The Last Drive – Μια “τελευταία βόλτα” που ξεκίνησε 35 χρόνια πριν και ακόμα μας ταξιδεύει

Αν η μουσική και τα τραγούδια διαμορφώνουν χαρακτήρες στο αποτύπωμα που αφήνουν πάνω μας, έστω και εν αγνοία μας, ίσως υπάρχουν μουσικοί, τραγουδιστές και συγκροτήματα όπου διαμορφώνοντας το χαρακτήρα των τραγουδιών τους ξεπερνούν, πιθανόν ασυνείδητα, τις προσδοκίες ή την εκάστοτε πηγή έμπνευσης τους.

Ίσως πάλι πρόκειται για μια αμφίδρομη σχέση που διαμεσολαβητικά συντελείται στο βάθος μιας απρόσκλητης συνάντησης κοινού και δημιουργών, στο περιθώριο που αφήνουν οι νότες, τα ακόρντα, το κούρδισμα, η μπότα των ντραμς, τα ρεφρέν στις χαρακιές και στα αυλάκια του βινυλίου ή του αισθητήρα που διαβάζει το cd.

Ό,τι κι αν είναι πάντως, δεν μπόρεσα ποτέ να εντάξω τον λόγο μου ή τα κείμενα μου σε μια λογική αντικειμενικότητα όταν ξεκίναγα να μιλήσω ή να γράψω για αγαπημένες μουσικές, τραγουδιστές ή μπάντες για την καλλιτεχνική αξία τους η οποία συναγωνίζεται την ανθρώπινη ποιότητα και μετουσιώνεται εκφραστικά στις παρτιτούρες όσων αγαπώ να ακούω, ειδικά σε μια εποχή φτήνιας και εκμαυλισμού των πάντων.

Κι αν το πρώτο ενικό στις εισαγωγές παρόμοιων κειμένων, δεν είναι η καλύτερη επικοινωνία ας με συγχωρήσουν όσοι και όσες μας κάνουν ενίοτε την τιμή να μας διαβάζουν.

Αλλά όταν μιλάς με τον Άλεξ Καλοφωλιά, παρασύρεσαι από το πογκρόμ των ήχων, τον ψυχεδελικό απόηχο της μουσικής τους, το θόρυβο που συντελείται μέσα σου από τα όσα ακούς στις απαντήσεις του, ως η φυσική συνέχεια του μουσικού εμβληματικού φαινομένου που ακούει στο όνομα Last Drive σαν να είσαι σε ακόμα ένα ολοζώντανο live τους.

Μια γενιά που τραγούδησε, χόρεψε, εκφράστηκε και προχώρησε ένα βήμα μπροστά, παρέα τους, ίσως ξεπέρασε, σε αυτή τη μακροχρόνια πορεία των Last Drive, έναν ψευδεπίγραφο ιδεαλιστικό αντικομφορμισμό, διασκευάζοντας τον σε αληθινή καθημερινή ζωή, ταυτιζόμενη με την επιτυχία που έγραφε ή διασκεύαζε η μπάντα τα τραγούδια της. Στα χνάρια μιας μορφοποιμένης μουσικής αντισυμβατικότητας εν αγνοία μας αλλά με πλήρη συνείδηση από τους ίδιους τους Last Drive.

Ακούγοντας τον τελευταίο ομώνυμο δίσκο τους, αντιλαμβάνεσαι με την πρώτη ότι η αναμονή αυτή άξιζε και με το παραπάνω. Μια μουσική κοπάνα που στην επιστροφή από την απουσία τους επανεμφανίζονται με εξαιρετικές συνθέσεις, σε μια από τις καλύτερες κυκλοφορίες που θα ακούσει κανείς στην εγχώρια σκηνή. Και κάτι μου λέει πως ως καλεσμένοι τους θα απολαύσουμε μέσα στο καλοκαίρι στις συναυλίες τους, μουσικές καταιγίδες, κόντρα στο καύσωνα της μουσικής πλήξης και ανίας μας.

Καλή ακρόαση…

Άλεξ να σε ευχαριστήσω κατ’ αρχάς που δέχθηκες να επικοινωνήσεις με τους αναγνώστες του τέταρτου. Θα ξεκινήσω την κουβέντα μας αυτή με μια κλασική ερώτηση για να μάθουμε πως προέκυψε το όνομα της μπάντας και ποιος ήταν ο νονός;

Εγώ ευχαριστώ για την ευκαιρία. Η ιστορία είναι πως Last Drive ήταν η ονομασία ενός κοκτέιλ στο μπαρ που συχνάζαμε όταν στήναμε την μπάντα. Ο Χρήστος κοίταξε μια μέρα τον κατάλογο και μας ανακοίνωσε σοβαρός «Αυτό είναι το όνομα του γκρουπ». Δεν αμφισβητήθηκε ποτέ, συμπύκνωνε όλη την μυθολογία του ροκ εν ρολ για μας τότε.

Rock & roll, underground, punk, garage, metal μαζί με τόσες άλλες εκδοχές της rock, θεωρείς ότι πρέπει να εμπεριέχουν και ένα ένα είδος πολιτικής στράτευσης στα ακούσματα τους αξιακά ως λαϊκά τραγούδια;

Όχι απαραίτητα. Με εξαίρεση το πανκ αυτά τα είδη δεν είχαν απαραίτητα μια ξεκάθαρα ανταγωνιστική κοινωνικά διάθεση, έστω και αν έμμεσα εξέφρασαν ευρύτερα αιτήματα χειραφέτησης που κοντραρίστηκαν στα ίσια με τον συντηρητισμό, κάνοντας τον κόσμο καλύτερο σε ορισμένα πεδία. Όμως πιστεύω ότι υπάρχει μία πνοή ελευθερίας στο ίδιο το ροκ εν ρολ, που κάνει τα πράγματα πιο εύκολα όταν διαλέγεις που θα σταθείς πολιτικά και κοινωνικά.

Γιατί αγγλικός στίχος και όχι ελληνικός;

Στην αρχή το πράγμα ήταν ένας καθρέφτης των επιρροών μας, και ο αγγλικός στίχος ήταν εκεί, μαζί με τη δυνατότητα για μια πιο εύκολη τοποθέτηση των συλλαβών σε σχέση με τον ρυθμό. Στην πορεία ήταν μία προσπάθεια όλο αυτό, να βελτιωθείς ώστε να μπορέσεις να εκφραστείς όλο και καλύτερα.

Η μόδα στις μπάντες και τους τραγουδιστές είναι προϊόν ενός μουσικού κύκλου που ορίζεται από τη μουσική βιομηχανία ή τον κύκλο αυτόν πιστεύεις ότι τον ανοίγουν και τον κλείνουν οι ίδιοι οι μουσικόφιλοι ανάλογα με το τρόπο που βιώνουν τα ακούσματα κάθε εποχής;

Νομίζω ότι έχει να κάνει με το δεύτερο, ειδικά τώρα που η μουσική βιομηχανία έχει κατακερματιστεί και νέες μορφές της υλοποιούνται. Υπάρχουν στοιχεία σε κάθε ρεύμα λαϊκής μουσικής που αποκρυσταλλώνουν αιτήματα ή συλλογικά τραύματα των καιρών και αυτό συνδυάζεται με ένα συγκεκριμένο ήχο. Γεννιέται έτσι η φωνή κάθε εποχής. Έτσι έγινε με το ροκ εν ρολ, το μπλουζ, τη φολκ, τη ψυχεδέλια, το πανκ ή το ραπ. Η μουσική βιομηχανία δεν είχε ποτέ τις ικανότητες να επινοήσει ένα αυθεντικό μουσικό ρεύμα, μπορούσε απλώς να ενσωματώσει κάτι που ήδη υπήρχε και να αναπαράγει μαζικά.

Ποιες ήταν οι βασικές επιρροές σας; Αφήνουν το στίγμα τους στις νέες δουλείες που παρουσιάζετε;

Ξεκινήσαμε να παίζουμε στον απόηχο του πανκ ροκ και αυτό όρισε σε μεγάλο βαθμό την προσέγγισή μας στη μουσική. Το ζητούμενο ήταν η αμεσότητα, και μία πίστη ότι τουλάχιστον στην αρχή μπορούσες να τα καταφέρεις χωρίς να διαθέτεις τυπική παιδεία στη μουσική, με βασικό οδηγό το αυτί σου και απλές φόρμες. Αυτό πιστεύω ότι θα υπάρχει σε όλες μας τις δουλειές για όσο παίζουμε. Σαν είδη, το ροκ εν ρολ και το γκαράζ πανκ σε όλες τις εκδοχές του με έμφαση τις σκηνές της Νέας Υόρκης και του Ντιτρόιτ στη δεκαετία του 70.

Έχει ένα ενδιαφέρον να μάθουμε τη συνάντηση σας με τον κόσμο των κόμικς και τις αφίσες των συναυλιών σας που διακοσμούσαν. Πώς ξεκίνησε όλο αυτό;

Η εικονογραφία του ροκ εν ρολ εμπερικλείει σε μεγάλο βαθμό τα κόμικ -υπήρξαν παράλληλα, βλέπουμε μια αλλεπίδραση που εμφανίζεται στις αφίσες και τα εξώφυλλα. Όσο μας αφορά, ανήκαμε πάντοτε σε μία ευρύτερη ομάδα στην οποία ανήκαν και άνθρωποι που ασχολούνταν με την εικόνα- φωτογράφοι, σχεδιαστές ή γραφίστες. Μέσα από αυτή την επαφή μας προέκυψαν οι εικόνες γύρω από την μπάντα. Η γλώσσα των κόμικ ταιριάζει με την γλώσσα του ροκ εν ρολ. Για τους Last Drive η κορύφωση της σχέσης τους με τα κόμικ ήρθε το 2011, με την κυκλοφορία του «At the Drive Ink» όπου έλληνες δημιουργοί κόμικ επιχείρησαν μια θεματική προσέγγιση στα τραγούδια του δίσκου μας που είχε τότε κυκλοφορήσει πρόσφατα, του Heavy Liquid, με έξοχα αποτελέσματα.

Διαφοροποιούνται μουσικά οι περίοδοι του σήμερα και του τότε από τον τρόπο που επικοινωνεί η μπάντα με το κοινό της ή τον κόσμο ευρύτερα; Άλλαξε ο τρόπος που ως δημιουργοί ωθήστε σε αυτό που λέμε έμπνευση;

Το ροκ εν ρολ μας έδωσε τρόπους να διαπραγματευτούμε την ύπαρξή μας μέσα στην κοινωνία, να αντιμετωπίσουμε τις αντιφάσεις γύρω και μέσα μας και μαζί ένα πανίσχυρο μέσο για να εκφραστούμε και να διασκεδάσουμε με τον δικό μας τρόπο. Τα μέσα επικοινωνίας ήταν περιορισμένα σε σχέση με σήμερα, έκλεινες περιοδείες στο εξωτερικό με γράμματα και υπεραστικά τηλεφωνήματα. Σήμερα μπορείς να επικοινωνήσεις με οποιονδήποτε ανά πάσα στιγμή. Όμως η πιο βασική πλευρά της αλληλεπίδρασης κοινού – μουσικού, η ζωντανή εκτέλεση, δεν άλλαξε. Όσον αφορά την έμπνευση, νομίζω ότι έρχεται από την αντανάκλαση της πραγματικότητας σε ένα άχρονο κομμάτι της ανθρώπινης ψυχής, και αυτή η διαδικασία είναι πάντοτε η ίδια.

Η ακουστική εκδοχή των κομματιών που ακούμε στα live σας αποτελεί ένα νεοτερισμό ώστε να ανοίξει ένας νέος δίαυλος επικοινωνίας και με ένα άλλο κοινό ή ήταν ένας πειραματισμός που υλοποιήθηκε βγάζοντας τον θόρυβο από τις μουσικές σας;

Ήταν μια μεταβατική περίοδος, που μας βοήθησε να «δέσουμε» περισσότερο με τη νέα μας σύνθεση μετά τον ερχομό του Στέφανου, και συγχρόνως μας έφερε μπροστά στις βασικές δομές των τραγουδιών και την πρόκληση να τα αποδώσουμε χωρίς ένα βασικό στοιχείο τους, τον θόρυβο. Τελικά το όλο πράγμα κατέληξε ημι-ακουστικό ή ημι-ηλεκτρικό, αλλά ήταν τρομερά ενδιαφέρον.

Αν γίνονται κατανοητοί οι λόγοι που οδήγησαν την μπάντα να διαλυθεί, ποια ήταν η ανάγκη που οδήγησε στην επανασύστασή της;

Νομίζω η ανάγκη για εξομάλυνση της σχέσης μας με ένα πολύ μεγάλο κομμάτι της ζωής μας -όταν φτιάξαμε τους L.D. ήμαστε σχεδόν παιδιά- και μια περιέργεια αν αυτό θα μπορούσε να λειτουργήσει κάτω από άλλους όρους και να δημιουργήσει ξανά μουσική.

Οι fans της μπάντας με την τότε διάλυσή σας, μιλούν για μια αναπάντεχα μουσικά τραυματική εμπειρία που δεν μπορούσαν να πιστέψουν. Το εισπράξατε και πώς:

Η εμπειρία της διάλυσης ήταν τραυματική και για μας σε προσωπικό επίπεδο, γιατί είχαμε ποντάρει στο συγκρότημα τα πάντα, όνειρα, σχέσεις, ζωή. Όμως παρόλο που φάγαμε τα μούτρα μας αυτό μας ωφέλησε γιατί είχαμε το χρόνο να αναπτυχθούμε μουσικά και προσωπικά και έξω από την «μήτρα» των Last Drive. Επιπλέον, αν και το διάστημα που ήμαστε ανενεργοί με τους Drive καταλαβαίναμε ότι η διαδρομή τους είχε αφήσει το αποτύπωμά της, ήταν πραγματικά λυτρωτικό όταν είδαμε να γίνεται δεκτή με τέτοια αγάπη η δουλειά μας όταν ξαναβρεθήκαμε.

Θα ήθελα να μας πεις τι είναι το Drive Tribe και τι άξια έχει για την μπάντα η δημιουργία του;

Το Drive Tribe είναι άνθρωποι που αλληλεπιδρούν και αναπτύσσουν ένα κοινό κώδικα μαζί αλλά και ανεξάρτητα από την μπάντα, και πιστεύω ότι αυτό είναι υπέροχο. Είναι όλη αυτή η κίνηση μέσα στο χρόνο και οι παρέες που έχουν στηθεί μέσα και γύρω της, οι Last Drive είναι η αφορμή, η επαφή των ανθρώπων είναι το σημαντικό.

Σε μια συνέντευξη παλιότερα λες ότι είναι πολύ επικίνδυνο να ζεις από τη μουσική στην Ελλάδα και δη από αυτή τη μουσική που φτιάχνετε εσείς. Πιστεύεις πως ο βιοπορισμός θα αλλοίωνε τα μουσικά και τα προσωπικά χαρακτηριστικά σας ή τον τρόπο που θα καλούσασταν να επικοινωνήσετε με το κοινό;

Ίσως κάτι τέτοιο να ίσχυε παλιότερα, όμως δεν το πιστεύω πλέον. Υπάρχουν πάρα πολλοί μουσικοί που ζουν από τη μουσική τους -κάθε είδους- χωρίς να χρειάζονται να κάνουν εκπτώσεις. Σε μεγάλο βαθμό αυτό οφείλεται στα νέα μέσα και την εμβέλεια της πληροφορίας. Όμως οι Last Drive -ίσως λόγω χαρακτήρα- δεν είχαν ποτέ καλή σχέση με τη μουσική ως βιοποριστικό μέσο. Οπότε η αρχική φράση δεν ήταν ένα μάθημα για όλους, αλλά ήταν σίγουρα ένα μάθημα για μας.

Είναι δημιουργικά απελευθερωτική η διαδικασία να μη γράφονται μουσικές και τραγούδια κάτω από τις συγκεκριμένες δεσμεύσεις των συμβολαίων με δισκογραφικές;

Για να πω την αλήθεια, δεν θυμάμαι ποτέ να γράψαμε κάτω από πίεση για να παράγουμε υλικό. Οπότε γνωρίζουμε τη μία πλευρά του νομίσματος.

Σου περνάει από το μυαλό ο φόβος μήπως χαθεί η μουσική ζωντάνια της μπάντας, αυτό το γαμάτο πάρτι που συντελείται σε κάθε live και μεταβληθείτε σε ένα μουσειακό σχήμα που διεκπεραιώνει μια συναυλία άρτιας επαγγελματικής εμπορικής επανάληψης;

Αν συμβεί κάτι τέτοιο, εύχομαι να είμαστε οι πρώτοι που θα το πάρουμε είδηση.

Η τελευταία σας δουλειά που θα ακούσουμε και στα επόμενα live είναι ένας συγκερασμός, ένα απόσταγμα της διαδρομής και του αποτυπώματος που αφήνει ο μουσικός χρόνος; 

Δεν το βλέπω σαν απόσταγμα, αλλά όπως και τους υπόλοιπους δίσκους μας σαν ένα αποτύπωμα της χρονικής περιόδου που προηγήθηκε της ηχογράφησής του – και ήταν μια περίοδος δύσκολη για όλους και διαλυτική για κάποιους. Ταυτόχρονα έπρεπε να φροντίσεις κάθε ψήγμα ελπίδας και αισιοδοξίας που μπορούσε να μείνει ζωντανό. Υπάρχουν αυτοί οι δύο πόλοι μέσα στον δίσκο και δεν θα μπορούσε να είχε προκύψει κάποια άλλη στιγμή.

Τι έχεις να πεις στα νέα αγόρια και κορίτσια που στήνουν τώρα τις μπάντες τους, έχοντας στο πίσω μέρος του μυαλού τους τη δική σας πορεία εμπνεόμενοι από τις επιτυχίες σας;

Ότι σημασία δεν έχει που θα φτάσεις, αυτό δεν εξαρτάται πάντα από σένα. Αλλά έχει σημασία να συνεχίζεις το ταξίδι ολόκληρος, και αυτό είναι δική σου υπόθεση.

Να κλείσουμε ευχαριστώντας σε, με μια ίσως δισυπόστατη ερώτηση. Τι είναι το Rock & Roll τελικά σήμερα για τους Last Drive και τι θα άλλαζες αν θα ξαναγυρνάγαμε πάλι στην αρχή σας;

Το τι είναι ροκ εν ρολ δεν έχει αλλάξει πολύ από αυτό που σου είπα ότι ήταν όταν ξεκινούσαμε – έχουν αλλάξει οι όροι, αλλά το μέσο παραμένει το ίδιο. Όσο για το αν θα αλλάζαμε κάτι, πιστεύω πως όχι. Όλα είχαν τη σημασία τους, και οι καλές αλλά και οι άσχημες στιγμές. Οι δεύτερες, ίσως μεγαλύτερη.

Περισσότερα για τους The Last Drive θα βρείτε στις σελίδες τους:
The Last Drive | youtube