«Περιμένοντας τον Γκοντό» σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου – Μια μετακανονική αναπαράσταση του μπεκετικού έργου

«…Ο Beckett στο “Περιμένοντας τον Γκοντό” πραγματεύεται τη μετάβαση του ανθρώπου από το λογικό σύμπαν της κληρονομιάς του διαφωτισμού και της πρώτης Βιομηχανικής Επανάστασης στο ρευστό και άπιαστο σύμπαν του μεταμοντερνισμού και της τρίτης Βιομηχανικής Επανάστασης…» – Σ. Πατσαλίδης
Ο Samuel Beckett χαρακτήρισε το έργο του «Περιμένοντας τον Γκοντό» ως τραγικωμωδία σε δυο πράξεις. Από τον τίτλο -ως φορέα σημασιοδότησης της αναμονής- αντιλαμβανόμαστε πως η δράση θα είναι στατική και αν δούμε το έργο εξελικτικά αυτό που διακρίνουμε είναι μόλις δυο μέρες από την ζωή του Βλαντιμίρ και του Εστραγκόν, σε ένα α-τόπο, κοντά σε ένα δέντρο περιμένοντας έναν Γκοντό. Αντί του Γκοντό όμως εμφανίζονται στη σκηνή μέσα από αρκετές λεκτικές ασυνέχειες και ρήξεις (με την ψευδαισθητική γραμμικότητα του χρόνου) ο Πότζο και το κνούκο του (γελωτοποιός και χαμάλης ταυτόχρονα) ο Λάκυ. Επίσης, εμφανίζεται ένα αγόρι που ενημερώνει τους Βλαντιμίρ και Εστραγκόν πως ο Κος Γκοντό δεν θα έρθει. Αυτό επαναλαμβάνεται με διαφορετικές λεκτικές και εικονικές«αποχρώσεις» και τη δεύτερη μέρα και το έργο κλείνει με την φράση «ας πάμε» από τους δυο πρωταγωνιστές παρατείνοντας την αναμονή και την ακινησία.
Η ερμηνευτική απόδοση του έργου του Beckett είναι αποκαλυπτική της προσπάθειας αναζήτησης υπαρξιακού νοήματος του ανθρώπου και της ταυτόχρονης ματαιότητας της αναζήτησης αυτής· καθώς η ύλη ο χώρος και ο χρόνος αποτελούν άχρηστα σημεία αναφοράς αυτής της αναζήτησης. Το συγκεκριμένο δράμα του Samuel Beckett μας προ-καλεί να αναζητήσουμε την αναπόφευκτη πτώση της ανθρώπινης ύπαρξης και τη ματαιότητα ως προοίμιο θανάτου.
Στο «Περιμένοντας τον Γκοντό» σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου που παρακολουθήσαμε στο Θέατρο Πόρτα, διακρίνουμε όλα εκείνα τα στοιχεία της Μπεκετικής «μεταφυσικής φάρσας» δοσμένα σε ένα άχρονο δυστοπικό περιβάλλον. Ο Θωμάς Μοσχόπουλος προβάλλοντας μια «διαλυτική» δραματουργία επεξεργασμένη εξαιρετικά από την Δηώ Καγκελάρη, μας αποκαλύπτει μέσα από την έκκεντρη στατική δομή του έργου τη διαβρωμένη δυσαρμονία του «αναγκαίου νοήματος». Άξιο αναφοράς αποτελεί το γεγονός πως η σκηνοθεσία αποδίδει τις λεπτομέρειες εκείνες του «τίποτα δεν γίνεται» τροφοδοτώντας το με ένα συνεχή σκοπό που αργοπεθαίνει περιμένοντας. Έτσι, βλέπουμε τη θρησκευτικότητα των χαρακτήρων μέσα από τις αναφορές των δυο κλεφτών-αμαρτωλών ( με αναφορές στο ευαγγέλιο του Λουκά) με ρυθμικά επανερχόμενες στιγμές μιας διαρκούς αναζήτησης θρησκευτικότητας. Παράλληλα, το ξύπνημα από τους εφιάλτες του Εστραγκόν στη λήθη της καθημερινότητας όπως το επιτονίζει ο σκηνοθέτης, είναι αποκαλυπτικό των α-νοητών πράξεων της χωρικής καθημερινότητας. Την απομυθοποίηση του ανθρώπου που επιτάσσει το έργο, ο Θωμάς Μοσχόπουλος επιλέγει να την απόδοση με την αποδόμηση των σοβαρών-καμποτίνων αντιηρώων με μια αναπαραστατική-αναφορική λειτουργία αμφίσημων διαλόγων. Τομή στο έργο αποτελεί το σκοινί του Πότζο και του Λάκυ που συνδέει ως άλλο ομφάλιος ρόλος τους ήρωες με την πραγματικότητα και το θάνατο στην προσπάθειά τους να κρεμαστούν. Θετική εντύπωση προκαλεί το γεγονός των λευκών σωμάτων στο έργο δείχνοντας μας ο σκηνοθέτης τη χλ-ωμή διάσταση όλων των μεταφυσικών αναζητήσεων.
Αρωγοί στη σκηνοθετική προσπάθεια ανάδειξης της νοηματικής απόδοσης του έργου στάθηκαν και οι πέντε ηθοποιοί οι οποί ξεχωρίζουν στην απόδοση της μετά κανονικής συμβολοποιείας του έργου. Συγκεκριμένα, ο Πάνος Παπαδόπουλος ξεχωρίζει για την πολυ-εστιακότητα των δράσεων αποδίδοντας με ένα ξεχωριστό τρόπο την διεισδυτική υπεραφήγηση του Βλαντιμίρ. Από κοντά και ο Τάσος Ροδοβίτης με μια αποκαλυπτική ενσάρκωση ενός μετα-δραματικού Εστραγκόν και με ταυτόχρονη απόδοση μιας λανθάνουσας κανονικότητας συμβάλει στην αποδόμηση της παρουσίας/απουσίας του εννοιολογικού περιεχόμενου του έργου. Εξαιρετικός και ο Γιαννης Σαμψαλάκης ως Πότζο με σωστές κινήσεις ώστε να κατανοηθεί το δίπολο αφέντη δούλου και ιδιαίτερη αίσθηση του ορίζοντα απουσίας του έργου συμβάλει στη λεκτική αποδόμηση. Αυτή τη λεκτική αποδόμηση τη βλέπουμε έξοχα δοσμένη και από τον Γιάννη Βαρβαρέσο στο ρόλο το Λάκυ (τυχερός) καθώς με συνεχή ρήση του λανθάνοντα-ορθού λόγου δείχνει πλήρη συνείδηση του υπερβατικού «διαλυμένου» αναζήτησης νοήματος. Παράλληλα ο Πέτρος Δημοτάκης επιτονίζει με την παρουσία του στο ρόλο του μικρού αγοριού την ατέρμονη αναμονή και την καθιστική διάσταση της καθημερινότητας.Τη σκηνοθετική σύλληψη υποστηρίζει το σκηνικό οικοδόμημα από τον Βασίλη Παπατσαρούχα που παρουσιάζει μια λοφώδη (μοιάζει με λόφο )κατασκευή σε γκρι μουντό χρώμα ώστε να μοιάζει με μια άχρωμη ανηφορική δυστοπία. Ξεχώρισαν επίσης τα κοστούμια από τον ίδιο καθώς προβάλλουν μια «κλοουνίστικης απόχρωσης» σοβαρότητα και παρουσιάζουν τους χαρακτήρες ως σοβαρούς τρελούς μοιάζοντας σε κάτι από τον βασιλά Λήρ του Σαίξπηρ. Στην εξαιρετική σκηνοθεσία συνεπικουρούν και οι φωτισμοί από το Νίκου Βλασόπουλου που χρωματίζουν τις στιγμές. Παράλληλα η κίνηση από το Χρήστο Στρινόπουλο και η λεκτική απόδοση ως αποτέλεσμα της συμβολής του Κορνήλιου Σελαμσή βοηθούν στην διαλεκτική σχέση κοινού και παράστασης.
Συμπερασματικά, το έργο «Περιμένοντας τον Γκοντό» σε σκηνοθεσία Θωμά Μοσχόπουλου είναι ένα οπτικοποιημένο σύμπαν του Μπεκετικου έργου, ενεργοποιώντας τα κατάλληλα εκείνα σημεία που αποδίδουν το αναζητητικό εννοιολογικό πλαίσιο. Η καθυπόταξη του Μπεκετικού παραλόγου από τον σκηνοθέτη στο συγκεκριμένο έργο είναι αποκαλυπτική για τον τρόπο και αποδεικνύει πως στην καθημερινότητά μας, μας «στοιχειώνει» μια υφέρπουσα ασυνέχεια νοήματος.
Ταυτότητα παράστασης
Μετάφραση: Αλεξάνδρα Παπαθανασοπούλου
Σκηνοθεσία: Θωμάς Μοσχόπουλος
Δραματουργία: Δηώ Καγγελάρη
Σύμβουλος προσωδίας: Κορνήλιος Σελαμσής
Σκηνικά – κοστούμια – video teaser: Βασίλης Παπατσαρούχας
Φωτισμοί: Νίκος Βλασόπουλος
Επιμέλεια κίνησης: Χρήστος Στρινόπουλος
Βοηθός σκηνοθέτη: Στέλιος Θεοδώρου
Β’ βοηθός σκηνοθέτη: Σταύρος Μπαρμπουνάκης
Σχεδιασμός μακιγιάζ: Όλγα Φαλέι
Ζωγραφική εκτέλεση κοστουμιών: Βασίλης Παπατσαρούχας, Στέλλα Παγώνη
Φωτογραφίες: Πάτροκλος Σκαφίδας
Κατασκευή σκηνικού: LAZARIDIS SCENIC STUDIO
Δημόσιες σχέσεις κι επικοινωνια: Μάρθα Κοσκινα
Digital marketing: Κατερίνα Γεωργοπούλου
Διανομή:
Βλαδίμηρος – Πάνος Παπαδόπουλος
Εστραγκόν – Τάσος Ροδοβίτης
Πότζο – Γιάννης Σαμψαλάκης
Λάκυ – Γιάννης Βαρβαρέσος
Αγόρι – Πέτρος Δημοτάκης
Παραστάσεις κάθε Πέμπτη έως Σάββατο στις 21:00 και Κυριακή στις 19:00 στο Θέατρο Πόρτα. Περισσότερες πληροφορίες porta-theatre.gr