«Ξεπαρθενών» – Μία υπονόμευση της ετεροκανονικότητας

Εδώ και κάποιες μέρες έχει θορυβηθεί η κοινή γνώμη από την ταινία μικρού μήκους με τίτλο «Ξεπαρθενών» (υπάρχει ελεύθερη στο διαδίκτυο). Σημείο γενικής «κατακραυγής» αποτέλεσε μια σκηνή σεξουαλικής πράξης που συντελέστηκε στον χώρο της Ακρόπολης. Η Ακρόπολη, ως μνημείο, αποτελεί ένα σύμβολο αρχαιολατρείας και προγονικού πυρηνικού συστατικού του δυτικού πολιτισμού. Στην Ελλάδα, ειδικότερα, είναι ένα εμπορευματοποιημένο σύμβολο, που συχνά καπηλεύονται και εθνικιστές για να προάγουν την ανωτερότητα της ελληνικής φυλής αλλά και αρκετοί αρχαιολάγνοι για να αναδείξουν την ελληνικότητα που μας συνέχει.

Το φιλμ, έχει σκοπόθετήσει την αποτύπωσή του, ως μια πράξη ακτιβισμού και ο χρόνος θα κρίνει αν είναι έτσι. Ο ρεαλιστικός τρόπος που οι συμμετέχοντες αναπαριστούν τα γεγονότα μέσα από πράξεις αποσταθεροποίησης της κανονικότητας, έχει ως σκοπό να στηλιτεύσει τα πατριαρχικά συστήματα αξιών και να προβάλλει μια κανονικότητα έξω από το μονοδιάστατο περιβάλλον των «νοικοκυρέων». Η σεξουαλική πράξη έχει οριστεί από την κοινωνία μας να γίνεται μόνο «μέσα στο σπίτι των γονιών» (Φουκώ). Μόνο αυτός ο τόπος είναι ωφέλιμος για μια τέτοια πράξη και η δυτική -και όχι μόνο- κοινωνία έχει πλήρως αποδεχτεί το παραπάνω αξίωμα. Επίσης, το σεξ είναι ευθυγραμμισμένο με την αναπαραγωγή, ό,τι είναι έξω από αυτή είναι αποκλίνον και πρέπει να υφίσταται μόνο στη σιωπή. Οι δημιουργοί της ταινίας φέρνουν στα μάτια μας κάτι υπαρκτό σε όλη την κοινωνία: τη σεξουαλική πράξη ως αποτέλεσμα της θέλησης και των ενστίκτων, πέρα από το «συζυγικό κρεβάτι» και τις απαγορεύσεις, έξω από αυτό.

Η μετακανονικότητα που προάγει το φιλμ, ουσιαστικά προκαλεί μια διαπραγμάτευση με τις κοινωνικές νόρμες και προκαλεί δεύτερες σκέψεις κατά πόσο διαβιούμε όλοι μας σε μια κοινώς αποδεκτή κανονικότητα ή απλά βολευόμαστε με ότι έχουμε διδαχθεί ή μας έχει προβληθεί ως κανονικό. Μην ξεχνάμε ότι όλοι μας αντλούμε ευχαρίστηση από διάφορων μορφών ηδονές και ας γνωρίζουμε ότι προκαλούμε κακό στον εαυτό μας, χάριν παραδείγματος το αλκοόλ ή το κάπνισμα. Σε αυτό το σημείο υπάρχει και ένα σημαντικό φιλελεύθερο σημαίνων. Το κράτος δεν απαγορεύει το κάπνισμα – για παράδειγμα δεν το νοιάζει πόσο καπνίζεις. Μιλάμε για το ίδιο κράτος που χαρακτηρίζει ανεπίτρεπτη τη χρήση της ακρόπολης για μια ταινία τέχνης (ναι, τέχνη είναι), όπως η ταινία Ξεπαρθενών και επιτρεπτή την χρήση της ακρόπολης (φωτογράφηση) από ένα γαλλικό οίκο μόδας. Η υπουργός πολιτισμού (ναι αυτή με τη στέκα) όπως φαίνεται δεν αντιλαμβάνεται τον αξιοποιητικό συσχετισμό μιας ομάδας νέων να κάνει σεξ στην ακρόπολη και να δηλώσει πως κάτι νέο έρχεται, δείχνοντας μια περισσότερο συντηρητική παρά φιλελεύθερη τοποθέτηση και σε σχέση με την φιλελεύθερη ατζέντα του κόμματος το οποίο πρεσβεύει. Ο Παρθενώνας, ως στοιχείο του δυτικού πολιτισμού οφείλει να προάγει τη νέα μετακανονικότητα και να προάγει την ανοχή μακριά από ετεροκανονικότητες, συμβολοποιημένα, και όπως ακριβώς μας δίδαξε η φιλελεύθερη γαλλική επανάσταση.

Όσον αφορά το σεξ με το ίδιο φύλο, από τη στιγμή που οι σύγχρονες θεωρίες φύλου έχουν αποδείξει πως το φύλο είναι κοινωνικό κατασκεύασμα (Μπάτλερ) είναι έωλο να θεωρούμε μια έμφυλη διαφοροποίηση στο σεξ και να μην δεχόμαστε τα θέλω των ανθρώπων σε σχέση με τις σεξουαλικές τους προτιμήσεις. Η απομυθοποίηση-ρευστοποίηση της ταυτότητας, είναι πλέον ένα γεγονός· και όσο πιο γρήγορα το καταλάβουν οι συντηρητικοί της κοινωνίας μας, τόσο πιο γρήγορα θα έρθουμε στη νέα μετα-κανονικότητα και θα απομακρυνθούμε από τον ηγεμονικό θεσμοθετημένο- ρυθμιστικό, σε σχέση με την κανονικότητα, λόγο. Η ταινία, είναι μια πράξη απενοχοποίησης του σεξ και απομάκρυνσης από την εκκλησιαστικά δομημένη συσχέτιση του με την αμαρτία, δεν φταίμε απέναντι στο σεξ μας· και οι εσωτερικοί κατασταλτικοί μηχανισμοί στη νέα μετακανονικότητα οφείλουν να έρθουν σε ρήξη με το παρελθόν, είτε προσωπικό είτε κοινωνικό.

Ειδικότερα στο φιλμ, βλέπουμε έναν ρεαλιστικό λόγο που προσιδιάζει στο στυλ του βρώμικου – ρεαλισμού (αποφυγή επιρρημάτων και εννόηση νοημάτων από τα συμφραζόμενα) όπως η γλώσσα που χρησιμοποιεί ο Μπουκόφσκι. Δεν είναι τυχαίο το γεγονός ότι δεν βλέπουμε πρόσωπα είτε με τις μάσκες είτε μέσω πλάνων, καθώς το διακύβευμα δεν είναι η απόκρυψη της ταυτότητας, αλλά η αποτίναξη της από μια έμφυλη σε μια άφυλη διαφοροποίηση. Η μάσκα υπονομεύει την κανονικότητα (θα μπορούσε να είναι ο καθένας μας) και προάγει μια απέκδυση εαυτού. Τα πλάνα μέσα στο κτήριο πριν την Ακρόπολη, εν είδει τελετουργίας, μας δείχνουν πως το πλαίσιο που δομήθηκε η ταινία δεν ήταν κάτι τυχαίο αλλά δομημένο σε ένα σενάριο με αρχή μέση και τέλος με μια αντίστροφη queer εκδοχή. Τέλος, διακρίνουμε κάτω από το μαρμαρωτό της ακρόπολης το διονυσιακό στοιχείο της σεξουαλικής πράξης. Να θυμηθούμε σε αυτό το σημείο πως την τελευταία φορά που ενώθηκε το απολλώνιο με το διονυσιακό στοιχείο, γεννήθηκε η τραγωδία.

Πληροφορίες για την ταινία μπορείτε να βρείτε στη σελίδα της: departhenon.wordpress.com