή αυτή την φορά- έναν άνθρωπο που έχει εγκατασταθεί στο μέρος που είχε διαφύγει (στην Χίο)· και πως ο ίδιος συμπεριφέρεται με βάση τα θέλω του, ενώ η γύρω του με βάση τα δικά τους.

Μέσα από τις ιστορίες παρουσιάζεται ο θρυμματισμένος ψυχισμός των ανθρώπων – προσφύγων που προβάλλονται στην παράσταση. Ο χαρακτήρας τους έχει αλλοιωθεί και ο ρεαλισμός της επιβίωσης τους αποτρέπει από το να κάνουν όνειρα, σε μια πραγματικότητα εχθρική. Οι μετανάστες είναι πάντα ξένοι. Οι ντόπιοι (ίσως και εμείς ) τους βλέπουν με «μισό μάτι». Η εσωτερικότητα των ηρώων, φαίνεται όπως παρουσιάζεται στην παράσταση, προσπαθώντας να αντισταθούν στις εξωτερικές συνθήκες και να παραμείνουν άνθρωποι. Να βιώσουν για λίγο κάτι παραπάνω από τα απλά ενστικτώδη κελεύσματα και να ονειρευτούν, να φανταστούν, να έχουν προσωπικότητα και προσωπικό χώρο.

Ο χώρος σημειογραφείται εξαιρετικά από τον Τηλέμαχο Τσαρδάκα, καθώς η θάλασσα προβάλλεται πάνω στη σκηνή στην οποία τρία φέρετρα μετατρέπονται άλλοτε σε σπίτια και άλλοτε σε βάρκες, αλλά παραμένουν πάντα φέρετρα για να θυμίζουν τους ανθρώπους που πνίγηκαν στην προσπάθειά τους για ένα καλύτερο μέλλον και τα συναισθήματα που έθαψαν αφήνοντας τον τόπο τους για μια νέα πατρίδα. Η μουσική συνδηλώνει τις κινήσεις των πρωταγωνιστών ενώ ο φωτισμός υποβλητικά περιβάλλει τα συμφραζόμενα του έργου.

Οι τρεις ηθοποιοί κινούνται σε αρκετά καλά επίπεδα καθώς μας έκαναν να φανταζόμαστε εικόνες και να ταυτιζόμαστε μαζί τους. Τόσο ο Κώστας Κουτρουμπής, με τους τοπικούς ιδιωματισμούς του και τη μορφή του γέροντα Χιώτη όσο και η Έφη Κιτσαντά με τη μορφή της Σύρας γυναίκας που περιπλανημένη προσπαθεί να επιβιώσει. Ενώ ο Γιάννης Τσάκωνας με τη σπιρτάδα του και με κωμικό τρόπο μερικές φορές, μας έβαλε στην θέση του εργαζόμενου πρόσφυγα.

Η παράσταση «Πάσπαργος» καταλύει τον χρόνο και μας κάνει να βιώσουμε πάσχοντα σώματα σε ενσαρκωμένο λόγο στο σήμερα. Μας κάνει να αντιληφθούμε πως αυτοί που αποκαλούμε πρόσφυγες, είναι άνθρωποι και όχι μια κατηγορία ανθρώπων, είναι κάποιοι από εμάς σε ενεστώτα χρόνο, όπως εμείς -οι παππούδες μας- σε παρελθοντικό.

Ταυτότητα παράστασης

Κείμενα – Σκηνοθεσία: Τηλέμαχος Τσαρδάκας
Σκηνογραφία: Έβης Χρήστου
Μουσική: Διονύσης Μπάστας
Κοστούμια: Μαρία Βασιλάκη
Φωτισμοί: Νίκος Σωτηρόπουλος
Σχεδιασμός αφίσας: Δημήτρης Γιαννακούλιας
Ερμηνεύουν: Έφη Κιτσαντά, Κώστας Κουτρουμπής, Γιάννης Τσάκωνας
Συμπαραγωγή: «ΑΜΚΕ Κάνθαρος – θέατρο act» & Ομήρειο Πνευματικό Κέντρο Δήμου Χίου 2019

Επόμενες παραστάσεις: Τετάρτη 8 Μαΐου στις 19.30 | Πέμπτη 9 Μαΐου στις 21.30 | Παρασκευή 10 Μαΐου στις 22.00 | Σάββατο 11 και Κυριακή 12 Μαΐου 2019 στις 21:30

Θέατρο act, Σκάλες Γεροκωστοπούλου 65, Πάτρα

Πληροφορίες – Κρατήσεις: 2610272037 & 6936122263 | facebook event