Στρατηγικής σημασίας εξέλιξη για τους γύπες η απόρριψη του ΑΣΠΗΕ «Καλοβούνι» στα Ακαρνανικά Όρη

Στρατηγικής σημασίας εξέλιξη με πολλαπλές προεκτάσεις για την προστασία των Όρνιων και των κρίσιμων για αυτά βιότοπών τους αναμένεται να αποτελέσει η απόρριψη του αιολικού σταθμού στη θέση «Καλοβούνι» Αιτωλοακαρνανίας, εντός της Σημαντικής Περιοχής για τα Πουλιά GR090 «Ακαρνανικά Όρη», από την Αποκεντρωμένη Διοίκηση Πελοποννήσου – Δυτικής Ελλάδας – Ιονίου (ΑΔΠΔΕΙ). Όπως αναλυτικά αναφέρει η Ελληνική Ορνιθολογική  Εταιρεία:

Η συγκεκριμένη θέση αποτελεί σημαντική περιοχή αναζήτησης τροφής και κούρνιας για τους γύπες, καθώς και τακτικός διάδρομος μετακίνησης τους, όπως επιβεβαιώνεται και από τα στοιχεία δορυφορικών πομπών που υπέβαλε η Ελληνική Ορνιθολογική Εταιρεία στη δημόσια διαβούλευση του έργου, ταυτόχρονα με τον σχολιασμό για άλλες κραυγαλέες παραλείψεις της Ειδικής Οικολογικής Αξιολόγησης (ΕΟΑ) του έργου.

Η σημασία της συγκεκριμένης εξέλιξης έγκειται κυρίως στο γεγονός ότι τόσο η απόφαση απόρριψης, όσο και οι αρνητικές γνωμοδοτήσεις των αρμόδιων υπηρεσιών (κυρίως της Μονάδας Διαχείρισης Προστατευμένων Περιοχών Κοιλάδας Αχελώου και Αμβρακικού Κόλπου του ΟΦΥΠΕΚΑ και της Διεύθυνσης Διαχείρισης Φυσικού Περιβάλλοντος και Βιοποικιλότητας του ΥΠΕΝ), βασίζεται στο γεγονός ότι η κατασκευή του έργου αναμένεται να επιφέρει σημαντικές επιπτώσεις λόγω πρόσκρουσης στο Όρνιο και έρχεται σε αντίθεση με τους στόχους του Εθνικού Σχεδίου Δράσης (ΕΣΔ) για το συγκεκριμένο είδος, το οποίο έχει θεσμοθετηθεί με Υπουργική Απόφαση και υλοποιείται στο πλαίσιο του προγράμματος LIFE-IP 4 NATURA.

Ιδιαίτερη σημασία έχει το γεγονός πως, ο εκτοπισμός των αρπακτικών πουλιών από τα σημαντικά για αυτά ενδιαιτήματα από τη χρήση των προτεινόμενων μέτρων μετριασμού των επιπτώσεων (δηλαδή των πολυδιαφημιζόμενων «ορνιθολογικών ραντάρ»), αναφέρεται ως αυτοτελής λόγος απόρριψης του έργου. Πρόκειται αναμφίβολα για μία αναγνώριση της ορθότητας της θέσης που έχει διαχρονικά εκφράσει η Ορνιθολογική ως προς τη χρήση των συστημάτων αυτών σε σημαντικές περιοχές για τα πουλιά. Σημειώνεται ότι η σκοπιμότητα χρήσης και η αποτελεσματικότητα των συγκεκριμένων συστημάτων σε περιοχές έντονης παρουσίας αρπακτικών έχει αμφισβητηθεί πρόσφατα ξανά από το ΥΠΕΝ (γνωμοδότηση για τους ΑΣΠΗΕ στη Νιάλα Αγράφων) και τον ΟΦΥΠΕΚΑ (περιστατικό πρόσκρουσης Μαυρόγυπα σε ανεμογεννήτρια με ραντάρ).

Εξαιτίας της παραπάνω τεκμηρίωσης καθίσταται υποχρεωτική, πλέον, η απόρριψη και των υπόλοιπων ΑΣΠΗΕ στα Ακαρνανικά Όρη που βρίσκονται σε διαδικασία αδειοδότησης, σε αποδεδειγμένα (μέσω των δεδομένων από δορυφορικούς πομπούς) εξίσου ή και περισσότερο κρίσιμες θέσεις για τα Όρνια.

Πρόκειται για τον ΑΣΠΗΕ «Μπουμιστος» στην ομώνυμη κορυφή των Ακαρνανικών, καθώς και τους ΑΣΠΗΕ στις θέσεις «Μέγα Όρος», «Κουρούπα», «Κανατάκι» (ακριβώς δίπλα στον ΑΣΠΗΕ Καλοβούνι) και «Καλλίδρομος-Βελούτσα» (επανυποβλήθηκε παρά την αρχική απόρριψη του), οι οποίοι μάλιστα μαζί με τον ΑΣΠΗΕ «Καλοβούνι» ανήκουν όλοι στον ίδιο φορέα εκμετάλλευσης, δηλαδή ένας και μόνο φορέας «έσπασε» έναν τεράστιο ΑΣΠΗΕ που καταλαμβάνει όλες τις κορυφές του Νότιου Ξηρόμερου σε επιμέρους έργα και αιτείται την κατά μόνας αδειοδότησή τους.

Η απόφαση απόρριψης και το σκεπτικό της, παράλληλα, εκθέτει ανεπανόρθωτα και την Περιφέρεια Δυτικής Ελλάδας που, με σωρεία μεθοδεύσεων και εν πλήρει γνώσει της σημασίας της περιοχής για το απειλούμενο Όρνιο, αδειοδότησε μέσω «σαλαμοποίησης» τις 15 ανεμογεννήτριες της Ένωσης Αγρινίου στον κεντρικό όγκο των Ακαρνανικών, δηλαδή σε περιοχές με ακόμα εντονότερη παρουσία των Όρνιων (σε σχέση με το Καλοβούνι), λόγω της άμεσης γειτνίασης με τις θέσεις φωλιάσματος.

Θεωρούμε, ωστόσο, βέβαιο πως με βάση τα επιστημονικά δεδομένα που προέρχονται από το ΕΣΔ, σε συνδυασμό με τη σχετική παρέμβαση της Γενικής Διεύθυνσης Περιβάλλοντος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προς το ΥΠΕΝ (ως συντονιστή του προγράμματος LIFE), θα αποτραπεί εντέλει η εγκατάστασή τους.

«Η απόφαση απόρριψης του ΑΣΠΗΕ Καλοβούνι αποτελεί μία –δυστυχώς σπάνια στην πραγματικότητα της περιβαλλοντικής αδειοδότησης της Ελλάδας- επικράτηση της επιστημονικότητας και της κοινής λογικής» επισημαίνει ο Αποστόλης Καλτσής, Συντονιστής για την Ορνιθολογική στο Πρόγραμμα LIFE IP 4 NATURA.

«Τα στοιχεία τόσο από τους δορυφορικούς πομπούς, όσο και από την επιτόπια παρακολούθηση είναι ακλόνητα ως προς την τεράστια σημασία των Ακαρνανικών Ορέων για τη διατήρηση των γυπών στην ηπειρωτική Ελλάδα. Ο αποκλεισμός εγκατάστασης νέων ανεμογεννητριών σε αυτές τις κρίσιμες ζώνες διατήρησης των γυπών αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση για να είναι βιώσιμες οι παρεμβάσεις του Εθνικού Σχεδίου Δράσης και είμαστε ικανοποιημένοι που οι προσπάθειές μας προς αυτή την κατεύθυνση αρχίζουν να αποδίδουν».