«Θεσμοφοριάζουσες», μια απρόσμενα διαφορετική κωμωδία

Σαν μια διακοπή από την ανδροκρατούμενη κοινωνία, οι γυναίκες καλούνται να γιορτάσουν ένα τετραήμερο εκεί κάπου στη φθινοπωρινή ισημερία, τα Θεσμοφόρια, μια γιορτή αφιερωμένη κατά κύριο λόγο στη θεά Δήμητρα, στην κόρη της Αφροδίτη και στον πλούτο. Στην ανάπαυλα αυτή, είναι θεσμός για την Αθήνα η απαγόρευση των ανδρών στους ναούς. Έτσι οι γυναίκες χωρίς καταπίεση από τους άνδρες χαίρονται και γιορτάζουν ελεύθερες. Ευτυχώς από τότε η κοινωνία μας έχει εξελιχθεί και οι γυναίκες απολαμβάνουν χωρίς ανάπαυλα τον σεβασμό και την ισότητα από τους συζύγους τους. Ή μήπως όχι;

Στην κωμωδία του Αριστοφάνη «Θεσμοφοριάζουσες» που διδάχθηκε το 411 π. Χ στα μεγάλα Διονύσια παρουσιάζεται το γυναικείο φύλλο σε θέση ισχύος έναντι στο ανδρικό και σατιρίζεται έντονα ο Ευριπίδης και η αντιπάθειά του προς τις γυναίκες μέσα από τη διακωμώδηση των τραγωδιών του «Ελένη», «Τήλεφος», και «Ανδρομέδα».

Στις «Θεσμοφοριάζουσες» σε σκηνοθεσία του Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου που παρακολουθήσαμε στο πλαίσιο του 37ου φεστιβάλ Πάτρας – θεσμός αρχαίου δράματος, είδαμε μια παράσταση με συνοχή, πολύ καλή χημεία του χορού και με συγκεκριμένη παντομιμική δραματοποίηση.

Στις Ιαμβικές σκηνές ο Μάκης Παπαδημητρίου (Μνησίλοχος) με τον Γεώργιο Χρυσοστόμου (Τοξότης) χάριζαν συνεχές γέλιο στους θεατές χωρίς να κουράζουν και το κυριότερο, φωτογραφίζοντας καταστάσεις του σήμερα δίχως να προσιδιάζει η παράσταση με επιθεώρηση όπως χρησιμοποιούνται συνήθως οι κωμωδίες του Αριστοφάνη. Ιδιαίτερο ρόλο έπαιξε η μετάφραση του Παντελή Μπουκάλα που κρατούσε το κοινό στη ροή της παράστασης και ακόμα και αν κάποιος δεν ήξερε τις τραγωδίες του Ευριπίδη, μπορούσε εύκολα να παρακολουθήσει τα δρώμενα.

Οι φωνές όλων των ηθοποιών ήταν με καθαρή άρθρωση και είχαν αποτελεσματική φωνητική παρουσίαση. Οι χειρονομίες τους ήταν διαχυτικά λεπτομερείς και γινόταν χρήση όλου του σώματος ενώ είχαμε εκτεταμένη παρεμβολή του χορού που ξεχώρισε με την προσαρμογή θρησκευτικών χορών και νικηφόρων αστείων -ειδικά οι μικρότεροι χαρακτήρες κινούνταν στο επίπεδο της καρικατούρας-, ενώ ατμόσφαιρα ήταν χιουμοριστική και ασυγκράτητη στη ροή.

Ιδιαίτερη μνεία αξίζει ο Μάκης Παπαδημητρίου στον ρόλο του Μνησίλοχου, που εξέφραζε υπονοούμενα και αστεία ενώνοντας το χθες με το σήμερα ενώ είχε ευρεία σχέση με τους άλλους και ενεργητική σχέση με το κοινό. Ο Γεώργιος Χρυσοστόμου παρεμβαλλόταν συνέχεια στον χορό και στον ρόλο κωμικού ήρωα που βοηθούσε στην εξέλιξη της πλοκής ήταν εξαιρετικός ενώ και ο Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος σαν Ευριπίδης χάρισε άφθονο γέλιο μιμούμενος έναν Ευριπίδη που στο τέλος πετυχαίνει τον σκοπό του προσεταιρίζοντας τις γυναίκες. Τέλος να πούμε ότι τα κουστούμια από τον Άγγελο Μεντή, ήταν εξαιρετικά με αρχαίες εικόνες ζωγραφισμένες πάνω τους, ενώ το Ινδιάνικο στυλ στα κουστούμια και στο σκηνικό ήταν διάχυτο.

Η κωμωδία «Θεσμοφοριάζουσες» σε σκηνοθεσία Βαγγέλη Θεοδωρόπουλου, εντυπωσιάζει ευχάριστα, χαρίζοντας συνεχές χαμόγελο, ξεφεύγοντας από το καταγγελτικό ύφος των σύγχρονων παραστάσεων των κωμωδιών του Αριστοφάνη και κρατάει σε κάθε σκηνή προσηλωμένους τους θεατές αντλώντας από αυτούς το γέλιο.

Συντελεστές

Μετάφραση: Παντελής Μπουκάλας
Σκηνοθεσία: Βαγγέλης Θεοδωρόπουλος

Μουσική: Νίκος Κυπουργός
Κοστούμια: Άγγελος Μέντης
Σκηνικά: Μαγδαληνή Αυγερινού
Χορογραφίες: Σεσίλ Μικρούτσικου
Σχεδιασμός φωτισμών: Σάκης Μπιρμπίλης
Βοηθός Σκηνοθέτη: Παντελής Δεντάκης

Βοηθός σκηνογράφου: Τζίνα Ηλιοπούλου

Βοηθός ενδυματολόγου: Σεμίνα Λανταβού
Μουσική διδασκαλία: Αναστάσης Σαρακατσάνος

Παίζουν:
Μάκης Παπαδημητρίου (Μνησίλοχος)
Οδυσσέας Παπασπηλιόπουλος (Ευριπίδης)
Γιώργος Χρυσοστόμου (Αγάθωνας, Tοξότης)
Νάντια Κοντογεώργη (Μίκα)
Ελένη Ουζουνίδου (Κηρύκαινα)
Άνδρη Θεοδότου (Κρίτυλλα)
Μαρία Κατσανδρή (Φιλίστη)
Γιώργος Παπαγεωργίου (Υπηρέτης του Αγάθωνα, Κλεισθένης)

Χορός: Βαλέρια Δημητριάδου, Ειρήνη Μακρή, Κατερίνα Μαούτσου, Ίριδα Μάρα, Φραγκίσκη Μουστάκη, Ελένη Μπούκλη, Ηλέκτρα Σαρρή, Νατάσα Σφενδυλάκη, Αντιγόνη Φρυδά

Μουσικοί επί σκηνής: Σοφία Κακουλίδου, Αναστάσης Σαρακατσάνος, Γιώτα Παναγή

Οι «Θεσμοθοριάζουμες» συνεχίζουν την περιοδεία τους μέχρι τέλος Σεπτεμβρίου. Περισσότερες πληροφορίες για τις επόμενες παραστάσεις, μπορείτε να βρείτε εδώ.

Οι φωτογραφίες είναι από την παράσταση στην Πάτρα στις 28 Αυγούστου στο πλαίσιο του 37ου Φεστιβάλ Πάτρας 2018 – Θεσμός Αρχαίου Δράματος. Το υπόλοιπο πρόγραμμα του φεστιβάλ μπορείτε να το δείτε εδώ.