Σάμος: Χιλιάδες άνθρωποι εγκλωβισμένοι σε ένα ακόμα νησί-φυλακή

© Dimitris Michalakis/GCR

Σε άλλο ένα κολασμένο στρατόπεδο προσφύγων – αποθήκη ψυχών με απάνθρωπες συνθήκες μετατρέπεται το προσφυγικό camp της Σάμου όπου συνυπάρχουν σκουπίδια, ποντίκια, λύματα και 4.200 στοιβαγμένοι – εγκλωβισμένοι πρόσφυγες, σε ένα χώρο που μπορεί να φιλοξενήσει περίπου 700.

Χιλιάδες πρόσφυγες στο ΚΥΤ της Σάμου δίνοντας αγώνα καθημερινής επιβίωσης στερούμενοι τα απολύτως αναγκαία προσπαθούν απλά να επιζήσουν, χωρίς σωστή παροχή πόσιμου νερού, χωρίς γιατρούς και ιατρικοφαρμακευτική περίθαλψη, με ακατάλληλο και σε μικρές ποσότητες φαγητό, χωρίς θέρμανση, χωρίς καμιά λειτουργική τουαλέτα, χωρίς να έχουν τίποτα να περιμένουν. Οικογένειες και παιδιά που ζουν κάτω από δένδρα, μέσα σε λασπωμένα ρέματα και χωράφια, σε αυτοσχέδιες σκηνές και παραπήγματα, με ανύπαρκτες συνθήκες υγιεινής.

Οι τραγικές και απάνθρωπες συνθήκες στο κολασμένο «στρατόπεδο συγκέντρωσης» προσφύγων στη Σάμο αλλά και η εξαιρετικά αργή και προβληματική διαδικασία αίτησης ασύλου των προσφύγων που ζουν εκεί αποτυπώνονται μέσα από τη συνέντευξη που παραχώρησε στο tetartopress.gr, η δικηγόρος Μαρίζα Κορωνιώτη μέλος της Νομικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες στο νησί.

——-

Ποια είναι η δραστηριότητα του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες στη Σάμο;

Η Μη Κυβερνητική Οργάνωση «Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες» (ΕΣΠ) δραστηριοποιείται στη Σάμο από το Νοέμβρη του 2016 προσφέροντας δωρεάν νομική συνδρομή στους αιτούντες άσυλο. Από τότε που ξεκινήσαμε ήταν πάντα δύο δικηγόροι στην ομάδα και ένας διερμηνέας συνεπικουρούμενοι από συνάδελφους στην Αθήνα όπου εκεί είναι το συντονιστικό μας και τα κεντρικά. Υπάρχει φυσικά και διερμηνεία μέσω τηλεφώνου για ανθρώπους που δεν μιλούν αραβικά.

Αυτό που προσφέρουμε εμείς είναι δωρεάν νομική συνδρομή, κάτι το οποίο είναι πολύ σημαντικό μιας και η πληροφόρηση που λαμβάνει ο κόσμος εδώ για τις υποθέσεις τους είναι ελλειμματική.

Γιατί είναι ελλειμματική η πληροφόρηση; Υπάρχουν άλλοι δικηγόροι στο νησί ή είσαστε μόνο δύο για ολόκληρο το camp;

Το camp, δηλαδή το Κέντρο Υποδοχής και Ταυτοποίησης στο Βαθύ της Σάμου, έχει χωρητικότητα για 700 άτομα. Αυτή τη στιγμή, υπάρχουν στο νησί, 4.200 αιτούντες άσυλο. Στο camp μένουν περίπου οι 4.000 από αυτούς. Αυτό πρακτικά σημαίνει, πως έχει καλυφθεί έξι φορές η χωρητικότητα. Όσον αφορά τη νομική συνδρομή, από το ΕΣΠ, είμαστε εμείς οι δύο. Υπάρχουν άλλοι τέσσερις δικηγόροι από άλλες οργανώσεις. Ουσιαστικά λοιπόν για 4.200 αιτούντες άσυλο -αλλά και για 4.600 που είχε φτάσει το αμέσως προηγούμενο διάστημα- είμαστε συνολικά έξι δικηγόροι. Αναφέρομαι στους δικηγόρους οι οποίοι προσφέρουν δωρεάν συνδρομή γιατί νομίζω πως αυτό είναι και το πρωτεύον, αφού οι άνθρωποι εδώ δεν μπορούν να πληρώνουν τον δικηγόρο. Είναι και κάποιοι οι οποίοι το κάνουν αλλά η μεγάλη πλειοψηφία δεν μπορεί.

Στο ΕΣΠ σαν οργάνωση έχουμε “Open Door Policy”, δηλαδή ανοιχτή πόρτα που ο καθένας μπορεί να έρθει και να ρωτήσει ό,τι θέλει όσον αφορά στο αίτημα ασύλου και στη διαδικασία. Ξεκινάμε παρέχοντας ενημέρωση για οτιδήποτε μέχρι και τον τρίτο βαθμό εξέτασης του αιτήματος (αίτηση ακύρωσης) ενώπιον του διοικητικού εφετείου. Γενικά προσφέρουμε συνδρομή από την αρχή μέχρι το τέλος της διαδικασίας με ότι αυτό συνεπάγεται. Ακόμα, επειδή αυτή τη στιγμή δεν υπάρχει στην ομάδα μας εδώ κάποιος κοινωνικός λειτουργός ή ψυχολόγος, εμείς ως δικηγόροι έχουμε αναλάβει και την παροχή τέτοιων υπηρεσιών στους αιτούντες έτσι ώστε να τους φέρουμε σε επαφή με τις ιατρικές και ψυχοκοινωνικές υπηρεσίες οι οποίες ζητούνται σχεδόν από την πλειοψηφία τους.

Η νομική βοήθεια που λαμβάνουν οι πρόσφυγες στη Σάμο αφορά μόνο τις αιτήσεις ασύλου ή υπάρχουν και άλλα ζητήματα που τους εξυπηρετείτε;

Στη Σάμο η νομική συνδρομή αφορά οτιδήποτε έχει να κάνει με την αίτηση ασύλου τους. Από εκεί και πέρα αν π.χ. μια αιτούσα άσυλο έχει πρόβλημα με το σύζυγό της και θέλει να χωρίσει ή αν είναι θύμα βίας εννοείται πως και σε αυτό θα προσφέρουμε βοήθεια αλλά ως επί το πλείστον η παρουσία μας αφορά ότι έχει να κάνει με την αίτηση ασύλου. Από έκδοση πιστοποιητικών, σύνταξη δικογράφων, προετοιμασία συνέντευξης, σύνταξη υπομνημάτων για πρώτο και δεύτερο βαθμό κ.α.

Ποια είναι η διαδικασία με την οποία προσεγγίζετε τους πρόσφυγες;

Στη Σάμο δεν έχουμε κάποιο χώρο εντός του camp. Έχουμε ένα γραφείο στο οποίο ο κάθε αιτών μπορεί να έρθει και να συζητήσουμε την υπόθεσή του ή να μας ρωτήσει οτιδήποτε θέλει συγκεκριμένες ώρες και μέρες. Το camp εδώ δεν είναι κλειστό. Οι άνθρωποι οι οποίοι μένουν στη Σάμο τους έχει τεθεί γεωγραφικός περιορισμός εντός του νησιού. Σκεφτείτε το σαν μια μεγάλη φυλακή που μπορούν να κινηθούν όπου θέλουν μέσα σε αυτή. Όποτε έρχονται οι ίδιοι και μας βλέπουν.

Τώρα, για το πως μαθαίνουν οι πρόσφυγες για την ύπαρξη των δικηγόρων. Μέσα στο camp υπάρχει ένα κοντέινερ της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ όπου ο καθένας που διανέμει στο camp μπορεί να πάει και να ζητήσεις πληροφορίες. Εκτός αυτού διοργανώνουν και κάποια info sessions. Υπάρχει πάντως πολύ κόσμος, ιδιαίτερα τώρα με τα προβλήματα υπερπληθυσμού, που δεν ξέρει ότι υπάρχουν δικηγόροι ή δεν ξέρει τι είναι αυτοί οι δικηγόροι. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι το αίτημά τους απορρίπτεται ακόμα και σε δεύτερο βαθμό και δεν είχαν ποτέ νομική συνδρομή. Αυτό είναι πολύ σημαντικό γιατί ουσιαστικά δεν γίνεται εξατομίκευση της κρίσης επί του αιτήματός τους και συναντούμε το φαινόμενο οι άνθρωποι αυτοί να αντιμετωπίζονται απλά σαν αριθμοί.

Σε σχέση με τους 4.200 που έχουμε «φιλοξενούμενους» στο στρατόπεδο θέλετε να μου πείτε πως προχωρούν οι αιτήσεις ασύλου; Έχουν όλοι δικαίωμα να αιτηθούν άσυλο και τι σημαίνει χρονικά αυτή η διαδικασία;

Όλοι όσοι είναι εδώ έχουν δικαίωμα υποβολής αιτήματος. Είναι μία διαδικασία η οποία είναι εξαιρετικά αργή και προβληματική για διάφορους λόγους. Όταν κάποιος έρχεται στο νησί, καταγράφεται, του παίρνουν αποτυπώματα και τον ρωτούν αν θέλει να υποβάλει αίτημα ή όχι. Η συντριπτική πλειοψηφία επιθυμεί να υποβάλει αίτημα. Κατόπιν αυτού περνάει γύρω στον ενάμιση μήνα μέχρι να γίνει η πλήρης καταγραφή του αιτήματος. Έπειτα δίνεται στους ανθρώπους ένα ραντεβού για συνέντευξη. Αυτή είναι η πρώτη συνέντευξη στην οποία παίρνουν στον άνθρωπο ένα μικρό ιστορικό με τα βασικά στοιχεία του ώστε να καταγραφεί και να πάρει το δελτίο αιτούντος άσυλο. Από κει και πέρα όταν θα πάρει το δελτίο θα του δοθεί ημερομηνία συνέντευξης, η οποία είναι συνέντευξη ουσίας γιατί ρωτάται για ποιο λόγο εγκατέλειψε τη χώρα του, για ποιο λόγο θεωρεί ότι πρέπει να του δοθεί άσυλο κ.α. Από τη στιγμή που θα γίνει πλήρης καταγραφή μέχρι τη διαδικασία της συνέντευξης μπορεί να περάσει και ένας χρόνος ή και παραπάνω.

Υπάρχουν εξαιρέσεις σε αυτές τις διαδικασίες; Υπάρχουν κάποιες ειδικές ομάδες πληθυσμού οι οποίες να αντιμετωπίζονται ίσως με περισσότερη προσοχή;

Στα νησιά ασχολούμαστε πάρα πολύ με την έννοια της ευαλωτότητας που υπάρχει στο νομό 4375/2016 και στην ουσία λέει ότι κάποιες περιπτώσεις ανθρώπων εξαιρούνται του γεωγραφικού περιορισμού. Ουσιαστικά αυτοί λαμβάνουν δελτίο εξάμηνης διάρκειας και μπορούν να φύγουν στην ενδοχώρα ωσότου να εκδοθεί η απόφαση επί του ζητήματος ασύλου τους. Η ευαλωτότητα έχει να κάνει με εμφανή χαρακτηριστικά των ανθρώπων, όπως π.χ. η εγκυμοσύνη, αλλά και με μη εμφανή όπως π.χ. η υποβολή σε βασανιστήρια. Δηλαδή αν κάποιος αποτελεί θύμα βασανιστηρίων, κάτι το οποίο είναι εξαιρετικά σύνηθες σε ανθρώπους από τη Συρία και το Ιράκ αλλά ακόμα περισσότερο σε αυτούς που έρχονται από αφρικανικά κράτη. Υπάρχουν άνθρωποι οι οποίοι ποτέ δεν θα αναγνωριζόταν η ευαλωτότητα τους -το οποίο είναι πολύ σημαντικό για μία υπόθεση και νομικά και για τον ίδιο τον άνθρωπο- αν δεν τύχαιναν νομικής συνδρομής.

Από την άλλη υπάρχουν ομάδες πληθυσμού οι οποίες αντιμετωπίζονται με προβληματικό τρόπο. Ένα παράδειγμα είναι πως για τους αιτούντες από τη Συρία, το Ιράκ και κάποια άλλα κράτη την πρώτη συνέντευξη τη διεξάγει η EASO (European Asylum Support Office). Η EASO είναι ευρωπαϊκός οργανισμός ο οποίος συνεπικουρεί την Ελληνική υπηρεσία ασύλου στην εξέταση των αιτημάτων ασύλου. Σύμφωνα με το νόμο δεν δικαιούται να εκδίδει αποφάσεις απλώς να συνεπικουρεί. Ωστόσο η εμπλοκή της στη διαδικασία των αιτημάτων ασύλου είναι προβληματική. Για τους ανθρώπους που είναι από τη Συρία η πρώτη συνέντευξη -δηλαδή εκεί που αποφασίζεται αν είναι παραδεκτό το αίτημά τους- διεξάγεται από τη EASO και για όλους βγαίνει η ίδια απόφαση. Αυτό σημαίνει ότι υπάρχει ένα προδιατυπωμένο κείμενο στο οποίο αλλάζουν μόνο τα στοιχεία του αιτούντα. Η πλειοψηφία των αιτημάτων κρίνονται απαράδεκτα στη βάση ότι η Τουρκία αποτελεί ασφαλή χώρα και βγαίνει η ίδια απόφαση. Αυτό υποτίθεται ότι βασίζεται στην κοινή δήλωση μεταξύ Ευρωπαϊκής Ένωσης και Τουρκίας.

© CEAR: Comisión Española de Ayuda al Refugiado

Εκτός από τη νομική υποστήριξη, οι άλλες υπηρεσίες στο camp της Σάμου, παρουσιάζουν και αυτές προβλήματα;

Υπάρχει υποστελέχωση του camp σε ότι αφορά όχι μόνο τις νομικές αλλά και όλες τις άλλες διαδικασίες. Είναι πάρα πολύ λίγοι άνθρωποι που δουλεύουν ας πούμε ενόψει των αιτήσεων που υπάρχουν. Αυτό καθιστά τη διαδικασία μη λειτουργική και μη βιώσιμη. Η δουλειά εδώ είναι πάρα πολύ δύσκολη ακόμα και για τους διοικητικούς υπαλλήλους. Για όλον αυτό τον κόσμο υπάρχει ένας γιατρός και υποστηρικτικά δύο στρατιωτικοί γιατροί που έρχονται ανά βάρδιες. Έχουμε μία ψυχολόγο και αυτή τη στιγμή ενδέχεται να τη χρειάζεται η πλειοψηφία των ανθρώπων που μένουν εδώ. Γιατί ακόμα και να μην έχεις πρόβλημα ψυχικής υγείας όταν έρχεσαι εδώ, κοιμάσαι για μήνες μέσα σε μία σκηνή Χειμώνα – Καλοκαίρι κάτω από αυτές τις συνθήκες σίγουρα θα χρειαστείς βοήθεια.

Είναι άξιο απορίας γιατί να μην υπάρχει κατάλληλη προετοιμασία καθώς αυτή η κατάσταση δεν είναι τωρινή. Γίνεται εδώ και τρεις χειμώνες. Τον πρώτο χειμώνα είσαι απροετοίμαστος. Τον δεύτερο και τον τρίτο; Και μιλάμε για ανθρώπους που ζουν σε αυτές τις συνθήκες πάνω στο βουνό όπου βρέχει πάρα μα πάρα πολύ. Το camp στη Σάμο είναι στημένο πάνω σε λόφο. Οπότε οι άνθρωποι που δεν κοιμούνται στα κοντέινερ -που είναι η πλειοψηφία αυτή τη στιγμή- κοιμούνται στο βουνό, στο δάσος, μέσα στα δέντρα, πάνω στα χώματα χωρίς καμία προστασία από τα καιρικά φαινόμενα. Το μόνο που τους δίνουν όταν έρχονται είναι μία κουβέρτα και αν τους δώσουν και ένα πλαστικό υπόστρωμα λέγοντάς τους πήγαινε βρες να κοιμηθείς. Εκτός αν τους βάλουν σε κάποια σκηνή στην οποία μέσα θα είναι σίγουρα και άλλοι άνθρωποι. Όλα αυτά συν τη μεγάλη αναμονή, συν το γεγονός ότι αυτοί οι άνθρωποι δεν έχουν κάτι να περιμένουν. Το μόνο που μπορούμε να τους πούμε είναι είναι περίμενε και κάνε υπομονή γιατί κανείς δεν ξέρει πότε θα βγει η απόφαση.

Με βάση την εκτίμησή σας, τι πρέπει να γίνει ώστε να προχωρά πιο γρήγορα αυτή η διαδικασία;

Σίγουρα, αυτό που χρειάζεται είναι μία καλύτερη στελέχωση των υπηρεσιών πρώτης υποδοχής και της υπηρεσίας ασύλου. Επίσης χρειάζεται κατάλληλα εκπαιδευμένο προσωπικό. Ειδικά οι άνθρωποι που εξετάζουν τις αιτήσεις ασύλου και παίρνουν τις συνεντεύξεις να έχουν γνώσεις ώστε να μπορούν να αναγνωρίζουν τις ιδιαιτερότητες του κάθε αιτούντα ή αιτούσας. Να μπορούν π.χ. να αναγνωρίζουν αν ένας συνεντευξιαζόμενος έχει πέσει θύμα βασανισμού ή έμφυλης βίας, ώστε να γίνεται σωστά η συνέντευξη αλλά και η συνέχεια της διαδικασίας. Σημαντική είναι επίσης η σωστή στελέχωση των ιατρικών αλλά και ψυχοκοινωνικών υπηρεσιών.

Τέλος, απαιτείται άμεσα καλυτέρευση των συνθηκών ζωής γιατί ειδικά στη Σάμο οι άνθρωποι αυτοί ζουν σε εξαιρετικά απάνθρωπες συνθήκες. Θα έπρεπε να υπάρχει μια μέριμνα ώστε να έχουν όλοι πρόσβαση στα δικαιώματα που δικαιούνται βάση του ελληνικού αλλά και του ενωσιακού δίκαιου.

Πρόσφατα βγήκε μια ανακοίνωση από φορείς της περιοχής η οποία ανέφερε τη μετακίνηση του camp από την περιοχή. Τι συμβαίνει με αυτό; Τι ισχύει;

Υπήρχε μία πρόβλεψη -και ακόμα υπάρχει αν δεν κάνω λάθος- να μετακινηθεί το camp σε κάποιον άλλο χώρο κοντά σε ένα χωριό που λέγεται Μυτιληνιοί, στο σημείο του στρατοπέδου Μοσχονά. Έγιναν κάποιες κινητοποιήσεις από κατοίκους που αντιτάχθηκαν σε αυτό, θεωρώντας πως θα δημιουργηθεί ένα δεύτερο camp και όλος «τυχαίως» εκείνες τις μέρες άγνωστοι έβαλαν φωτιά στο στρατόπεδο Μοσχονά. Από τότε όλο αυτό το θέμα της μετακίνησης έχει παγώσει.

Όλοι αυτοί οι άνθρωποι δεν θα μπορούσαν να μεταφερθούν σε άλλες δομές στην ενδοχώρα; Ποιος θεωρείτε πως είναι ο λόγος που τους κρατούν εγκλωβισμένους στη Σάμο;

Έχει να κάνει με διάφορους λόγους. Από το περασμένο καλοκαίρι έχουν αυξηθεί πολύ οι ροές και όπως είπαμε και νωρίτερα υπάρχει μεγάλος αριθμός αιτήσεων σε εκκρεμότητα. Οι δομές από την άλλη που υπάρχουν στην υπόλοιπη Ελλάδα δεν επαρκούν καθώς θεωρώ πως είναι όλες πλήρεις αυτή τη στιγμή. Οπότε υπάρχει σίγουρα η ανάγκη δημιουργίας νέων δομών φιλοξενίας. Ο σημαντικότερος παράγοντας πάντως που εγκλωβίζει αυτούς τους ανθρώπους στο νησί είναι ο γεωγραφικός περιορισμός εξαιτίας της συμφωνίας Ευρωπαϊκής Ένωσης – Τουρκίας.

Κάποια στιγμή πάντως, προς τα τέλη Νοεμβρίου, όταν ο πληθυσμός είχε φτάσει κοντά στα 4.600 άτομα, εκδόθηκαν ανοιχτά δελτία αναγνώρισης ευαλωτότητας με αποτέλεσμα να φύγουν σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα 200 – 300 άνθρωποι από το νησί. Ουσιαστικά η υπηρεσία ασύλου βρισκόταν σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης και το μόνο που έκανε ήταν αυτό ώστε να αποσυμφορηθεί κάπως το camp.

© Dimitris Michalakis/GCR

Ασυνόδευτα προσφυγόπουλα υπάρχουν στο camp της Σάμου; Υπάρχουν οικογένειες  που κάποια από τα μέλη της να είναι στη Σάμο και άλλα στην ενδοχώρα ή στο εξωτερικό;

Ναι, υπάρχουν. Σύμφωνα με στοιχεία της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ μέχρι και τις 13 Ιανουαρίου το 27% των παιδιών που υπάρχουν στο camp είναι ασυνόδευτα ή χωρισμένα από την οικογένειά τους. Τα παιδιά γενικότερα είναι το 25% του πληθυσμού. Στο camp υπάρχει ένα συγκεκριμένο «επίπεδο» που μένουν τα ασυνόδευτα παιδιά στο οποίο οι συνθήκες διαβίωσης είναι το ίδιο άθλιες όπως και για τον υπόλοιπο πληθυσμό. Υποτίθεται πως το συγκεκριμένο «επίπεδο» κλειδώνει και υπάρχει 24ωρη φύλαξη, αλλά αυτό στην πραγματικότητα δεν συμβαίνει πάντα.

Στη Σάμο υπάρχουν οικογένειες χωρισμένες. Που κάποια από τα μέλη της έχουν προχωρήσει στην ενδοχώρα ή βρίσκονται σε άλλες χώρες. Δεν ξέρω ακριβές αριθμό περιπτώσεων αλλά συμβαίνει γιατί το ότι ανήκουν στην ίδια οικογένεια δεν σημαίνει πως έχουν ίδιες νομικές υποθέσεις. Εκτός αν είναι ανήλικα μέλη οικογένειας και βρίσκονται εδώ με τους γονείς τους.

Σε σχέση με τις συνθήκες διαβίωσης. Υπάρχει θέρμανση το χειμώνα; Υπάρχουν κατάλληλες συνθήκες για να αντιμετωπιστούν οι υψηλές θερμοκρασίες το καλοκαίρι;

Οι άνθρωποι μένουν, είτε σε κοντέινερ είτε σε σκηνές. Υπάρχουν καλοκαιρινές σκηνές τις οποίες τις αγοράζουν μόνοι τους και υπάρχουν και οι σκηνές που είναι στημένες εδώ από το camp. Θέρμανση και κλιματισμός δεν υπάρχουν εκτός ελαχίστων περιπτώσεων που κάποιοι άνθρωποι που ζουν σε κοντέινερ μπορούν να έχουν κλιματισμό. Υπάρχουν ακόμα πολλές περιπτώσεις στις οποίες οι άνθρωποι προσπαθούν να ζεσταθούν με αυτοσχέδιους τρόπους καίγοντας ξύλα ή και άλλα υλικά. Υπάρχουν και άλλες περιπτώσεις που πρόσφυγες προσπαθούν να ζεσταθούν κλέβοντας ρεύμα με ό,τι κινδύνους αυτό συνεπάγεται. Σκεφτείτε τι σημαίνουν τα παραπάνω όταν το τελευταίο διάστημα στη Σάμο βρέχει όλη μέρα. Υπάρχουν νύχτες που έχει 2 βαθμούς με 90% υγρασία.

Το καλοκαίρι, τις μέρες που υπάρχει πολύ ζέστη υπάρχουν πολλά έντομα και πολλά ποντίκια. Μην ξεχνάμε πως οι άνθρωποι ζουν στο δάσος.

Τι ισχύει με το νερό, το φαγητό, την καθαριότητα και τις συνθήκες υγιεινής;

Η καθαριότητα επίσης είναι εξαιρετικά ελλιπής. Κατά καιρούς βλέπουμε στη μία είσοδο του camp μεγάλες σακούλες με σκουπίδια, αλλά δεν νομίζω πως υπάρχει κάποια συστηματική, καθημερινή φροντίδα για την καθαριότητα. Είναι πολύ συχνό το φαινόμενο το camp να είναι πολύ βρόμικο. Υπάρχει κάποια οργάνωση που παρέχει πλυντήρια στους πρόσφυγες για το πλύσιμο των ρούχων τα οποία όμως δεν μπορούν να εξυπηρετήσουν όλο τον πληθυσμό. Οπότε, κάποιοι πηγαίνουν τα ρούχα τους για πλύσιμο σε ιδιώτες ενώ υπάρχουν και άλλοι που αναγκάζονται να πλένουν τα ρούχα τους στις βρύσες στις τουαλέτες.

Ζεστό νερό για μπάνιο δεν υπάρχει. Όλοι κάνουν μπάνιο με κρύο νερό και ακόμα οι τουαλέτες είναι εντελώς ανεπαρκείς, βρώμικες, χωρίς πόρτες και δίπλα στις σκηνές. Εννοείται, επίσης, πως οι πρόσφυγες δεν έχουν κατάλληλα ρούχα και παπούτσια. Είναι πολλοί π.χ. που κυκλοφορούν μέσα στη βροχή με τις σαγιονάρες.

Μέσα στο camp υπάρχει εστιατόριο στο οποίο παρέχονται τρία γεύματα την ημέρα. Οι ουρές εκεί είναι τεράστιες, περιμένεις ώρες μέχρι να πάρεις φαγητό. Πολλοί είναι αυτοί που λένε πως το φαγητό δεν τρώγεται και αγοράζουν μόνοι τους το φαγητό τους. Το Σούπερ μάρκετ στο Βαθύ είναι συνέχεια γεμάτο με πρόσφυγες. Για το φαγητό του camp μιλάνε για κακή ποιότητα και μικρή ποσότητα. Είναι πολλοί που παίρνουν μόνο τον χυμό, το νερό ή το κρουασάν που θα τους δώσουν.

Το πρόβλημα με τους ουρές είναι πάντως ένα βασικό πρόβλημα στην καθημερινότητά τους. Τεράστιες ουρές για να φάνε. Τεράστιες ουρές για να δούνε τον γιατρό -και αν τον δούνε. Τεράστιες ουρές για να ανανεώσουν το δελτίο αιτούντος άσυλο. Όλο αυτό δημιουργεί πολύ πίεση, ένταση και φασαρίες. Κάτι που είναι αρκετά συνηθισμένο ειδικά σε έναν τέτοιο πληθυσμό που αποτελείται από διαφορετικές εθνικότητες, με διαφορετικές κουλτούρες η κάθε μια.

Όλο αυτό που συμβαίνει στη Σάμο είναι κάτω από οποιοδήποτε όριο ανθρώπινης αξιοπρέπειας η οποία καταπατάτε καθημερινά και καταπατάτε σε ευρωπαϊκό έδαφος. Οι άνθρωποι εδώ συνηθίζουν να λένε πως εμείς φύγαμε από πόλεμο, όπου τα βασανιστήρια είναι στην καθημερινότητα περιμένοντας να βρούμε κάτι καλύτερο και τελικά ζουν καταστάσεις που δεν μπορεί να ζήσει κάποιος χωρίς να αρχίσει να αποκτά προβλήματα σωματικά ή ψυχικά.

——-

Διαιωνίζεται το ανθρωπιστικό δράμα σε Ελλάδα και Ευρώπη

Την ίδια στιγμή συνεχίζονται οι καταγγελίες για την αδράνεια των Ευρωπαϊκών αρχών και την ανεπάρκεια των Ελληνικών αρχών αναφορικά με την κατάσταση χιλιάδων προσφύγων στην Ελλάδα, οι οποίοι αντιμετωπίζουν ακόμα έναν χειμώνα εγκαταλελειμμένοι στη τύχη τους.

Ο Βασίλης Παπαδόπουλος, Συντονιστής της Νομικής Υπηρεσίας του Ελληνικού Συμβουλίου για τους Πρόσφυγες χαρακτηριστικά αναφέρει: «Είναι γεγονός ότι ελληνική πολιτεία φέρει μια αδιαμφισβήτητη ευθύνη για τη συνεχιζόμενη έλλειψη σεβασμού προς τα δικαιώματα των προσφύγων και των αιτούντων άσυλο, που βρίσκονται στο έδαφός της. Είναι, ωστόσο, εξίσου αναμφισβήτητο πως η Κοινή Δήλωση ΕΕ-Τουρκίας, που έχει εγκλωβίσει τους αιτούντες άσυλο στα νησιά, είναι ένας πρωταρχικός παράγοντας της εντεινόμενης κατάστασης. Για όσο καιρό θα είναι σε ισχύ, και για όσο καιρό απουσιάζει ένας αποδοτικός μηχανισμός κατανομής της ευθύνης, δεν περιμένουμε να αλλάξουν πολλά, τουλάχιστον όχι για τους ανθρώπους».

Η Ελλάδα αλλά και η Ευρωπαϊκή Ένωση έχοντας εγκαταλείψει τη διαδικασία μετεγκατάστασης -με μόλις το ένα τρίτο των συμφωνηθέντων μεταφορών- ουσιαστικά αδιαφορώντας για την επίλυση του προβλήματος, επιλέγουν να αλληθωρίζουν, όταν τους υπενθυμίζεται η κατάσταση στην οποία παραμένουν αυτοί οι άνθρωποι. Είναι ντροπή να διαιωνίζεται αυτό το ανθρωπιστικό δράμα, το οποίο εκτυλίσσεται σε ευρωπαϊκό έδαφος.

Το Ελληνικό Συμβούλιο για τους Πρόσφυγες (ΕΣΠ) και το CEAR δημοσίευσαν μαζί ένα βίντεο για τα δικαιώματα των προσφύγων στην Ελλάδα. Το βίντεο αποτελεί μέρος ενός προγράμματος με συνεργασία του CEAR και του ΕΣΠ και με την υποστήριξη του Δήμου Μαδρίτης, με στόχο την παροχή περισσότερων από 100 θέσεων αξιοπρεπούς υποδοχής για ευάλωτες, κυρίως, ομάδες προσφύγων στην Ελλάδα, καθώς και την παροχή νομικής συμβουλευτικής και την υλοποίηση δράσεων προάσπισης και ευαισθητοποίησης για την κατάσταση των προσφύγων στη χώρα.