Το 12ωρο της Αυστρίας και ο ήχος των αλυσίδων

Η οικονομία είναι όπλο. Πολιτική είναι να ξέρεις πότε θα τραβήξεις την σκανδάλη. Όσο περνάει ο καιρός όλο και πιο δυνατός και βαρύς ακούγεται ο ήχος των αλυσίδων. Η Ευρώπη της δημοκρατίας και των ανθρωπίνων δικαιωμάτων υπάρχει μόνο στα χαρτιά και στα λόγια των τεχνοκρατών. Είναι φιλόξενη μόνο για μια ελίτ που διαχειρίζεται την οικονομία και χρησιμοποιεί την πολιτική ως εργαλείο, κάνοντας τον χειρότερο μεσαίωνα να φαντάζει αναγκαίος, με ένα κουστούμι, μια γραβάτα και λίγη αστική ευγένεια. Αλλά επειδή πνίγεται μέσα στα αδιέξοδα που η ίδια δημιούργησε τώρα θα πρέπει να θέσει τα νέα όρια και τους νέους κανόνες με τα παλιά υλικά. Το όπλο της είναι οι αγορές και η σκανδάλη της είναι ο φασισμός. Όπλα δοκιμασμένα και σίγουρα.

Στην Αυστρία πριν από καιρό έγιναν εκλογές και οι ψηφοφόροι ανέδειξαν την ακροδεξιά σε πρώτη δύναμη στο πολιτικό σκηνικό. Όταν λοιπόν απέκτησαν εξουσία έκαναν αυτό που ξέρει να κάνει η ακροδεξιά και αυτό το οποίο είναι ο στρατηγικός της στόχος. Να κλείνει το μάτι στα αφεντικά και να επιτίθεται στην εργατική τάξη. Έτσι, έβαλαν μπροστά την ψήφιση του 12ωρου με σκοπό να γίνει νόμος του κράτους. Έτσι και έγινε. Το αντικοινωνικό νομοσχέδιο υπερψηφίστηκε σε αγαστή συνεργασία συντηρητικών, ακροδεξιών και νεοφιλελεύθερων ενώ απορρίφθηκε πρόταση των σοσιαλδημοκρατών για δημοψήφισμα όπως φυσικά ήταν αναμενόμενο. Να σημειωθεί ότι το σοσιαλδημοκρατικό κόμμα με ηγέτη τον Κρίστιαν Κερν, μπορεί να είναι η πιο ισχυρή αντιπολίτευση στην Αυστρία, αλλά δεν μπορεί ουσιαστικά να βάλει κανένα εμπόδιο στην επέλαση των φασιστών.

Τις μέρες που ψηφιζόταν το 12ωρο, λίγο πριν, στους δρόμους της Βιέννης διαδήλωναν 100.000 άνθρωποι ενάντια στο αντεργατικό νομοσχέδιο αλλά και στην ακροδεξιά χωρίς όμως να μπορέσουν να ασκήσουν κάποια επιρροή επάνω στα πράγματα καθώς η εργατική τάξη ήταν και είναι μουδιασμένη και αμήχανη από τις εκλογές και την ανάδειξη της ακροδεξιάς σε κυβερνητικό παίκτη, πράγμα που ίσως σε έναν βαθμό δεν το περίμενε άλλα και από την ψήφιση αυτού του εκτρώματος που γυρνάει την χώρα αρκετές δεκαετίες πίσω.

Είναι κοινό μυστικό ότι αυτό το νομοσχέδιο ήταν μια εξυπηρέτηση της ακροδεξιάς και των νεοφιλελεύθερων προς τους μεγαλοεπιχειρηματίες, που από την 1η Σεπτεμβρίου που θα ισχύσει ο νόμος θα έχουν ένα ακόμα όπλο ενάντια στους εργαζόμενους. Θα μπορούν να τους εκβιάζουν,να τους απειλούν και να τους αναγκάζουν να υποκύπτουν σε αυτούς τους εκβιασμούς υπό τον φόβο της απόλυσης καθώς αυτό είναι ένα καθεστώς που προϋπήρχε του συγκεκριμένου νομοσχεδίου, πόσο μάλλον τώρα. Και όλα αυτά χάρη στην ακροδεξιά. Έτσι λοιπόν οι ισχυροί της Αυστρίας έχουν πολλούς λόγους να πανηγυρίζουν και οι εργαζόμενοι έχουν άλλους τόσους λόγους για να αγωνιστούν, πιο σκληρά και πιο δυναμικά.

Το αφήγημα της φασιστικής εξουσίας είναι ότι θα συνεχίσει να ισχύει το 8ωρο και ότι οι παραπάνω ώρες δεν θα είναι κάτι υποχρεωτικό που θα δεσμεύει τον εργαζόμενο. Ακριβώς εδώ είναι και το μεγάλο ψεύδος γιατί το νομικό πλαίσιο περιγράφει ακριβώς το αντίθετο. Δηλαδή ότι ο εργαζόμενος είναι υποχρεωμένος να το δεχτεί και κάθε αντίδραση θα σημαίνει απόλυση. Έτσι, με αυτόν τον τρόπο και την πολύτιμη βοήθεια της ακροδεξιάς, η εκμετάλλευση και ο εργασιακός μεσαίωνας γίνεται νόμος του κράτους. Άλλωστε, αυτό το γνωρίζουμε πάρα πολύ καλά και από την ελληνική εμπειρία των τελευταίων χρόνων και τη δοσιλογική πολιτική τάξη, μια τάξη χρηματοδοτούμενη και κατευθυνόμενη από τους βιομηχάνους και τους εφοπλιστές οι οποίοι έχουν στα χέρια τους τα κλειδιά της οικονομίας την οποία διαχειρίζεται η εκάστοτε κυβέρνηση.

Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος, ως φορέας της αντίθετης άποψης, ότι αν ο εργαζόμενος θα πληρώνεται για τις παραπάνω ώρες πέραν του 8ωρου, τότε δεν υπάρχει και ιδιαίτερο πρόβλημα.Αυτό όμως θα ήταν κοινωνικός στρουθοκαμηλισμός και προσβολή ενάντια στην εργατική τάξη, αφενός γιατί παραβλέπει την εργοδοτική βία και την αντίληψη της επιβολής και αφετέρου εθελοτυφλεί μπροστά στις κατακτήσεις δεκαετιών για τις οποίες χύθηκε πολύ αίμα. Και όλο αυτό, το αποδέχεται με αντάλλαγμα μερικά χρήματα, μπαίνοντας έτσι στις καθεστωτικές αντιλήψεις και στα καλούπια του «κυρίαρχου». Δυστυχώς μέσα στις τάξεις των εργαζομένων αναπτύσσονται τέτοιες αντιλήψεις οι οποίες εδράζονται στην απόγνωση, στην ανέχεια και στον φόβο της ανεργίας και της επόμενης μέρας και αυτό ακριβώς είναι που εκμεταλλεύονται οι ισχυροί.

Δεν θα πρέπει να υπάρχει καμία αμφιβολία ότι η μεγαλοαστική τάξη της Ευρώπης δεν θα χάσει την ευκαιρία να μεταδώσει και να εξαπλώσει το φαινόμενο της Αυστρίας και στις υπόλοιπες χώρες. Στην Γερμανία και στην Ολλανδία ισχύει ήδη. Πάντως η ελληνική κοινωνία δεν θα πρέπει να εκπλήσσεται από αυτό που συμβαίνει στην Αυστρία καθώς η νομοθεσία που ισχύει στην Ελλάδα είναι παρόμοια με της Αυστρίας με τη διαφορά ότι εδώ επιδεινώνεται συνεχώς από τους εφαρμοστικούς νόμους των μνημονιακών συμβάσεων. Το 12ωρο ως το ανώτατο ωράριο επιτρέπεται κατόπιν συμφωνίας εργοδότη-εργαζόμενου. Στην Αυστρία μέχρι πριν λίγο καιρό ίσχυε η 10ωρη επέκταση και το 12ωρο κατ εξαίρεση και κατόπιν συμφωνίας μετά από συλλογική σύμβαση και βεβαίωση γιατρού. Αυτά ακριβώς είναι που καταργεί ο νέος αυστριακός νόμος αφήνοντας εκτεθειμένο τον εργαζόμενο στις ορέξεις του κάθε αφεντικού. Ακόμα και η διαδικασία της συμφωνίας εργοδότη-εργαζόμενου είναι κάτι εντελώς επίπλαστο που καταργείται στην πράξη, αφού ο καθένας μπορεί να κατανοήσει τι θα συμβεί στον εργαζόμενο που δεν θα αποδεχτεί το 12ωρο. Στην Ελλάδα το κόστος υπερωρίας έχει μειωθεί κατά 20 τοις εκατό ενώ το 8ωρο μπορεί πολύ εύκολα να καταλήξει σε 10ωρο η 12ωρο χωρίς να πληρωθεί υπερωρία.

Όλοι γνωρίζουν λίγο πολύ ότι οι εργασιακοί νόμοι καταργούνται ουσιαστικά στην πράξη αφού δεν γίνεται να υπάρξει ισότιμη σχέση μεταξύ εργοδότη και εργαζόμενου. Όλοι γνωρίζουμε ποιος έχει το πάνω χέρι. Η «Ισότητα μεταξύ ανίσων» είναι η προέκταση του νόμου της ζούγκλας. Είναι η κυριαρχία του ισχυρού σε βάρος του αδύναμου. Η συσσώρευση κεφαλαίων περνάει μέσα από τη θεσμοθέτηση της εκμετάλλευσης, πράγμα το οποίο το βλέπουμε να ξετυλίγεται μπροστά μας και πρέπει όλοι να αγωνιστούμε όχι κάποια στιγμή στο αόριστο μέλλον αλλά σήμερα, τώρα. Ας κάνει ο καθένας αυτό που του επιβάλει η συνείδηση του. Γιατί αν θεωρήσουμε πως ότι χειρότερο ήταν να γίνει, έγινε, τότε ίσως τα επόμενα χρόνια να διαψευστούμε με οδυνηρό τρόπο. Ίσως η Αυστρία να μην είναι το τέλος μιας εφιαλτικής εποχής αλλά η αρχή μιας άλλης.